Sàng lọc các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ truyền hình trả tiền
Tránh phân tán nguồn lực
Ông Lưu Vũ Hải, Cục trưởng Cục Quản lý PTTH và TTĐT (Bộ TT&TT) cho biết, hiện cả nước có 47 đơn vị cung cấp dịch vụ truyền hình cáp. Nhưng thực chất có những đơn vị chỉ cung cấp dịch vụ trên địa bàn một tỉnh, thậm chí là một số huyện trong tỉnh đó.
Theo quan điểm và tiêu chí mới đòi hỏi đơn vị được cấp phép cung cấp dịch vụ THTT phải có năng lực về công nghệ kỹ thuật, tài chính, nhân lực và phải có đề án thể hiện khả năng cung cấp dịch vụ ở một quy mô nhất định. Điều này cũng đồng nghĩa, số lượng các đơn vị cung cấp dịch vụ THTT chắc chắn sẽ giảm trong thời gian tới.
![]() |
VTV đủ năng lực cung cấp dịch vụ THTT theo yêu cầu mới của Bộ TT&TT - Ảnh Internet |
Thứ trưởng Bộ TT&TT Đỗ Quý Doãn cũng khẳng định: “Phải có những tiêu chí cụ thể, chứ không thể để 47 đơn vị cung cấp dịch vụ THTT làm 47 mạng viễn thông riêng. Như vậy sẽ phân tán nguồn lực trong khi theo tư tưởng chỉ đạo hạ tầng là phải dùng chung”.
Trước yêu cầu mới, hầu hết các “ông lớn” trong lĩnh vực cung cấp dịch vụ THTT đều tỏ ra đồng tình. Đại diện Công ty Cổ phần Nghe nhìn Toàn Cầu (AVG) khẳng định: “Cần quy hoạch rõ ràng, quyết liệt trong việc phát triển đơn vị cung cấp dịch vụ THTT trên từng hạ tầng bao gồm cả vệ tinh, cáp, IPTV, để tránh tình trạng có nơi đầu tư manh mún, có nơi đầu tư ồ ạt, lãng phí nguồn lực xã hội”.
Đại diện Đài Truyền hình Việt Nam (VTV) còn cho biết, với kinh nghiệm, đội ngũ sản xuất, tài nguyên chương trình và thế mạnh hạ tầng kỹ thuật của VTV cùng với hai đơn vị nhiều kinh nghiệm trong sản xuất các chương trình truyền hình, có hạ tầng kỹ thuật tốt là Đài Truyền hình TP.HCM và Đài PTTH Hà Nội, 3 đơn vị sẵn sàng đáp ứng mọi nhu cầu về nội dung, hạ tầng kỹ thuật, dịch vụ. Theo đó, Bộ TT&TT nên cân nhắc hạn chế cấp phép để tránh đầu tư thêm một mạng cáp truyền hình mới sẽ tốn kém hàng trăm tỷ đồng, trong khi hiệu quả sử dụng thấp, khả năng thu hồi vốn chậm, lại gây hiện tượng chồng chéo mạng, mất mỹ quan đô thị, điện năng sử dụng cho mạng cáp sẽ gây lãng phí.
Ngoài ra, nếu cấp phép tràn lan sẽ dẫn đến hệ lụy các nhà mạng cạnh tranh, giành giật bản quyền giải trí, thể thao, chương trình truyền hình từ nước ngoài, làm cho phí bản quyền truyền hình sẽ tăng cao, “chảy máu” ngoại tệ, gây thiệt hại cho kinh tế Nhà nước.
Các đơn vị sẽ đua nhau đặt hàng sản xuất phim truyền hình, kênh truyền hình trong bối cảnh mà đạo diễn, diễn viên, quay phim có tay nghề quá ít. Chưa kể là giành giật đạo diễn, diễn viên, kịch bản, tạo ra hiện tượng chạy show, nâng giá cát – xê, gây ra cơn sốt giá trị ảo. Nguy hiểm hơn, tạo ra môi trường cạnh tranh không lành mạnh.
Doanh nghiệp phải biết chia sẻ và vì lợi ích chung
Trong khi đó, các doanh nghiệp nhỏ lại có tâm trạng hoang mang, lo lắng. Ông Lê Đức Hùng, Giám đốc Trung tâm Truyền hình Cáp TP.HCM (HTVC) cho hay, các đơn vị cung cấp dịch vụ THTT đang hoạt động trong tâm trạng rất lo lắng. HTVC đang hoạt động lại nhận được yêu cầu phải đăng ký giấy phép lại từ đầu, điều này đã kéo giảm thuê bao của HTVC từ 700.000 xuống còn có 300.000.
Ông Trần Xuân Ngữ, Giám đốc Công ty TNHH MTV Truyền hình cáp Nam Định cho rằng: “Nhà nước hãy tin tưởng vào các doanh nghiệp làm truyền hình cáp. Vì họ đã làm cách đây 5 – 10 năm rồi, xã hội, người tiêu dùng đã đánh giá hiệu quả cung cấp dịch vụ của họ như thế nào. Từ đó, Bộ TT&TT nên sớm cấp giấy phép về mạng hạ tầng viễn thông, tạo điều kiện cho tất cả các đơn vị hoạt động”.
