Tài xế taxi bỏ mặc sản phụ bên đường làm chết bé sơ sinh: Khó xử lý?
Thời gian gần đây rất nhiều vụ việc lái xe taxi cứu người bị nạn, đỡ đẻ trên xe được biểu dương, khen gợi, dư luận cảm kích. Thế mà vừa mới cách đây 2 ngày, một tài xế taxi sợ "xui xẻo" nên đã đuổi sản phụ sắp sinh ra khỏi xe khi đang trên đường tới bệnh viện cấp cứu. Vụ việc xảy ra tại Bình Phước ngày 17/8 khiến nhiều người bất ngờ và cảm thấy phẫn nộ.
Sau khi thông tin đăng tải trên báo chí, một số bạn đọc chia sẻ ý kiến phải khởi tố tài xế này về thái độ vô tâm, vô cảm dẫn tới vô ý làm chết cháu bé.
Người Việt Nam vẫn có câu "người chửa cửa mả" để nói đến tính chất nguy hiểm, hoàn cảnh nguy hiểm của người phụ nữ mang thai. Người nào mang thai hoặc có người thân trong gia đình mang thai mới cảm nhận hết được cảm giác hồi hộp trong quá trình mang thai và sinh con. Chỉ đến khi nào sinh con an toàn, "mẹ tròn, con vuông" thì thai phụ và người thân trong gia đình mới cảm thấy yên tâm.
Việc giúp đỡ người ốm đau, hoạn nạn là đạo đức con người, là tình người. Bởi tính chất nghiêm trọng của sự việc nên trong một số trường hợp, cứu giúp người bị nạn còn là trách nhiệm pháp lý, là nghĩa vụ công dân khi thấy người khác đang lâm vào tình trạng nguy hiểm đến tính mạng.
Trao đổi với PV Infonet, luật sư Đặng Văn Cường (Văn phòng Luật sư Chính Pháp, Đoàn Luật sư TP Hà Nội) phân tích, nếu người nào có khả năng cứu giúp nhưng cố ý không cứu giúp người đang trong tình trạng nguy hiểm đến tính mạng dẫn đến người đó tử vong thì người không cứu giúp sẽ bị xử lý hình sự theo quy định của pháp luật.
“Hành vi của người lái xe kia rõ ràng là vô tâm, vô đạo đức, thiếu lương tâm nghề nghiệp và có dấu hiệu vi phạm pháp luật. Có lẽ cơ quan công an sẽ cân nhắc về việc có thể khởi tố về tội “Không cứu giúp người trong tình trạng nguy hiểm đến tính mạng” hay không”, luật sư Đặng Văn Cường nói.
Luật sư này phân tích thêm: “Là người đi đường, thấy hoàn cảnh đó cũng phải có nghĩa vụ cứu giúp, chưa nói tới anh này là người đang chở sản phụ đó tới bệnh viện theo dịch vụ vận chuyển. Nếu trường hợp sản phụ tử vong thì chắc chắn cơ quan công an sẽ khởi tố người lái xe này về tội “Không cứu giúp người trong tình trạng nguy hiểm đến tính mạng” theo quy định tại Điều 132 Bộ luật hình sự.
Còn trong trường hợp này, người bị tử vong là đứa trẻ, lại sinh non 7 tháng. Bởi vậy, có lẽ cơ quan điều tra sẽ cân nhắc, củng cố chứng cứ xem có đủ căn cứ xử lý về tội “Vô ý làm chết người” hay tội “Không cứu giúp người trong tình trạng nguy hiểm đến tính mạng” hay không, trong tình huống cụ thể này thì pháp luật chưa có quy định cụ thể”.
Điều 132 Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017 quy định về tội “Không cứu giúp người đang ở trong tình trạng nguy hiểm đến tính mạng” như sau:
1. Người nào thấy người khác đang ở trong tình trạng nguy hiểm đến tính mạng, tuy có điều kiện mà không cứu giúp dẫn đến hậu quả người đó chết, thì bị phạt cảnh cáo, phạt cải tạo không giam giữ đến 02 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm.
2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 01 năm đến 05 năm: a) Người không cứu giúp là người đã vô ý gây ra tình trạng nguy hiểm; b) Người không cứu giúp là người mà theo pháp luật hay nghề nghiệp có nghĩa vụ phải cứu giúp.
3. Phạm tội dẫn đến hậu quả 02 người trở lên chết, thì bị phạt tù từ 03 năm đến 07 năm.
4. Người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.
Tuy nhiên, để chứng minh “người đang lâm vào tình trạng nguy hiểm đến tính mạng” là đứa trẻ trong bụng - thai nhi, người lái xe đã từ chối cứu giúp “đứa trẻ” - thai nhi đó dẫn đến đứa trẻ (thai nhi) tử vong... để xử lý hình sự theo tội danh này là rất khó bởi theo pháp luật Việt Nam "người nào", "con người" phải là đứa trẻ được sinh ra còn sống.
Luật sư Cường cho rằng, đối tượng bị người lái xe bỏ mặc là người mẹ và người này may mắn giữ được tính mạng; còn thai nhi thì lại chưa được pháp luật thừa nhận là "con người" - chưa sinh ra nên không thể áp dụng được quy định này để xử lý hình sự.
Đối với tội “Vô ý làm chết người”, tội này đòi hỏi người vi phạm phải có lỗi vô ý đối với "người khác" (người khác phải là người đã sinh ra còn sống) dẫn tới người đó thiệt mạng. Còn có hành vi bỏ mặc, xâm hại tới thai nhi thì theo pháp luật Việt Nam hiện nay sẽ không bị xử lý như hành vi bỏ mặc, xâm hại tới con người.
“Vấn đề này các cơ quan chức năng sẽ làm rõ, sẽ có kết luận và biện pháp xử lý phù hợp. Tuy nhiên, dù xử lý như thế nào thì người lái xe này cũng không xứng đáng với đạo đức nghề nghiệp của người đó, cần phải sa thải khỏi hãng taxi đó và nhận sự lên án của dư luận xã hội”, luật sư Đặng Văn Cường nói.