Phạt hành chính “người nhện” bán kẹo ở phố đi bộ Nguyễn Huệ đúng hay sai?
Mới đây, trên các trang mạng xã hội xuất hiện một số hình ảnh chụp thanh niên trong trang phục "người nhện" đi cùng một vài người mặc trang phục trật tự đô thị. Hình ảnh được chụp ở phố đi bộ Nguyễn Huệ (quận 1, TP.HCM) vào ngày 7/1 và thanh niên trong hình bị lực lượng này xử phạt. Tuy nhiên, nhiều người thắc mắc "người nhện" trên đã vi phạm gì?
![]() |
Hình ảnh "người nhện" bị lực lượng chức năng bắt. (Nguồn ảnh: Zing.vn) |
Trả lời báo chí về vấn đề này, ông Võ Quốc Hưng, Chủ tịch phường Bến Nghé (quận 1, TP.HCM) xác nhận có sự việc lực lượng chức năng phường lập biên bản xử phạt thanh niên trên: Tối 6/1, lực lượng trật tự đô thị kết hợp với Công an phường Bến Nghé tuần tra, xử lý trên phố đi bộ Nguyễn Huệ. Đến 22h, tổ trật tự phát hiện thanh niên mặc đồ "người nhện" đang bán kẹo cho khách nên kiểm tra, xử lý. Thanh niên trên vi phạm 2 lỗi: buôn bán hàng rong trên phố đi bộ và không xuất trình được chứng minh nhân dân khi có yêu cầu kiểm tra của người có thẩm quyền. Với 2 lỗi trên, thanh niên bị xử phạt 350.000 đồng.
Phó Chủ tịch phường Bến Nghé lý giải: Phố đi bộ Nguyễn Huệ có quy định cấm bán hàng rong. Tuy nhiên, nhiều người vẫn hoá trang thành người nhện, gấu bông,... để bán kẹo hoặc tặng phẩm. Một số đối tượng còn lợi dụng được khách ôm để móc túi, gây mất trật tự an ninh.
Đến lúc này, có khá nhiều người thắc mắc về vấn đề nêu trên, PV Báo điện tử Infonet có cuộc trao đổi với luật sư Thu Hằng (Văn phòng luật sư Trương Anh Tú - Đoàn Luật sư TP Hà Nội) để hiểu rõ hơn về vấn đề này.
Luật sư Thu Hằng cho biết: “Theo quy định của pháp luật tại Điều 9 Nghị định số 05/1999/NĐ - CP được sửa đổi bổ sung bởi Nghị định 170/2007/ NĐ- CP và Nghị định 106/2013 về chứng minh nhân dân thì việc kiểm tra chứng minh nhân dân được quy định như sau:
“Cán bộ, công chức và những người của các cơ quan, tổ chức được giao nhiệm vụ bảo vệ, giải quyết công việc có liên quan đến công dân được quyền yêu cầu công dân xuất trình Chứng minh nhân dân trước khi giải quyết công việc.
Cán bộ, chiến sĩ Công an nhân dân và Công an xã trong khi làm nhiệm vụ được quyền kiểm tra, kiểm soát Chứng minh nhân dân của công dân tại nơi công cộng hoặc phạm vi địa bàn quản lý. Như vậy, khi thực hiện nhiệm vụ kiểm tra vấn đề cư trú của công dân hoặc trong khi làm nhiệm vụ được giao thì người có thẩm quyền có quyền kiểm tra, kiểm soát CMND của công dân tại nơi công cộng.
Do đó, các lực lượng chức năng (gồm cán bộ trật tự và Công an phường Bến Nghé) có quyền kiểm tra CMND của “người nhện” trên phố đi bộ Nguyễn Huệ khi phát hiện người này có hành vi “bán kẹo” kinh doanh tại nơi công cộng có “cấm bán hàng rong”.
Theo luật sư Thu Hằng, trong trường hợp này, việc người nhện bị xử phạt hành chính là đúng quy định của pháp luật. Theo đó, việc xử phạt hành chính đối với trường hợp không xuất trình chứng minh thư qui định tại điểm a khoản 1 Điều 9 Nghị định số 167/2013/NĐ-CP của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực an ninh, trật tự, an toàn xã hội như sau:
“1. Phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 100.000 đồng đến 200.000 đồng đối với một trong những hành vi sau đây: a) Không xuất trình chứng minh nhân dân khi có yêu cầu kiểm tra của người có thẩm quyền;…”
Đối với các hành vi vi phạm qui định về trật tự công cộng cũng bị xử phạt mức tiền từ 100.000 đến 200.000 đồng (Điều 5 Nghị định 167/2013).
Tuy nhiên, việc xử phạt nói trên liệu có hợp tình hợp lý chưa? Bởi vì, nếu trong trường hợp "người nhện" chỉ phát kẹo cho mọi người vui vẻ, đặc biệt là các em nhỏ trên phố đi bộ mà không gây ảnh hưởng đến trật tự công cộng thì việc xử lý vi phạm của cơ quan chức năng là cứng nhắc.
Bên cạnh đó, người này vì có thể đang mặc trang phục Cosplay nên không tiện mang theo CMND, không thể xuất trình ngay khi có yêu cầu. Chúng ta có thể thấy rằng hành vi “không mang theo giấy CMND, giấy tờ tùy thân” khác với hành vi “không xuất trình giấy CMND, giấy tờ tùy thân khi có yêu cầu kiểm tra”.
Do việc người dân phải mang theo CMND mọi lúc mọi nơi là một điều khá vô lý vì đây là một loại giấy tờ quan trọng, khi để mất sẽ gây nhiều phiền hà cho người dân nên trước đây có quy định xử phạt khi công dân không mang theo CMND, giấy tờ tùy thân đã bị bãi bỏ và chỉ còn hành vi “không xuất trình CMND khi có yêu cầu kiểm tra”.
Tuy nhiên, điều luật cũng không quy định ấn định về việc xuất trình CMND ngay lập tức, do đó “người nhện” vẫn có quyền cung cấp CMND của mình vào thời gian sau đó trong thời gian bị tạm giữ người theo thủ tục hành chính (nếu có).