Nỗi đau hàm oan vụ án 'bộ xương người trong ống cống'

Năm 2004, vụ án “bộ xương người trong ống cống” được phát hiện ở Quảng Nam đã làm chấn động dư luận miền Trung. Phải trải qua ba lần xét xử, cuối cùng Tòa án nhân dân tối cao tại Đà Nẵng mới quyết định được bản án, một đối tượng gây án phải lãnh 8 năm tù giam về tội “giết người”.

Còn 2 anh Ngô Hoàng Trung (1986) và Nguyễn Hoàng Linh Phương (1970, cùng trú thôn 3, xã Bình Trung, huyện Thăng Bình, Quảng Nam)- “đồng phạm” bị truy tố oan về tội "gây rối trật tự công cộng" và "không tố giác tội phạm" cuối cùng cũng được trả tự do. Thế nhưng, thời gian trôi qua hơn 5 năm, trường hợp oan sai trongvụ án này, đến nay mới được thực hiện các chính sách đền bù…

Vụ án qua 3 lần xét xử mới định được tội

2 thanh niên Phương, Trung bị kết tội oan bắt nguồn vào buổi chiều tối định mệnh giữa tháng 9/2004. Chiều đó, khi một nhóm thanh niên ở thôn 3, xã Bình Trung, huyện Thăng Bình, Quảng Nam đến cống ngầm dưới kênh thủy lợi N22 (gần QL1A, thuộc xã Bình Trung) tát cá.

Lúc mực nước cạn, họ bủn rủn tay chân khi phát hiện trong ống cống là một bộ xương người. Nhận được tin báo, Công an tỉnh Quảng Nam phối hợp với công an huyện, xã Bình Trung đến bảo vệ hiện trường và tiến hành khám nghiệm tử thi.

Toàn bộ da, cơ, não và phủ tạng đã bị tiêu hủy hoàn toàn nhưng qua những gì còn lại cho biết nạn nhân là anh Hồ Ngọc Nhân (SN 1978, trú thôn 1, xã Bình An, huyện Thăng Bình) đã chết 8 tháng về trước.

Nơi tìm thấy bộ xương dưới ống cống 8 năm về trước. Ảnh: CAĐN

4 ngày sau, Công an tỉnh Quảng Nam đã bắt tạm giam đối với Ngô Song Tùng (SN 1984) và Trung, Phương cùng trú tại thôn 3, xã Bình Trung để điều tra làm rõ vụ việc.

Kết quả điều tra xác định, vào tháng 1/2004, tại khu vực cầu Bình Lứt đã xảy ra một vụ ẩu đả giữa nhóm của anh em Trung, Tùng và Phương với nhóm trai làng của Hồ Ngọc Nhân, Hồ Ngọc Ngân, Phan Việt Hùng, Hồ Ngọc Tuấn (cùng trú ở thôn 3, xã Bình Trung).

Sau cuộc ẩu đả đó, Hồ Ngọc Nhân mất tích và phải 8 tháng sau, nhóm thanh niên đi tát cá mới tình cờ nhìn thấy xác Nhân trong một ống cống như đã nêu.

Đến ngày 22/12/2006, TAND tỉnh Quảng Nam đưa vụ án “bộ xương trong ống cống” ra xét xử sơ thẩm. Sau nhiều tiếng đồng hồ xét xử căng thẳng, nhưng cuối cùng Hội đồng xét xử vẫn không thể tuyên án vì hồ sơ vụ án chưa đủ yếu tố cáo buộc các bị cáo nói trên phạm các tội “giết người”, “gây rối trật tự công cộng” và “không tố giác tội phạm”.

Vì không đủ yếu tố kết tội nên ông Phạm Xuân Hồi (kiểm sát viên của Viện KSND tỉnh Quảng Nam lúc bấy giờ) đã yêu cầu tạm giam hai bị cáo Tùng, Phương thêm bốn tháng nữa để điều tra bổ sung chứng cứ và đã được Hội đồng xét xử chấp nhận (riêng bị cáo Ngô Hoàng Trung đã được cơ quan điều tra thay đổi từ biện pháp tạm giam sang biện pháp ngăn chặn, cấm đi khỏi nơi cư trú).

Anh Ngô Hoàng Trung vẫn chưa hết xót ra kể lại khoảng thời gian kêu oan của mình

4 tháng sau, TAND tỉnh Quảng Nam tiếp tục đưa vụ án “bộ xương người trong ống cống” ra xét xử phúc thẩm lần thứ hai. Cũng giống như lần trước, lần này vẫn không thể tuyên án vì chứng cứ từ viện kiểm sát không đủ để cáo buộc các bị cáophạm tội và cũng chính lần này ông Phạm Xuân Hồi tiếp tục đứng ra xin rút lại hồ sơ để điều tra bổ sung thêm.

Hai bị cáo Tùng, Phương vẫn bị tạm giam (ngày 27/4/2007 bị cáo Nguyễn Hoàng Linh Phương mới được Viện KSND thay thế biện pháp tạm giam bằng biện pháp cho gia đình bảo lãnh về nơi cư trú).

