Mỹ sẵn sàng "đá" Thổ Nhĩ Kỳ khỏi chương trình F-35 vì lo sợ S-400 của Nga?

Hãng tin Reuters trước đó đã đưa tin rằng Mỹ có thể sẽ đóng băng quá trình cung cấp máy bay chiến đấu tàng hình F-35 cho Thổ Nhĩ Kỳ. Động thái này có thể sẽ càng khiến sự rạn nứt giữa Ankara và Washington ngày càng lớn, khi Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan vẫn tiếp tục theo đuổi mua hệ thống tên lửa phòng không S-400 của Nga.

Thổ Nhĩ Kỳ đóng vai trò quan trọng trong chương trình phát triển máy bay F-35 của Mỹ.

Mỹ và các quốc gia NATO khác sở hữu F-35 lo ngại rằng radar của hệ thống S-400 có thể sẽ tiếp thu những dữ liệu quan trọng để phát hiện và lần theo vị trí của F-35, khiến máy bay này khó có thể thoát khói các loại tên lửa của Nga trong tương lai.

Mỹ đã đề xuất cũng cấp cho Thổ Nhĩ Kỳ hệ thống phòng không Patriot với giá rẻ với điều kiện nước này từ bỏ ý định mua S-400. Cho đến lúc này Ankara vẫn chưa muốn hủy bỏ thỏa thuận mua vũ khí Nga, buộc Mỹ phải xem xét khả năng tiếp tục chương trình phát triển F-35 mà không có Thổ Nhĩ Kỳ. Quốc gia này đã tham gia vào việc sản xuất một số bộ phận thân máy bay, hệ thống hạ cánh và một số thiết bị buồng lái khác.

Theo hai nguồn tin của Mỹ, việc thay thế Thổ Nhĩ Kỳ là điều có thể. “Hiện Thổ Nhĩ Kỳ đang sản xuất 800 bộ phận cho F-35 và phần lớn trong số này đều có thể được sản xuất ở những nơi khác”, một trong hai nguồn tin cho biết, đồng thời khẳng định Mỹ có thể thay thế các bộ phận hiện chỉ riêng Thổ Nhĩ Kỳ đang sản xuất bằng các bộ phận của những nhà thầu khác trước đây đã từng bày tỏ mong muốn cung cấp. “Thổ Nhĩ Kỳ không phải là quá quan trọng”.

Người này cho biết, việc thay thế Thổ Nhĩ Kỳ sẽ khiến quá trình sản xuất máy bay tại các nhà máy của hãng quốc phòng Lockheed Martin bị chậm ba tháng so với kế hoạch ban đầu. Hãng Lockheed, các quan chức Lầu Năm Góc và Đại sứ quán Thổ Nhĩ Kỳ hiện không đưa ra bất kỳ bình luận nào.

Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Mevlut Cavusoglu đã từng phát biểu vào tháng 12 rằng Ankara đang đóng vai trò quan trọng trong quá trình chế tạo máy bay F-35 và vì vậy việc loại bỏ họ khỏi chương trình này sẽ không dễ dàng.

Trong lúc này, sẽ có thêm nhiều phi công Thổ Nhĩ Kỳ khác bắt đầu quá trình huấn luyện tại các căn cứ không quân Mỹ cùng với những người trước đó đã có mặt và Ankara vẫn hi vọng sẽ sở hữu hai phí cơ F-35 vào tháng 11 năm nay.

Quyền Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Patrick Shanahan cho biết ông vẫn muốn Thổ Nhĩ Kỳ tiếp tục tham gia chương trình F-35, song Ankara phải mua hệ thống phòng không Patriot của Mỹ.