Trẻ em sẽ được cung cấp thông tin theo yêu cầu qua người đại diện

Trình bày báo cáo giải trình tiếp thu, chỉnh lý Luật Tiếp cận Thông tin tại hội trường, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Phan Trung Lý cho biết, hiện có ý kiến đề nghị cần mở rộng chủ thể cung cấp thông tin. Theo đó, không chỉ có cơ quan nhà nước mà cả các tổ chức, đơn vị sự nghiệp công lập, doanh nghiệp nhà nước có sử dụng ngân sách nhà nước cũng phải có trách nhiệm cung cấp thông tin.

Đối với đề nghị này, ông Lý cho biết, UBTVQH cho rằng, việc bảo đảm quyền tiếp cận thông tin của công dân là trách nhiệm của Nhà nước. Hầu hết các thông tin mà người dân quan tâm là các thông tin ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống của mình. Các thông tin này cơ bản đều do các cơ quan nhà nước tạo ra hoặc nắm giữ. Do đó, dự thảo Luật quy định cơ quan nhà nước là chủ thể có trách nhiệm cung cấp thông tin là phù hợp. Quy định này cũng nhằm khẳng định vai trò, trách nhiệm của cơ quan nhà nước trong việc công khai, minh bạch các hoạt động của mình trước Nhân dân.

Còn các tổ chức, đơn vị sự nghiệp công lập, doanh nghiệp nhà nước có sử dụng ngân sách nhà nước thì thực hiện việc cung cấp, công khai thông tin theo điều lệ, quy chế, tôn chỉ mục đích của mình và theo quy định tại các văn bản pháp luật cụ thể như: Luật phòng, chống tham nhũng, Luật đầu tư, Luật ngân sách, Luật quản lý, sử dụng tài sản nhà nước, Pháp lệnh thực hiện dân chủ ở xã, phường, thị trấn.... Vì vậy, UBTVQH đề nghị Quốc hội cho giữ phạm vi điều chỉnh như quy định tại Điều 1 của dự thảo Luật.

Ông Phan Trung Lý, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của QH.

Về chủ thể có quyền tiếp cận thông tin (Điều 4), ông Lý cho biết, có ý kiến đề nghị dự thảo Luật không nên giới hạn chỉ có công dân mới có quyền tiếp cận thông tin mà cần mở rộng hơn chủ thể có quyền tiếp cận thông tin, bao gồm cả người nước ngoài cư trú hợp pháp tại Việt Nam và công dân Việt Nam định cư ở nước ngoài.

Đối với ý kiến này, UBTVQH cho rằng, quy định như trong dự thảo Luật là bảo đảm phù hợp với quy định quyền tiếp cận thông tin là quyền cơ bản của công dân đã được quy định tại Điều 25 của Hiến pháp.

Đối với các trường hợp là người nước ngoài cư trú tại Việt Nam, tại khoản 1 Điều 36 của dự thảo Luật đã quy định cho phép họ được yêu cầu cung cấp những thông tin có liên quan trực tiếp đến quyền và nghĩa vụ của mình.

Người Việt Nam định cư ở nước ngoài nếu có quốc tịch Việt Nam thì được thực hiện quyền tiếp cận thông tin như công dân trong nước; nếu không có quốc tịch Việt Nam thì thực hiện theo quy định tại khoản 1 Điều 36 của dự thảo Luật. Do đó, UBTVQH đề nghị Quốc hội cho giữ như quy định của dự thảo Luật.

Trước ý kiến đề nghị bổ sung quy định việc tiếp cận thông tin của các đối tượng là người bị tạm giam, tạm giữ, vì họ chưa mất quyền công dân, UBTVQH cho biết, việc tiếp cận thông tin của đối tượng này đang được quy định trong các luật chuyên ngành, nhất là các văn bản pháp luật về tố tụng; đối với những thông tin không bị pháp luật chuyên ngành hạn chế (không ảnh hưởng đến quá trình tố tụng…) thì đương nhiên các đối tượng này không bị hạn chế tiếp cận. Do đó, UBTVQH đề nghị Quốc hội cho giữ như quy định của dự thảo Luật.

Trước ý kiến đề nghị quy định cụ thể hơn nội dung tại khoản 3 Điều 4 của dự thảo Luật để bảo đảm quyền tiếp cận thông tin của trẻ em, ông Phan Trung Lý cho biết, tiếp thu ý kiến đại biểu, UBTVQH cho chỉnh lý quy định về quyền tiếp cận thông tin của trẻ em tại khoản 3 Điều 4 dự thảo Luật. Theo đó, đối với thông tin công khai rộng rãi thì trẻ em có quyền tiếp cận một cách trực tiếp như các chủ thể khác; đối với thông tin cung cấp theo yêu cầu thì trẻ em được tiếp cận thông qua người đại diện.

Còn đối với những thông tin được tiếp cận, có ý kiến đề nghị quy định rõ loại thông tin thuộc bí mật nhà nước trong dự thảo Luật nhằm bảo đảm quyền tiếp cận thông tin của người dân, UBTVQH cho rằng, hiện nay, thông tin thuộc bí mật nhà nước đang được quy định trong các văn bản pháp luật chuyên ngành về vấn đề này, nhất là Pháp lệnh bảo vệ bí mật nhà nước năm 2000.

Tuy nhiên, trong Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh nhiệm kỳ Quốc hội khóa XIII này, dự án Luật bảo vệ bí mật nhà nước để thay thế Pháp lệnh nói trên đã được đưa vào chương trình và hiện đang được các cơ quan tích cực chuẩn bị. Trong Luật tiếp cận thông tin không thể đưa các nội dung thông tin về bí mật nhà nước vào điều chỉnh hết được. Do đó, UBTVQH đề nghị Quốc hội cho quy định viện dẫn thông tin không được tiếp cận là thông tin thuộc bí mật nhà nước như thể hiện tại khoản 1 Điều 6 của dự thảo Luật....