Rồi phải hơn 8 tháng sau, TAND tối cao tại Đà Nẵng mới mở phiên tòa phúc thẩmxét xử lại vụ án.

Lần này, dựa trên cơ sở những tình tiết trong quá trình điều tra, lời khai của bị cáo, đại diện người bị hại, người làm chứng và đối chiếu các tình tiết liên quan..., TAND tối cao tại Đà Nẵng tuyên phạt bị cáo Ngô Song Tùng 8 năm tù giam vì tội “giết người”, buộc bồi thường cho gia đình người bị hại 28,5 triệu đồng tiền mai táng phí và 20 triệu đồng tiền tổn thất về tinh thần.

Riêng hai bị cáo Ngô Hoàng Trung, Nguyễn Hoàng Linh Phương vô tội nên được trả tự do.

5 năm gõ cửa đòi quyền lợi

Vì bị cáo buộc oan về tội "gây rối trật tự công cộng" và "không tố giác tội phạm" mà Nguyễn Hoàng Linh Phương đã bị "tạm giam" trong tù hơn 900 ngày (từ ngày 18/9/2004 đến ngày 27/4/2007) - thời gian bị tạm giam để chờ "điều tra, bổ sung thêm chứng cứ" của VKS tương đương gần bằng một bản án tù giam 3 năm.

Ngô Hoàng Trung cũng bị tạm giam hơn 3 tháng, cấm ra khỏi nơi cư trú. Dù không phạm tội gì, nhưng đồng nghĩa, trong khoảng thời gian ấy, nạn nhân cùng gia đình của 2 thanh niên trên phải chịu bao đắng cay, tủi nhục và điều tiếng cay nghiệt từ dư luận xã hội.

Một điều nhận thấy rõ nhất, là trong suốt thời gian bắt đầu xảy ra vụ án cho tới hiện nay, ai đến Bình Trung nếu muốn tìm gặp anh Phương hay Hoàng Trung dễ dàng thì luôn có kèm thêm câu miệt thị “ở tù về”.

Theo như anh Hoàng Trung trình bày, sau khi tòa án tối cao Đà Nẵng kết luận vô tội, nhưng việc minh oan của anh hầu như nhiều người dân ở quê không ai biết mà chỉ đinh ninh là “có tội và đã ra tù”.

Sau 3 năm bị giam cầm, anh Nguyễn Hoàng Linh Phương đã được minh oan. Ảnh: CAĐN

Chính vì vậy, suốt nhiều năm qua, anh luôn nhận sự kỳ thị, coi khinh của nhiều người, bị cản trở trong vấn đề tìm công ăn việc làm. Quá bức xúc, anh phải nhờ đến luật sư tư vấn và liên tục trong 5 năm đã cầm đơn đi “gõ cửa” các cơ quan chức năng đòi bồi thường oan sai nhưng vẫn vô vọng, thậm chí còn bị “hắt hủi, không tiếp đón”.

Về phần anh Phương, những ngày bị án oan, cách ly với xã hội là những ngày người cha, người mẹ, người vợ anh phải rơi nước mắt, chạy đôn chạy đáo khắp nơi để gửi đơn minh oan tới các cơ quan chức năng.

Anh không giấu nỗi uất ức, xót xa: “Trước khi “tai họa giáng xuống”, tôi vốn là một thanh niên nhanh nhẹn và là trụ cột trong gia đình, làm lụng nuôi các con học hành đầy đủ. Còn từ ngày ra tù, tôi như người bị “tê liệt”, đi đâu cũng bị dòm ngó nên ngại cả việc đi làm trở lại. Suốt ngày chỉ biết ngồi thẫn thờ như người mất hồn quanh bốn góc nhà, mặc cho người vợ trẻ phải tất tả mưu sinh với gánh nặng cơm áo nuôi hai đứa con nhỏ”.

Dù được minh oan từ năm 2007, nhưng mãi đến cuối tháng 6/2012, tại trụ sở Viện kiểm sát Nhân dân (VKSND) Quảng Nam, lãnh đạo VKS mới xin lỗi anh Ngô Hoàng Trung và anh Phương do bị VKSND tỉnh truy tố nhầm.

Ngoài ra, anh Trung và Phương còn được bồi hoàn thiệt hại về tổn thất tinh thần, vật chất với tổng số tiền là hơn 215 triệu đồng (anh Phương hơn 165 triệu đồng, anh Trung hơn 50 triệu đồng).

Sau hơn một tháng nhận được bồi thường nhưng điều mong muốn của anh Trung lẫn Phương là được VKSND tỉnh xin lỗi tại địa phương chứ “diễn ra nội bộ” trong cơ quan ngành tòa án thôi thì đến nay vẫn khiến án oan của 2 anh không được giải quyết thấu đáo. Mọi người vẫn nhìn anh Phương lẫn Trung với cặp mắt “có tội đi tù”.

Có thể nói, vụ án oan sai đã khép lại nhưng cũng để lại cho cơ quan tố tụng của tỉnh Quảng Nam một bài học đắt giá”, vị cán bộ VKS Quảng Nam trầm ngầm nói về bản án.

HOÀNG DƯƠNG