Tranh cãi quanh chuyện “đình chỉ học vì dùng giáo trình… phô tô"

Chiều 13/2, trao đổi với Pháp Luật TP.HCM, GS-TS Mai Hồng Quỳ, Hiệu trưởng Trường ĐH Luật TP.HCM, khẳng định, đáng lẽ với vi phạm này là đuổi học luôn nhưng trường đã xem xét và giảm xuống còn đình chỉ một năm.

TS Quỳ nói, trừ văn bản pháp luật được quyền sao chép, còn sao chép tài liệu, giáo trình... là hành vi vi phạm bản quyền, được quy định trong Luật Sở hữu trí tuệ.

"Không thể chấp nhận SV luật mà vi phạm pháp luật. Vì vậy, nhà trường rất nghiêm trong việc sử dụng giáo trình, tài liệu, không chấp nhận SV dùng sách phôtô” - TS Quỳ khẳng định.

TS Quỳ cho biết quy định này được phổ biến, nhắc nhở thường xuyên trong nhà trường, không SV nào không biết. “SV không thể nói là không biết, không được quyền không biết. Bản thân SV A. vi phạm và bị kỷ luật cũng biết rõ là mình đã sai” - TS Quỳ nói.

Chia sẻ quan điểm với PV Infonet, Luật sư Nguyễn Kiều Hưng (Hãng luật Giải Phóng, Đoàn luật sư TP HCM) cho rằng, đây là phát biểu gây sốc của bà Hiệu trưởng trường Luật.

Theo luật sư Hưng, với phát biểu này, cho thấy cô hiệu trưởng, nhà trường đã rất quyết liệt trong một thời gian dài để thực hiện cho bằng được quy định này. Vì tình hình không cải thiện, tức sinh viên vẫn vi phạm, nên buộc phải xử làm gương.

"Nhà trường đang “cố đấm ăn xôi” là phản tác dụng. Sinh viên là đối tượng "dễ bảo" nhất ở trường mà không bảo được có nghĩa là chủ trương, quy định đang có vấn đề. Nếu quy định cấm xài giáo trình photo ở trường thì các em vẫn cứ photo và xài ngoài trường. Vậy mục đích quy định khó đạt được.

Lẽ ra nhà trường phải tìm hiểu vì sao các em không chấp hành quy định này để có giải pháp phù hợp, chứ dùng chế tài mạnh là điều không nên. Tư duy quản không được thì cấm không nên hình thành trong môi trường giáo dục. Nếu muốn dạy các em tinh thần thượng tôn pháp luật, thì thiếu gì thứ để dạy, mượn mục đích này để cấm đoán các em, e có gì đó sai sai..." - Luật sư Hưng nói.

Luật sư Nguyễn Kiều Hưng, Hãng luật Giải Phóng (Đoàn luật sư Tp HCM)

Ngay dưới nội dung này của luật sư Nguyễn Kiều Hưng cũng có ý kiến trái chiều với ý kiến của luật sư. Có người cho rằng: “Đành rằng mình thương em sinh viên đó, nhưng trường Luật đào tạo ra cán bộ thực hành luật thì đòi hỏi phải chấp hành luật trước. Nhìn xa hơn một chút cho sau này thì đình chỉ 1 em thôi để có một môi trường nghiêm túc. Nếu không Việt Nam sau này sao sánh với các nước phát triển được”.

Tuy nhiên cũng có ý kiến ủng hộ quan điểm của luật sư Nguyễn Kiều Hưng: “Tôi nghĩ việc khuyến khích sinh viên không sử dụng sách giáo khoa và mọi loại sách photo toàn bộ cho sinh viên khoa luật có thể cần thiết để mọi người tôn trọng quyền tác giả.

Tuy nhiên, việc tự sao chép một bản nhằm mục đích nghiên cứu khoa học, giảng dạy của cá nhân được phép và không phải xin phép theo Điều 25, Luật Sở hữu trí tuệ năm 2005 đã được sửa đổi, bổ sung năm 2009. Vậy rất có thể rằng nội qui và xử phát chế tài của trường Đại học Luật TP.HCM đã vượt quá qui định của luật.

Trong khi pháp luật chấp nhận một số hành vi sử dụng tác phẩm bằng cách sao chép một bản như vậy, cơ quan giáo dục đã qui định nội qui như vậy có thể đáng nghi ngờ là một việc vi phạm pháp luật. Và đương nhiên là quá đà khi nhìn theo góc nhìn giáo dục”.

Cũng cùng quan điểm cho rằng, nhà trường đã “quá đà và chưa tuân thủ luật khi đưa ý kiến này”, admin diễn đàn Quan tâm tới Giáo dục (khoảng 9.000 thành viên) cho rằng: “Ở quyết định này, Hiệu trưởng Trường Luật căn cứ Thông tư 10 năm 2016 của Bộ GD&ĐT để xử lý sinh viên. 

Trong mục c điều 9 Thông tư có quy định "Đình chỉ học tập có thời hạn: áp dụng đối với những sinh viên đang trong thời gian bị cảnh cáo mà vẫn vi phạm kỷ luật hoặc vi phạm nghiêm trọng các hành vi sinh viên không được làm; sinh viên vi phạm pháp luật bị xử phạt tù nhưng cho hưởng án treo...".

Có thể thấy rõ sinh viên bị xử lý không phạm vào ba lỗi này (không có chuyện đang bị cảnh cáo mà tiếp tục vi phạm kỷ luật; không vi phạm hành vi sinh viên không được làm (Điều 6 thông tư 10); không bị phạt tù nhưng cho hưởng án treo). Như vậy, Quyết định kỷ luật đã áp dụng không đúng ngay cả quy định đã rõ ràng ở trong Thông tư 10...”

Admin diễn đàn này nhấn mạnh: “Chưa nói, thẩm quyền quyết định bạn sinh viên ấy có vi phạm trong lĩnh vực sở hữu trí tuệ hay không cũng không thuộc Hiệu trưởng trường đại học Luật, mặc dù bạn ấy photo tài liệu có bản quyền không xin phép, vì quyền này thuộc tòa án.

Như vậy, đến đây còn cho thấy, Hiệu trưởng trường đại học Luật mà cũng không phân biệt được lĩnh vực sở hữu trí tuệ là thuộc dân sự (bên bị vi phạm có quyền yêu cầu bồi thường hoặc kiện ra tòa); không phải thuộc lĩnh vực hành chính mà kỷ luật...”.

Admin diễn đàn này còn cho rằng, Bộ GD-ĐT nên lên tiếng việc này vì dư luận đang sôi sục, mất lòng tin cả giáo dục và pháp luật.