Đụng độ quân sự Mỹ - Iran có nguy cơ xảy ra?

Nhận định trên của Chủ tịch Trung tâm Nghiên cứu chiến lược “Nga và Thế giới Hồi giáo”, ông Shamil Sultanov chia sẻ với hãng tin RIA hôm 23/4.

Tàu chiến Hải quân Mỹ ở Vịnh Ba Tư. Ảnh: U.S. Navy

Theo đó, hôm 22/4, Tổng thống Mỹ Donald Trump thông báo trên Twitter rằng ông đã chỉ đạo quân đội Mỹ tấn công và tiêu diệt bất kỳ tàu tấn công nhanh nào của Iran quấy rối tàu của hải quân nước này hoạt động ở vùng Vịnh.

“Tôi đã chỉ đạo Hải quân Mỹ bắn hạ và hủy diệt bất kỳ pháo hạm nào của Iran nếu họ quấy rối tàu của chúng ta trên biển”, ông Trump viết. Chỉ đạo của ông Trump có thể khiến quan hệ Mỹ - Iran tiếp tục căng thẳng. Hồi tuần trước, 11 tàu của Lực lượng Vệ binh cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) được cho đã tiếp cận nguy hiểm tới các tàu chiến của hải quân và tuần duyên Mỹ ở Vịnh Ba Tư.

Ông Sultanov cho rằng, theo quan điểm của tôi, mối đe dọa này của ông Trump là có thật. Đồng thời, theo ông Sultanov, trên thực tế, mối đe dọa này không được xác định bởi tình hình ở Vịnh Ba Tư. Ông Sultanov lưu ý rằng trước đó Mỹ tuyên bố tàu Iran đang tiếp cận các tàu chiến Mỹ ở khoảng cách không thể chấp nhận được.

Cũng theo ông Sultanov, điều quan trọng nhất là tình hình đang phát triển bên trong Hoa Kỳ: Cơ hội tái đắc cử của ông Trump vào tháng 11 đang giảm dần, mặc dù trên thực tế ông là trung tâm của hoạt động thông tin. Trong đó, ông Trump chỉ có một vài lựa chọn. Một trong số lựa chọn đó là “chiến thắng trong một cuộc chiến nhỏ”. Vì vậy, cần phải thận trọng với tuyên bố của ông Trump, chính quyền của ông và chính ông Trump cũng có thể thực hiện nhiều hành động khiêu khích khác nhau.

Ngoài ra, theo ông Sultanov, hiện tại bên trong Iran cũng đang có tình huống cực kỳ khó khăn. “Trong phe chiếm đa số ở Quốc hội Iran sau cuộc bầu cử vừa qua có “những cái đầu nóng”. Theo quan điểm của tôi, lần đầu tiên sau 1,5-2 năm qua, sự kết hợp của hai yếu tố này thực sự tạo ra nguy cơ đe dọa về một cuộc đụng độ quân sự - một cuộc chiến lớn ở Vịnh Ba Tư”, ông Sultanov nhấn mạnh.

Ông Sultanov nói thêm rằng một vụ va chạm như vậy sẽ không thể ảnh hưởng đến tình hình dầu mỏ và thúc đẩy tăng giá dầu. “Trước tiên, hiện tại hầu như tất cả các kho chứa dầu trên toàn thế giới đã đầy 90-95%. Thứ hai, Iran bị hạn chế về nguồn cung do các lệnh trừng phạt, thứ ba, dự kiến trong vài tháng tới, ít nhất là cho đến tháng 9 sẽ không có sự gia tăng mạnh trong sản xuất và thiết lập các mối quan hệ kinh tế. Tất nhiên, một bước đột phá ngắn hạn lên mức 25-30 USD/thùng là có thể, nhưng không nên hy vọng rằng một cuộc chiến có thể xảy ra, giá dầu sẽ lên ổn định trở lại”, ông Sultanov lưu ý.

Về phần mình, mới đây, Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif tuyên bố lực lượng Mỹ không có việc gì phải làm ở Vịnh Ba Tư. “Lực lượng Mỹ không có gì phải làm ở nơi cách nước họ 7.000 dặm (hơn 11.000 km) khi bắt nạt, uy hiếp thủy thủ của chúng tôi trong Vịnh Ba Tư”, ông Zarif viết trên Twitter hôm 23/4.

Tuyên bố của ông Trump được đưa ra vài giờ sau khi IRGC thông báo về việc phóng thành công vệ tinh quân sự đầu tiên của nước này vào quỹ đạo. Mối quan hệ giữa chính quyền ông Trump và Iran trở nên tồi tệ sau khi Tổng thống Mỹ rút khỏi thỏa thuận hạt nhân Iran (JCPOA) và tái lập các lệnh trừng phạt kinh tế lên Tehran.

Căng thẳng Mỹ - Iran ở Trung Đông tiếp tục leo thang sau cái chết của Tướng Qasem Soleimani, Chỉ huy Lực lượng Quds thuộc Lực lượng Vệ binh Cách mạnh Hồi giáo Iran (IRGC). Theo đó, quân đội Mỹ đã dùng máy bay không người lái (UAV) để không kích sân bay quốc tế Baghdad hôm 3/1.

Thanh Bình (lược dịch)