Lý Sơn: Nghịch lý người nghèo từ chối tiền hỗ trợ xây nhà

Tuy nhiên, không ít hộ nghèo ở huyện đảo Lý Sơn lại từ chối tiền hỗ trợ xây nhà, vì họ không đủ nguồn góp vào để làm nhà.

Mức hỗ trợ nhà Đại đoàn kết hiện tại đang áp dụng ở Lý Sơn là 30 triệu đồng/nhà; hỗ trợ nhà tình thương thường dao động từ 15 – 40 triệu đồng/nhà. Với mức hỗ trợ này cộng với tích lũy của gia đình nhiều hộ đã làm được nhà mới khang trang. Tuy nhiên, nhiều hộ đơn thân, nghèo kiệt, không có tiền góp vào thì không thể xây nhà mới.

Nhà nát vẫn từ chối xây nhà mới!

Bà Nguyễn Thị Phu (72 tuổi) ở thôn Đông, xã An Hải được xếp vào diện… nghèo nhất huyện đảo. Bà sống một mình trong căn nhà xiêu vẹo ở cuối con hẻm dưới chân núi Thới Lới. Đường vào nhà là lối mòn rậm rạp chi chít dây leo và cây chuối. Nguồn sống hằng ngày của bà là nhờ những tàu lá chuối quanh nhà. Lá chuối được bà rọc lấy phần lá phơi khô, bó lại bán cho những người làm bánh ít. Mỗi ký lá chuối khô giá 15.000 – 20.000 đồng, tằn tiện cũng đủ cho bà sống qua ngày.

Nhà ở hiện tại của bà Nguyễn Thị Phu, thôn Đông, xã An Hải (Lý Sơn) đã cũ nát nhưng bà không dám nhận suất hỗ trợ xây mới vì không đủ tiền đầu tư.

Căn nhà bà Phu đang ở được huyện Lý Sơn hỗ trợ theo diện “nhà tình thương” xây cách đây 13 năm, hiện đã xuống cấp nghiêm trọng. Ở xứ đảo thừa gió, bão này, căn nhà của bà Phu chẳng biết sẽ sụp khi nào. UB MTTQVN huyện Lý Sơn đã đưa bà Phu vào diện được hỗ trợ xây dựng nhà ở 3 năm nay nhưng lần nào mời lên trao đổi, cấp tiền, bà cũng đều từ chối.

Căn nhà bà Phu đang ở mục nát, chẳng còn thứ gì tận dụng lại được. Suất hỗ trợ chỉ có 30 triệu đồng, trong khi bà lại chẳng có đồng nào góp vào. “Nhận tiền hỗ trợ làm nhà mà mình không làm thì có lỗi với chính quyền. Chi bằng không nhận sẽ đỡ lo hơn. Thực tình rất lo cái nhà này bị sập. Trời mưa phải chạy sang ngủ nhờ nhà hàng xóm ” –  bà Phu nói.

Ở Lý Sơn còn một số hộ có tên trong danh sách được hỗ trợ xây dựng nhà Đại đoàn kết nhưng không nhận, bởi vì họ không có tiền để góp thêm vào làm nhà. Bà Nguyễn Thị Nhắn, khu dân cư số 7, thôn Đông, xã An Vĩnh có chồng đi biển mất ở Hoàng Sa; con trai bị tâm thần, con gái suy thận nặng. Một mình bà làm thuê nuôi hai con bệnh tật, cơm không đủ no.  Bà Nhắn được UB MTTQVN xã An Vĩnh xét đưa vào danh sách nhận suất hỗ trợ của đoàn thanh niên với mức 40 triệu đồng để xây nhà mới. Thế nhưng bà đắn đo, lần lữa không mạnh dạn nhận vì bà biết không thể làm nổi nhà mới.

Cần một phép tính đúng  

“Ở đất liền khoản tiền 30 triệu đồng còn có thể xoay xở làm nổi căn nhà nhỏ. Riêng ở đảo Lý Sơn, 30 triệu đồng không thể làm nổi căn nhà, dù là nhà đơn sơ nhất”, ông Mai Văn Lên - Phó Chủ tịch UB MTTQVN huyện Lý Sơn khẳng định. Hiện tại MTTQVN huyện Lý Sơn cũng đang băn khoăn về việc triển khai thực hiện 34 căn nhà Đại đoàn kết vừa được UB MTTQVN tỉnh phân bổ về, mỗi căn trị giá 30 triệu đồng. Ông Lên cho biết, Mặt trận huyện đang tích cực vận động người dân có tên trong danh sách nhận hỗ trợ và cam kết làm nhà đúng tiến độ. Tuy nhiên, một số hộ nghèo không có tiền tích lũy rất băn khoăn, không muốn nhận vì sợ làm không được nhà.

Về vấn đề đầu tư làm nhà, ông Nguyễn Văn Trung – Trưởng ban Quản lý dự án huyện Lý Sơn cho biết, hiện tại giá vật liệu xây dựng ở đảo Lý Sơn cao gấp nhiều lần so với đất liền vì toàn bộ đều phải vận chuyển bằng xà lan ra đảo. Chi phí vận chuyển vật liệu xây dựng khá tốn kém. Cá biệt, cát xây dựng 500.000 đồng – 600.000 đồng/m3, trong khi ở đất liền 1 xe 3 – 4 m3 chỉ có vài ba trăm ngàn. Xi măng, sắt, thép đều gấp từ 1,5 – 3 lần. Giá công thợ cũng gần gấp đôi. “Nói tóm lại, xây dựng một căn nhà ở đảo Lý Sơn chi phí ít nhất cũng phải gấp 2 lần so với ở đất liền” – ông Nguyễn Văn Trung khẳng định.

Ở xã đảo An Bình (đảo Bé), việc xây dựng nhà ở còn đắt đỏ hơn do quá trình vận chuyển vật liệu phải qua 2 chặng đường biển. Chặng thứ nhất từ đất liền ra đảo Lớn; chặng thứ 2 từ đảo Lớn sang đảo Bé. Tuy nhiên, mức hỗ trợ hộ nghèo làm nhà ở cũng chỉ được tính như ở… đất liền!. Đã vậy, ở đảo Lý Sơn quanh năm sóng gió, bão giông, nhà ở phải kiên cố, vững chãi. Vì thế không thể làm nhà theo kiểu “liệu cơm gắp mắm”, tạm bợ. Chính vì thế, ông Mai Văn Lên– Phó Chủ tịch UB MTTQVN huyện Lý Sơn kiến nghị: “Mong cơ quan có thẩm quyền hoặc những đơn vị, tổ chức hỗ trợ người nghèo Lý Sơn xây dựng nhà ở cần tính toán tăng mức hỗ trợ so với đất liền. Đặc biệt đối với hộ nghèo kiệt, không có khả năng đóng góp làm nhà, khi chọn đưa vào đối tượng hỗ trợ cần đảm bảo đủ để làm nhà vững chãi. Có lẽ nên cân nhắc hỗ trợ ở mức 70 triệu đồng/nhà”.