"Nói Đà Nẵng “cấm cửa” dân nhập cư là không chính xác"

>> Nghị trường Đà Nẵng “nóng” chuyện dân nhập cư

Như báo điện tử Infonet đã đưa tin, kỳ họp thứ 3 HĐND TP Đà Nẵng khoá VII đã ra nghị quyết về việc tạm dừng đăng ký nhập khẩu mới vào địa bàn TP đối với các trường hợp ở nhà thuê, mượn, ở nhờ... trong khi chờ văn bản hướng dẫn mới của TƯ cụ thể hóa Luật Cư trú. Từ đó đã có nhiều ý kiến cho rằng Đà Nẵng “cấm cửa” dân nhập cư là trái với Luật Cư trú. Để tìm hiểu rõ hơn vấn đề này, Infonet đã có cuộc phỏng vấn ông Nguyễn Bá Sơn, Giám đốc Sở Tư pháp Đà Nẵng:

Ông Nguyễn Bá Sơn, Giám đốc Sở Tư pháp Đà Nẵng trả lời phỏng vấn báo điện tử Infonet - Ảnh: HC

Thưa ông, ông nghĩ gì khi Đà Nẵng đang bị kêu là “cấm cửa”, "chặn đường"dân nhập cư?

Nói Đà Nẵng “cấm cửa” dân nhập cư hoặc đình chỉ không cho nhập hộ khẩu vào TP nữa là không chính xác. Có một thực tế là sau 4 năm triển khai Luật Cư trú, đối với các TP lớn như Hà Nội, TP.HCM, Đà Nẵng… đã nảy sinh những vấn đề mà chính quyền các địa phương này cần nghiên cứu, xem xét kỹ lại. Cụ thể ở đây là chất lượng nhập cư.

Chất lượng của đô thị trong quá trình phát triển chịu sự tác động rất lớn của chất lượng cư dân sống ở đô thị đó. Hễ TP lớn thì tính đô thị cao, tức lượng dân nhập cư sẽ lớn, làm tăng dân số cơ học. Nếu không quản lý chặt, không xử lý tốt vấn đề này thì chất lượng phát triển của các đô thị lẫn chất lượng cuộc sống của người dân sẽ có vấn đề. Do vậy cần có một khoảng tạm dừng để đánh giá lại chất lượng của dân nhập cư trong thời gian qua nhằm đảm bảo cho sự ổn định lâu dài và phát triển theo đúng định hướng của TP.

Đà Nẵng sẽ làm gì trong thời gian "tạm dừng" đó?

Trong khi chờ văn bản hướng dẫn mới của TƯ cụ thể hóa Luật Cư trú, TP tạm dừng nhập hộ khẩu mới đối với dân nhập cư thuộc các trường hợp ở nhà thuê, mượn, ở nhờ... để rà soát lại chất lượng dân nhập cư đã ổn chưa nhằm có quyết sách trong tương lai. Trong đó sẽ tập trung rà soát các vấn đề: Thứ nhất là trình độ, tay nghề, việc làm có đáp ứng nhu cầu phát triển của TP hay không? Thứ hai là nhân thân của họ.

Nhiều năm qua, Đà Nẵng rất đau đầu trước tình tạng buôn bán hàng rong bu bám, chèo kéo du khách...

Có thể sẽ có ý kiến không đồng tình nhưng chắc chắn trong quá trình nhập cư sẽ có các đối tượng nhiều tiền án, tiền sự mà công an và các cơ quan hữu quan khác đặc biệt "quan tâm". Các đối tượng đó khi nhập cư vào TP ít nhiều sẽ gây ảnh hưởng đến tình hình an ninh, chính trị, trật tự an toàn xã hội. Kể cả nhiều người không có nghề nghiệp, công ăn việc làm khi nhập cư vào đô thị cũng dễ làm nảy sinh nhiều vấn đề xã hội...

Do vậy, bắt buộc các đô thị có lượng dân nhập cư lớn phải xem xét lại, chứ không thể để ào ào, ai muốn nhập vào cũng được. Nếu như vậy thì sẽ dẫn đến tình trạng đô thị không thể kham nổi lượng cư dân nhập cư vượt quá khả năng kiểm soát, và thứ hai là không đảm bảo chất lượng phát triển lâu dài cho đô thị.

Nhưng theo Luật Cư trú thì dù Đà Nẵng "cấm cửa" hay "tạm dừng" nhập hộ khẩu mới đối với dân nhập cư thì đều không đúng?

Khi mới ban hành Luật Cư trú, ta thấy Nhà nước mở rộng cho quá trình nhập cư của người dân được thuận lợi, do trước đây người dân muốn nhập cư vào các TP lớn như Hà Nội, TP.HCM rất khó khăn. Nhưng qua mấy năm thực hiện "mở rộng" như vậy thì cũng đã nảy sinh nhiều vấn đề như tôi vừa nói ở trên.

... hoặc lang thang xin ăn mà phần lớn là dân từ nơi khác nhập cư vào TP

Đơn cử như có rất nhiều người có tiền án, tiền sự, không nghề nghiệp, không công ăn việc làm nhập cư vào Đà Nẵng, thuê một chỗ ở nhếch nhác, không đảm bảo cho một cuộc sống tạm gọi là ổn định. Nhưng sau một thời gian theo Luật Cư trú quy định thì họ mặc nhiên "đủ điều kiện" nhập cư. Như vậy sẽ ảnh hưởng đến chất lượng của đô thị trong quá trình phát triển và làm nảy sinh nhiều vấn đề đối với công tác an sinh xã hội của đô thị đó.

Vì vậy qua thời gian tạm dừng nhập hộ khẩu mới đối với một số đối tượng nhập cư để rà soát lại, có thể Đà Nẵng sẽ đề xuất với trung ương nghiên cứu, xem xét lại một số điều khoản của Luật Cư trú hiện không đảm bảo được sự ổn định và phát triển bền vững của các đô thị lớn.

Cụ thể đó là những điều khoản gì?

Theo quy định như của Luật Cư trú hiện hành thì lượng người nhập cư vào các đô thị lớn sẽ tăng rất nhanh, dẫn đến mâu thuẫn là đô thị đó không thể kham nổi quy mô dân số như thế. Chưa kể hàng loạt vấn đề kéo theo như an sinh xã hội, học hành của con cái người nhập cư... mà đô thị đó không thể đáp ứng được vì lượng người nhập cư làm tăng dân số cơ học quá nhanh, và như thế sẽ làm giảm chất lượng phát triển của đô thị.

Vấn đề là Luật Cư trú cần có những quy định để khi tiếp nhận cư dân nhập cư vẫn đảm bảo cho sự phát triển của đô thị lẫn chất lượng sống của cư dân nhập cư. Có nghĩa, trong khi tạo thuận lợi cho người dân nhập cư vào đô thị thì Luật Cư trú cũng cần có những quy định tạo thuận lợi cho đô thị khi tiếp nhận dân nhập cư. Đây là những vấn đề mà tôi nghĩ trong thời gian tới các cơ quan chức năng cần nghiên cứu để bổ sung cho Luật Cư trú.

Xin cám ơn ông

HẢI CHÂU