Vì sao Iran khẩn trương phê duyệt dự án khôi phục hoạt động hạt nhân?

Theo cơ quan này, các quy định chung của dự án được 251 đại biểu ủng hộ, đây được coi là “một biện pháp chiến lược để dỡ bỏ các lệnh trừng phạt”. Quốc hội Iran đã quyết định xem xét dự luật trên cơ sở khẩn trương sau vụ ám sát nhà khoa học hạt nhân Mohsen Fakhrizadeh.

Quốc hội Iran phê duyệt dự án khôi phục các hoạt động hạt nhân. (Ảnh: RIA)

Giả định cho rằng quốc hội cũng sẽ xem xét một số điều khoản khác của dự thảo. Ngoài ra, việc phê chuẩn cần có sự đồng ý của Hội đồng Bảo vệ Hiến pháp, một cơ quan quyền lực siêu quốc hội đặc biệt ở Iran chuyên kiểm tra các dự luật.

Như dự luật đã báo cáo trước đây, quy định sản xuất và tích lũy trong nước là 120 kg uranium mỗi năm với mức độ làm giàu là 20% (uranium trên 20% được coi là cấp độ vũ khí). Tổ chức Năng lượng Nguyên tử Iran (AEOI) đưa ra hai tháng sau khi được phê chuẩn.

Đồng thời, Iran có kế hoạch sản xuất ít nhất 500 kg uranium làm giàu thấp mỗi tháng. AEOI nên tiến hành việc này sau khi được phê chuẩn. Hiện tại, Iran đang làm giàu uranium ở mức trên 4% thay vì 3,67% được quy định trong thỏa thuận.

Được biết, dự án dự kiến trong ba tháng sẽ sử dụng một nghìn máy ly tâm làm giàu uranium IR-2M tại cơ sở hạt nhân Natanz và 164 máy ly tâm IR-6 tại cơ sở Fordow, trong khi thỏa thuận hạt nhân liên quan đến việc sử dụng các máy ly tâm IR-1 thế hệ đầu tiên để làm giàu uranium chỉ tại cơ sở ở Natanz.

Từ các điều khoản trong dự luật việc khôi phục lò phản ứng nước nặng có công suất 40 MW ở thành phố Arak về trạng thái cũ trước khi có thỏa thuận hạt nhân. Thỏa thuận liên quan đến việc thiết kế lại lò phản ứng hiện có ở Arak để sản xuất đồng vị phóng xạ, để nó không sản xuất plutonium cấp độ vũ khí.

Theo Farsnews, AEOI sẽ thiết kế và xây dựng một lò phản ứng nước nặng có công suất 40 MW khác để sản xuất đồng vị phóng xạ cho mục đích y tế.

AEOI cũng yêu cầu chính phủ, trong vòng hai tháng kể từ khi được phê duyệt, đình chỉ việc cấp quyền tiếp cận các cơ sở hạt nhân, điều này vượt ra ngoài quy định về các biện pháp bảo vệ bổ sung với Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA).

Farsnews cho biết thêm, dự án chỉ ra sự cần thiết phải đình chỉ việc thực hiện nghị định thư này trong các đợt thanh tra kéo dài tại Iran.

Về mặt hình thức, ngay cả khi không có dự án này, Iran vẫn có thể tăng cường làm giàu đến mức cần thiết, điều tương tự cũng áp dụng đối với việc sử dụng máy ly tâm, vì trước đó Tehran đã quyết định từ bỏ các nghĩa vụ của mình theo thỏa thuận hạt nhân để đáp lại việc Mỹ rút khỏi thỏa thuận này.

Trước đó, hãng thông tấn chính thức của Iran (IRNA) dẫn lời người phát ngôn Bộ Ngoại giao Iran Saeed Khatibzadeh ngày 20/11 cho biết, Pháp, Đức và Anh (còn gọi là E3) những nước châu Âu trong thỏa thuận hạt nhân năm 2015, được biết đến với tên chính thức là Kế hoạch hành động chung toàn diện (JCPOA), cần thực hiện cam kết của họ liên quan đến thỏa thuận đa phương này một cách đầy đủ.

Cộng đồng quốc tế lâu nay luôn lo ngại về số phận của JCPOA, nhất là khi Tehran cảnh báo sẽ tiếp tục từ bỏ thêm nhiều cam kết khác, trừ phi các bên còn lại trong thỏa thuận, nhất là các nước châu Âu, có biện pháp hỗ trợ Iran chống chọi sức ép từ Mỹ.

Sự sụp đổ của thỏa thuận này đồng nghĩa với viễn cảnh châu Âu, Trung Đông và thế giới có thể lại rơi vào vòng xoáy nguy hiểm mới khi một nước có tiềm lực vũ khí hạt nhân bị “dồn vào chân tường”. Việc tuân thủ và thực hiện đầy đủ JCPOA sẽ là cách tốt nhất giải quyết các khác biệt giữa các bên về vấn đề hạt nhân Iran và bảo đảm sự ổn định cho khu vực. 

Nhà Trắng trang hoàng rực rỡ chuẩn bị đón Giáng sinh

Mới đây, Đệ nhất phu nhân Mỹ Melania Trump đã hé lộ cách trang trí chuẩn bị cho lễ Giáng sinh tại Nhà Trắng qua một số hình ảnh và video được đăng tải trên Twitter vào hôm 30/11.

Thanh Bình (lược dịch)