Luật Giáo dục (sửa đổi) có gì mới?

Một trong những nội dung tiếp tục nhận được sự quan tâm của nhiều đại biểu cũng như cử tri và nhân dân là về chương trình giáo dục phổ thông (GDPT), sách giáo khoa (SGK) và thi tốt nghiệp THPT.

Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội Phan Thanh Bình

Chủ nhiệm Phan Thanh Bình cho biết, cho đến thời điểm này, vẫn có ý kiến đề nghị quy định cụ thể về chương trình GDPT, SGK; đề nghị xây dựng một chương trình, một bộ SGK dùng chung cho cả nước.

UBND cấp tỉnh quyết định việc lựa chọn SGK

Ủy ban Thường vụ Quốc hội nêu quan điểm từ việc thực hiện Nghị quyết số 88/2014/QH13 của Quốc hội, hiện Bộ Giáo dục và Đào tạo (GDĐT) đã công bố chương trình GDPT thống nhất trong cả nước và đang soạn thảo ban hành bộ SGK theo chương trình này, sẽ hoàn thành sau năm 2022.

Trên thực tế đó, Ủy ban đề nghị được giữ quy định một chương trình thống nhất, mỗi môn học có một hoặc một số SKG như trong Dự thảo Luật.

Để rõ ràng, mạch lạc hơn về vai trò của chương trình GDPT và SGK, nội dung này đã được quy định thành hai điều riêng biệt Điều 31 và 32.

Bộ trưởng Bộ GDĐT chịu trách nhiệm về chất lượng chương trình GDPT và ra quyết định ban hành trên cơ sở kết quả thẩm định của Hội đồng quốc gia thẩm định chương trình GDPT. Chương trình GDPT được công bố công khai trên tất cả các phương tiện thông tin đại chúng.

SGK  được Bộ trưởng Bộ GDĐT ban hành

Để bảo đảm chất lượng của chương trình và sách giáo khoa GDPT, Dự thảo Luật quy định rõ vai trò, trách nhiệm của Bộ trưởng Bộ GDĐT, UBND các địa phương, Hội đồng quốc gia thẩm định chương trình, SGK và Hội đồng thẩm định tài liệu giáo dục cấp tỉnh.             

Để tránh độc quyền trong biên soạn, phát hành SGK, Ủy ban Thường vụ Quốc hội nêu quan điểm chủ trương tạo điều kiện cho các cơ sở giáo dục, nhà khoa học, nhà giáo tham gia biên soạn SGK để bảo đảm mỗi môn học có một hoặc một số SGK  là cần thiết.

“Để đảm bảo chất lượng SGK và khách quan trong biên soạn, chọn lựa sách cho cơ sở giáo dục, dự thảo Luật quy định Bộ trưởng Bộ GDĐT chịu trách nhiệm quy định quy trình biên soạn, thẩm định, phát hành và quy trình chọn lựa SGK bảo đảm có ít nhất một bộ sách  đủ chất lượng cho GDPT”, Chủ nhiệm Ủy ban Phan Thanh Bình nhấn mạnh.

Về thành phần Hội đồng quốc gia thẩm định chương trình GDPT, Hội đồng quốc gia thẩm định SGK, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị giữ quy định có ít nhất 1/3 thành viên là giáo viên đang tham gia giảng dạy. Tỷ lệ này tạo điều kiện để Bộ GDĐT có thể chủ động trong việc sắp xếp nhân sự bảo đảm cân đối, hợp lý giữa các thành phần khác nhau.

Tiếp thu ý kiến đại biểu, dự thảo Luật quy định UBND cấp tỉnh quyết định việc lựa chọn SGK để sử dụng ổn định trong các cơ sở GDPT trên địa bàn.

Không quy định phương thức, quy mô tổ chức thi tốt nghiệp THPT

Báo cáo giải trình cũng nêu một số ý kiến đại biểu đề nghị bỏ kỳ thi tốt nghiệp THPT, chỉ thực hiện kỳ thi tuyển sinh vào CĐ-ĐH; có ý kiến đề nghị vẫn giữ kỳ tốt nghiệp THPT và giao các địa phương thực hiện.

Chủ nhiệm Ủy ban Phan Thanh Bình phân tích, hiện việc tổ chức kỳ thi để cấp bằng tốt nghiệp THPT nhằm đạt nhiều mục đích là đánh giá mức độ đạt chuẩn GDPT của học sinh; cung cấp dữ liệu quốc gia cho việc nghiên cứu, xây dựng, điều chỉnh nội dung, phương pháp giảng dạy, chính sách giáo dục và tuyển sinh đại học, đồng thời tạo hành lang pháp lý để thể chế hóa giáo dục thường xuyên, tự học của người dân trong tương lai.

Trong bối cảnh hội nhập quốc tế, việc tổ chức thi và cấp bằng tốt nghiệp THPT sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho học sinh khi tiếp tục việc học ở nước ngoài.

Theo đó, để linh hoạt cho Chính phủ trong tổ chức thực hiện thi tốt nghiệp THPT, dự thảo Luật chỉ quy định nguyên tắc học sinh học hết chương trình THPT thì được dự thi để lấy bằng tốt nghiệp THPT, không quy định phương thức cũng như quy mô tổ chức thi.

Việc tuyển sinh cao đẳng, đại học của các cơ sở giáo dục được thực hiện theo cơ chế tự chủ quy định bởi Luật Giáo dục Đại học và Luật Giáo dục nghề nghiệp.