Tuổi kết hôn: Nếu nam 18 tại sao nữ không 16?

Mang thai hộ: Đề phòng tranh chấp

Thảo luận tại hội trường ngày 26/11, một trong những vấn đề được đa số ĐB ủng hộ trong Luật Hôn nhân và gia đình sửa đổi lần này là việc cho phép mang thai hộ vì mục đích nhân đạo. Đề cập đến nội dung này, ĐB Lê Văn Hoàng (TP Đà Nẵng) cho rằng điều này nói lên tính nhân đạo của xã hội, của cộng đồng trước các cặp vợ chồng không có khả năng sinh con. Đứa con sẽ là sự gắn bó, gắn kết giữa vợ chồng, bảo tồn nòi giống. Vì vậy, việc mang thai hộ có ý nghĩa rất quan trọng và mang tính nhân đạo.

Vẫn còn nhiều ý kiến khác nhau về độ tuổi kết hôn của nam và nữ. Ảnh minh họa

Tuy nhiên, ông Hoàng cũng khuyến cáo trên thực tế việc mang thai hộ ít có trường hợp tự nguyện, ngoại trừ chị, em gái, người thân trong họ tộc nhưng cũng phải được sự đồng ý của chồng. Thực tế cho thấy các cặp vợ chồng không có khả năng sinh sản thường thỏa thuận với người mang thai hộ một số điều kiện khi mang thai. Trong đó có đề cập đến lợi ích của người mang thai hộ.

“Nếu sự thỏa thuận giữa 2 bên chỉ bằng miệng sau khi sinh người con, người mang thai hộ không giao đứa trẻ hoặc sinh đứa trẻ bị khuyết tật, người nhờ mang thai hộ không nhận đứa trẻ thì phát sinh tranh chấp này giải quyết ra sao?

Chưa kể người mang thai hộ dùng đứa trẻ để vòi vĩnh, có trường hợp mang thai hộ được cấy thụ tinh từ nhân tạo khi sinh ra 2 hoặc 3 trẻ. Người nhờ mang thai hộ chỉ nhận một trẻ, còn các trẻ còn lại người mang thai hộ phải giải quyết như thế nào?...” – ông Hoàng nêu.

Đồng tình với chủ trưởng trên, ĐBQH Hồ Thị Thủy (đoàn Vĩnh Phúc) cho rằng, mang mang thai hộ mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc. Thực tế thời gian qua để phục vụ nhu cầu của một số cặp vợ, chồng mong muốn được có con đã nhờ đến biện pháp này với những hình thức khác mà nhà nước không quản lý được.

“Việc đưa nội dung mang thai hộ vì mục đích nhân đạo vào dự án Luật hôn nhân và gia đình (sửa đổi) lần này là cần thiết, để tránh những hậu quả phức tạp xảy ra mà không có pháp luật điều chỉnh, nhất là việc đảm bảo số phận pháp lý của những đứa trẻ sinh ra” – bà Thủy chia sẻ.

Đề nghị tuổi kết hôn nữ giới là 16

Một nội dung khác cũng được đa số ĐBQH quan tâm, nêu ý kiến là quy định độ tuổi kết hôn của nam và nữ. Tuy nhiên quy định này vẫn còn nhiều ý kiến khác nhau. Nhiều người đồng tình với chủ trương độ tuổi nam, nữ đều 18, cũng có ý kiến cho rằng nên giữ quy định nam 20, nữ 18 như hiện nay, song cũng có ý kiến khác đề nghị nên hạ độ tuổi kết hôn của nữ giới xuống 16 tuổi.

Đề cập đến nội dung này, ĐBQH Nguyễn Văn Tuyết - Bà Rịa - Vũng Tàu nhất trí với quy định về độ tuổi kết hôn tại Khoản 1, Điều 8 dự thảo luật là nam, nữ đủ 18 tuổi trở lên được kết hôn. Ông cho rằng, quy định mới này thể hiện tính đồng nhất, phù hợp với quy định của Bộ luật dân sự năm 2005 và Bộ luật tố tụng năm 2006 cũng như Luật bình đẳng giới.

Quy định độ tuổi kết hôn nam, nữ đồng nhất cũng đáp ứng được với thực tế kết hôn trong xã hội. Vì có một số trường hợp nam và nữ cùng độ tuổi giao kết tình cảm và mong muốn được kết hôn ngay sau khi đủ tuổi thành niên và vì một số lý do khác phải kết hôn khi vừa đủ tuổi thành niên. Việc hạ độ tuổi kết hôn của nam từ 20 xuống 18 tuổi là phù hợp với thể chất, tâm lý của lứa tuổi thanh niên.

Tuy nhiên cũng có ý kiến băn khoăn việc hạ độ tuổi của nam giới như vậy liệu có khuyến khích việc kết hôn sớm của công dân hay không? Theo ĐB Tuyết điều này không lo ngại vì theo báo cáo của tổng điều tra dân số và nhà ở năm 2009 cho thấy tuổi kết hôn trung bình của nam, nữ đều cao hơn khá nhiều so với tuổi kết hôn được quy định trong luật.

Theo báo cáo này nam kết hôn lần đầu ở tuổi 26,2, trong khi nữ kết hôn là 22,8 tuổi, thấp hơn nam 3,4 tuổi. So với kết quả điều tra của năm 1999 thì tuổi kết hôn trung bình lần đầu của nam tăng 1 tuổi, trong khi tuổi này của nữ là không thay đổi.

“Quy định nam, nữ đủ 18 tuổi trở lên được kết hôn sẽ đảm bảo được sự tương thích của pháp luật Việt Nam với cam kết quốc tế của Việt Nam về bình đẳng giới” – ĐB Tuyết khẳng định.

Ở một khía cạnh khác, theo ĐBQH Giàng A Chu (tỉnh Yên Bái), quy định như dự thảo luật thể hiện tính bình đẳng của nam và nữ. Tuy nhiên qua tiếp xúc cử tri, ĐB Chu cho biết, vùng đồng bào dân tộc thiểu số cho rằng quy định như vậy cũng chưa công bằng.

“Dự thảo luật quy định nam được điều chỉnh từ 20 tuổi xuống 18 tuổi. Tại sao nữ không được điều chỉnh từ 18 xuống 16 tuổi? Cử tri đề nghị Quốc hội nên công nhận cho phụ nữ người dân tộc đặc biệt là vùng sâu, vùng xa đủ 16 tuổi được lấy chồng để không vi phạm luật”.

Tuy nhiên qua nghiên cứu dự thảo luật, ĐB Chu cũng đồng tình với quy định nam, nữ đủ 18 tuổi mới được kết hôn để đảm bảo đủ độ trưởng thành và năng lực làm cha, làm mẹ.