Thế nào là tội khủng bố?

Liên quan đến việc, TAND TP HCM tuyên phạt Hoàng Hải Trai (28 tuổi, quê Bắc Ninh) mức án một năm tù về tội Khủng bố vào ngày 23/3 đang làm dư luận phản ánh nhiều chiều khác nhau và cho rằng tòa không nên kết tội nam thanh niên 28 tuổi này tội khủng bố mà là tội khác, PV Infonet có cuộc trao đổi với luật sư Nguyễn Anh Thơm – Trưởng VPLS Nguyễn Anh, Đoàn LSTP Hà Nội, để hiểu rõ hơn về vấn đề này. 

Bị cáo Hoàng Hải Trai bị tòa án xét xử ngày 23/3.

Luật sư Anh Thơm cho biết: “Nhằm gây sự chú ý của dư luận để mọi người biết đến sản phẩm, Trai đã chỉ đạo cho các nhân viên Công ty mua thùng carton, đồng hồ hẹn giờ và dán những hình ảnh mà anh ta thiết kế sẵn ra bên ngoài đem đặt ở những nơi như sân vận động Mỹ Đình, Times City, Hồ Hoàn Kiếm...

Đây là hành vi rất thiếu hiểu biết về pháp luật của Hoàng Hải Trai. Chỉ vì mong muốn quảng cáo sản phẩm hàng hóa đến người tiêu dùng mà đã thực hiện hành vi trái pháp luật, xâm hại đến trật tự an toàn công cộng, gây ảnh hưởng đến hoạt động bình thường của người dân nơi công cộng và khiến nhiều người dân hoang mang lo sợ.

Mọi hành vi vi phạm pháp luật đều phải được xử lý nghiêm minh theo đúng các qui định của pháp luật. Tuy nhiên khi xem xét đến hành vi phạm tội cũng cần phải đánh giá và xác định các dấu hiệu cấu thành tội phạm để xử lý theo các tội danh tương ứng được qui định tại Bộ luật hình sự.

Trước hết, tội khủng bố là loại tội phạm có tính chất chính trị, xâm phạm đến an ninh quốc gia và là những hành vi có tính chất và mức độ nguy hiểm cao cho xã hội thuộc lĩnh vực an ninh quốc gia: đó là độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ, chế độ xã hội chủ nghĩa, sự tồn tại và vững mạnh của chính quyền nhân dân”.

Luật sư Nguyễn Anh Thơm trao đổi với PV Infonet

“Để xử lý về Tội khủng bố theo Điều 84 Bộ luật hình sự cần phải thỏa mãn các dấu hiệu cấu thành tội phạm cơ bản như xâm hại đến sự vững mạnh của chính quyền nhân dân, an ninh đối nội, đối ngoại, tính mạng, sức khỏe, tự do thân thể con người.

Xâm phạm tính mạng cán bộ nhà nước, người đại diện cho chính quyền, tổ chức xã hội. Xâm phạm tự do thân thể, sức khỏe, đe dọa xâm phạm tính mạng là trường hợp có hành vi có thể bằng lời nói, cử chỉ, thái độ nào đó làm cho người bị đe dọa có căn cứ hiểu rằng nếu họ thực hiện công vụ hay nghĩa vụ nào của công dân thì tính mạng họ sẽ bị đe dọa, giết, gây thương tích, bắt giữ công dân nước ngoài nhằm cản trở cho quan hệ quốc tế của Việt Nam..

Tội khủng bố được thực hiện với lỗi cố ý trực tiếp. Động cơ mục đích nhằm chống chính quyền nhân dân. Đây là dấu hiệu bắt buộc của cấu thành tội phạm. Nếu hành vi xâm phạm tính mạng, sức khỏe, tự do thân thể, đe dọa xâm phạm tính mạng không nhằm chống chính quyền nhân dân thì không cấu thành tội khủng bố và có thể bị xử lý về những tội phạm khác tương ứng”, luật sư Anh Thơm phân tích.

“Hành vi phạm tội của Hoàng Hải Trai chưa thỏa mãn các yếu tố cấu thành tội phạm của Tội khủng bố, bởi lẽ, trai đã dùng thùng carton bên ngoài hộp ghi tiếng A Rập, bên trong mỗi hộp đựng đồng hồ hẹn giờ (có thể là giả làm giả quả bom) và đem đặt ở những nơi như sân vận động Mỹ Đình, Times City, Hồ Hoàn Kiếm,… 

Hành vi này của Trai trên thực tế không gây nguy hiểm đe dọa đến tính mạng người dân. Nếu đó là vật liệu nổ thì sẽ có căn cứ về xác định đó hành vi gây nguy hiểm đến tính mạng, sức khỏe hay đe dọa xâm hại đến tính của người dân.

Trai khai nhận mục đích phạm tội chỉ là gây sự chú ý của dư luận để mọi người biết đến sản phẩm của mình. Như vậy động cơ mục đích không phải nhằm chống chính quyền nhà nước. Đây là dấu hiệu bắt buộc của nhóm tội xâm phạm an ninh quốc gia buộc phải có ở tội khủng bố.

Trên cơ sở đánh giá hành vi khách quan cũng như ý thức chủ quan của Hoàng Hải Trai khi thực hiện hành vi phạm tội thì thấy rằng không thỏa mãn dấu hiệu phạm tội khủng bố theo điều 84 Bộ luật hình sự”, luật sư Anh Thơm chia sẻ.

Theo luật sư Anh Thơm, hành vi phạm tội của Hoàng Hải Trai đã có dấu hiệu phạm tội gây rối trật tự công cộng. Tội phạm và hình phạt được qui định tại điều 245 Bộ luật hình sự là có căn cứ và đúng với bản chất hành vi phạm tội đã gây ra.