Nỗi niềm của những "vũ công" hái dâu

Cuối tháng 3, đầu tháng 4 là thời điểm bận rộn của người dân trồng dâu làng Phúc Đức, xã Sài Sơn, huyện Quốc Oai. Ngày nào, họ cũng dậy sớm, làm việc quần quật đến chiều muộn với hy vọng thu hoạch cho kịp những trái dâu đang chín rực cả khu vườn. Theo người dân, dâu năm nay mất mùa do sương muối, sản lượng thấp hơn mọi năm nên giá bán cũng cao hơn các năm trước, dao động từ 18 nghìn đến 20 nghìn đồng/kg.

Nhiều năm qua, điệp khúc “được mùa mất giá”, “được giá mất mùa”, cứ bám riết cuộc sống của người dân trồng dâu làng Phúc Đức. Bởi vì cây dâu là cây của trời, phát triển phụ thuộc vào thiên nhiên. Mặc dù ít công chăm bón nhưng đến mùa thu hoạch, người dân lại vô cùng vất vả vì đặc thù của công việc hái dâu là hoàn toàn thủ công.

Hái dâu cũng là một nghệ thuật

Dâu tằm chín mọng, dễ bị dập nát, vì thế luôn đòi hỏi sự tỉ mẫn của người hái dâu. Nhiều người dân nói vui rằng, công việc này giống như nâng trứng, phải hết sức chu đáo và cẩn thận.

Bác Thắng (49 tuổi) tất bật hái dâu khi vào vụ mùa

Bác Thắng (49 tuổi), người trồng dâu lâu năm cho hay: “Chăm sóc dâu không khó bằng việc hái dâu. Mình cầm mạnh tay là nó nát, nát là nhìn trái dâu bị ướt, người ta không mua”.

Để có những trái dâu chín mọng đến với người tiêu dùng, những người nông dân như bác Thắng đã phải nâng niu và chăm sóc rất cẩn thận.

Cao điểm vào mùa thu hoạch, dâu chín rực cả khu vườn, người trồng dâu tất bật từ sáng đến chiều muộn, thậm chí có nhiều người đã hy sinh cả giấc ngủ trưa để chỉ quanh quẩn bên mấy gốc dâu với nỗi niềm thu hoạch sao cho kịp.

Vườn dâu hàng trăm mét vuông của nhà Bác Thúy

Bác Thúy (55 tuổi)-chủ nhân của 8 sào dâu chia sẻ: “Ngày nào cũng phải trẩy dâu, không bỏ được lâu, bỏ lâu là quả đen nó rụng xuống đất, hỏng hết”.

Sở hữu hàng chục gốc dâu, đến thời điểm thu hoạch, nhà bác Thúy phải huy động con dâu, con trai và anh em họ hàng giúp sức.

Chị Hải lo lắng vì dâu mất mùa

Làm quần quật cả ngày trong vườn, chị Hải (27 tuổi)-con dâu bác Thúy cho biết, 80 gốc dâu mà mới thu hoạch được chục gốc, làm không kịp thì dâu chín rụng hết, giảm năng suất, hơn nữa năm nay lại mất mùa.

Anh Núi đang có ý định trồng nhót thay dâu vì trẩy dâu vất vả

Anh Núi-chồng chị Hải nói thêm, hái dâu vất vả lắm, sang năm nhà anh đang có ý định thay dâu bằng trồng nhót. Mặc dù, thu hoạch dâu cũng không đến nỗi nào nhưng ngày nào cũng đi trẩy dâu rất mệt. Ngày râm mát thì còn đỡ chứ ngày nắng thì đứng cả ngày trong vườn cảm thấy bí bách, ngột thở, nhiều lúc bị say nắng.

Gian truân nghề hái dâu

Cây dâu là cây của trời, lớn lên và phát triển theo tự nhiên. Chúng phân tán và cho ra quả không đồng đều. Vì thế, trong quá trình thu hoạch, người hái dâu phải liên tục di chuyển, lúc luồn lưng cúi xuống thấp khi lại nhún chân hái trên cao khiến cho tôi cảm tưởng họ giống như nghệ sỹ xiếc thực thụ.

Thế nhưng, ẩn sau công việc tưởng chừng đơn giản đó là nỗi vất vả không phải ai cũng hiểu được. Bác Thúy tâm sự, hái dâu quần quật cả ngày tay chân mỏi ê ẩm, riêng lòng bàn tay bao giờ cũng bị nhuộm đen bởi nước dâu chín dây vào.

Bác Thúy và đôi bàn tay bị nhuộm bởi nước dâu dây vào

Theo người dân, thách thức lớn nhất đối với nghề hái dâu là lòng kiên nhẫn. Vì không phải ai cũng đủ sức bền để làm công việc này. Hái dâu là phải hái theo lượt, gốc dâu này hôm nay hái xong, ngày mai đã phải quay trở lại vì dâu chín rất nhanh. Cứ như thế, người trồng dâu chưa bao giờ hết việc khi vụ mùa bắt đầu.

Để những quả dâu chín mọng và đẹp mắt đến với người tiêu dùng, người nông dân đã phải một nắng hai sương, vất vả ngoài đồng ruộng cùng với nỗi lo canh cánh “được mùa mất giá”, “được giá mất mùa” đầy ám ảnh năm này qua năm khác. Thế nhưng, họ không còn sự lựa chọn nào khác, đã làm nghề nông, họ phải chấp nhận vào sự may rủi của thời tiết và giá cả của thị trường.