Bộ trưởng LĐTB&XH: Nghị định 56 chưa hướng dẫn về "Bà mẹ tái giá"

Đó là ý kiến của Bộ trưởng Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội (LĐTB&XH) Phạm Thị Hải Chuyền về trường hợp tái giá khi xét tặng danh hiệu Bà mẹ Việt Nam anh hùng tại chương trình Dân hỏi Bộ trưởng trả lời tối 27/7.

Bộ trưởng Phạm Thị Hải Chuyền trong một lần thăm Bà mẹ Việt Nam anh hùng (Ảnh: intenet)

Theo ghi nhận trên báo chí và người dân thì bà Trần Thị M. 83 tuổi (ở quận Bình Thạnh, thành phố Hồ Chí Minh) có chồng và một con trai là liệt sỹ nhưng chưa được phong tặng danh hiệu Bà mẹ Việt Nam anh hùng chỉ vì bà đã tái giá. Vậy xin hỏi Bộ trưởng, liệu những người mẹ như bà Trần Thị M. có được phong tặng danh hiệu Bà mẹ Việt Nam anh hùng hay không?

Pháp lệnh quy định danh hiệu vinh dự nhà nước Bà mẹ Việt Nam anh hùng và Nghị định 56 của Chính phủ có quy định rõ trường hợp có một chồng và một con là liệt sỹ thì được phong tặng danh hiệu Bà mẹ Việt Nam anh hùng. Đối với trường hợp của bà M. có một con và chồng là liệt sỹ nhưng đã tái giá thì đến nay chưa được hướng dẫn tại Nghị định 56 này.

Chính vì vậy trong thời gian gần nhất, chúng tôi sẽ phối hợp với Bộ Quốc phòng để tập hợp lại những phản ánh về những vấn đề mà chưa được rõ để có hướng dẫn kịp thời.

Sau buổi hôm nay, Bộ LĐTB&XH sẽ đề nghị Bộ Quốc phòng cùng phối hợp với Bộ Nội vụ - cơ quan được giao triển khai thực hiện việc công nhận danh hiệu Bà mẹ Việt Nam anh hùng xem xét, có văn bản hướng dẫn cụ thể để triển khai thực hiện các trường hợp này.

Nhiều người dân cũng hỏi Bộ trưởng về tình hình xử lý chế độ cho những người có công bị mất hồ sơ gốc, việc này đã có tiến triển như thế nào sau khi Bộ LĐTB&XH có Thông tư hướng dẫn thực hiện Pháp lệnh ưu đãi người có công với cách mạng?

Trong cả nước chúng ta đã xác nhận trên 8,8 triệu người được hưởng chế độ chính sách ưu đãi của Nhà nước. Tuy nhiên còn một số trường hợp không còn đủ hồ sơ gốc nên Bộ sẽ phối hợp với Bộ Quốc phòng ban hành Thông tư 28 để giải quyết các trường hợp không còn đủ và mất hồ sơ gốc.

Đến nay, Bộ Quốc phòng đã tổ chức tập huấn, hướng dẫn các địa phương về thủ tục, trình tự xem xét giải quyết. Theo báo cáo của 26/63 tỉnh, thành trong cả nước thì đã xem xét duyệt 112 hồ sơ và đề nghị xác nhận liệt sỹ, thương binh là 396 hồ sơ.

Hiện nay cũng có không ít thư tố cáo về các trường hợp làm giả hồ sơ để hưởng chế độ người có công, phổ biến nhất là hưởng chế độ cho người nhiễm chất độc da cam. Người dân đặt câu hỏi: "Phải chăng cứ là thương binh chiến đấu ở bất kỳ vùng nào như Hà Nội hay bắc Lào thì cũng có thể bị nhiễm chất độc da cam? Liệu có hay không các tiêu cực về khai man hồ sơ cộng với sự tiếp tay của địa phương để trục lợi chính sách nhân văn của Đảng và Nhà nước"?

Bộ LĐTB&XH qua rà soát từ năm 2008 – 2013 cũng đã cắt một số trường hợp, thậm chí có những trường hợp vi phạm đến mức phải chuyển sang cơ quan pháp luật. Bộ đã thực hiện chuyển hồ sơ đối với các trường hợp vi phạm.

Cụ thể có bao nhiêu trường hợp khai man đã được chuyển hồ sơ sang cho cơ quan pháp luật điều tra, làm rõ?

Các đơn vị thuộc quân khu I có khoảng gần 2.000 trường hợp, hay vừa rồi khi thanh tra ở các đơn vị thuộc quân khu II cũng có gần 1.000 trường hợp sai phạm đã bị xem xét để xử lý. Ngoài ra, có những trường hợp khai nhận là thanh niên xung phong.

Thái độ của cơ quan nhà nước là cùng với việc hướng dẫn triển khai sẽ có kiểm tra, thanh tra và có xử lý theo quy định của pháp luật.

Trách nhiệm trong việc để xảy ra tình trạng khai man hồ sơ thuộc về đơn vị nào, thưa Bộ trưởng?

Có những trường hợp có đường dây làm hồ sơ giả thì trách nhiệm thuộc về người đứng đầu các tổ chức này. Có trường hợp cá biệt mà cán bộ làm sai thì sẽ xử lý cán bộ. Nhưng tuyệt đại bộ phận là do hồ sơ gian lận từ lúc khai đến lúc xác nhận.

Hiện nay chúng ta có quy định chỉ cần 2 người xác nhận là cũng đủ điều kiện để thực hiện chính sách đối với người có công. Chính vì vậy do nể nang, hoặc thiếu trách nhiệm của người xác nhận mà hồ sơ thì đủ nhưng bản chất thì lại không đúng.

Xin cảm ơn Bộ trưởng!