Bởi theo ông Ngữ, không có giấy phép hoạt động mạng thì không thể xin được giấy phép cung cấp dịch vụ THTT. Mà không có giấy phép này thì doanh nghiệp sẽ rất khó khăn khi ngân hàng xem xét cho vay vốn.
Giấy phép đang hoạt động của các đơn vị tới tháng 5 năm sau hết hạn, các đơn vị đã làm hồ sơ xin cấp mới nhưng phần lớn đều chưa thấy Bộ trả lời hoặc hướng dẫn nên làm như thế nào và có được cấp giấy phép hay không.
Hiện nay, Bộ đã cấp lại và cấp mới một số giấy phép cung cấp dịch vụ THTT như: Giấy phép cung cấp dịch vụ truyền hình số mặt đất cho AVG, giấy phép cung cấp dịch vụ truyền hình vệ tinh cho AVG, giấy phép cung cấp dịch vụ truyền hình cáp công nghệ IPTV cho VNPT và Viettel, giấy phép cung cấp dịch vụ truyền hình cáp số và Analog cho SCTV, giấy phép cung cấp dịch vụ truyền hình cáp IPTV trên mạng Internet công cộng cho Công ty Cổ phần truyền thông Hanelcom.
Ngoài ra, Cục quản lý PTTH và TTĐT đang xem xét 14 hồ sơ xin cấp phép cung cấp dịch vụ THTT, trong đó có 4 hồ sơ của các doanh nghiệp Nhà nước là: Viettel, SCTV, VTV Broadcom và FPT Telecom.
![]() |
Các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ THTT phải tính đường sát nhập - Ảnh Internet |
Theo nhận xét của ông Hải, việc cấp lại giấy phép cung cấp dịch vụ THTT đang theo hướng thu gom đầu mối, bảo đảm hình thành các doanh nghiệp có năng lực cao, cung cấp dịch vụ có chất lượng, bảo đảm cạnh tranh lành mạnh. “Các đơn vị nhỏ lẻ, có khả năng cung cấp dịch vụ ở phạm vi nhỏ sẽ phải tính đến chuyện hoặc là sát nhập, hoặc là chuyển giao, hợp tác như thế nào đó để tạo nên mạng cung cấp dịch vụ ở phạm vi, quy mô lớn hơn”, ông Hải nói.
Thời gian gần đây, HTVC đang đưa ra một mô hình hợp tác giữa các đơn vị. Tuy nhiên, lo ngại lớn nhất là không có một đơn vị Nhà nước đứng ra giữ vị trí đầu tàu khi hợp nhất các đơn vị nhỏ lẻ.
Theo ông Hùng, nếu đầu tư như vậy, một công ty mà có khả năng gom hết tất cả các anh em lại phải có số vốn rất lớn. Theo tỷ lê 51% đơn vị Nhà nước và 49% các đơn vị khác thì với 1 triệu thuê bao cũng phải cần đến số vốn hơn 1.000 tỷ đồng. Như vậy lực lượng Nhà nước ở đâu ra để chiếm cổ phần 51%, đó thực sự là ai, VTV, HTV hay VTC?
“Nhà nước mong muốn quy tụ lại các doanh nghiệp lớn có năng lực tài chính, có kinh nghiệm. Tôi lại nghe tất cả các đài truyền hình nhỏ, to đều có mong muốn thành lập công ty cung cấp dịch vụ THTT. Thế tại sao lại không thành lập một tổng công ty có 51% vốn Nhà nước từ năng lực các đài và 49% từ các đối tác ngoài xã hội để cùng tham gia lĩnh vực truyền hình?”, ông Hùng nói thêm.
Theo Thứ trưởng Đỗ Quý Doãn, hiện có rất nhiều đơn vị cung cấp dịch vụ THTT nhưng thực chất cũng chỉ tập trung vào 3 – 4 đơn vị. Một là VTV, trong đó có SCTV, VCTV, VSTV, hai là HTV cũng có rất nhiều đơn vị kết hợp, ba là PTTH Hà Nội. Cho nên việc cấp phép, tổ chức lại các đơn vị cung cấp dịch vụ THTT sẽ không có gì là khó khăn. Quan trọng là các doanh nghiệp biết chia sẻ, ngồi lại với nhau để bàn vì lợi ích chung.
Như việc cấp phép hạ tầng mạng, không cần thiết phải cấp phép nhiều cho 47 đơn vị cung cấp dịch vụ THTT. Ví dụ như HTV vừa làm hạ tầng mạng, vừa cung cấp nội dung. Còn các đơn vị khác không được cấp phép nhưng cũng sẽ được tham gia vào hoạt động THTT bằng việc hợp tác với HTV.
Về phía Bộ TT&TT, Thứ trưởng cho biết, Bộ sẽ sớm đưa ra tiêu chí về khả năng cung cấp dịch vụ, hoạt động thuê bao… để sớm cấp phép cho các đơn vị đăng ký. Đơn vị nào có mô hình hoạt động tốt, hài hòa lợi ích giữa các bên tham gia, chắc chắn sẽ được cấp phép.