Đại án Phạm Công Danh: Cần xem lại việc thu hồi vật chứng

Phạm Công Danh phạm tội, gây thiệt hại hơn 6.100 tỷ đồng, thì chỉ phải bồi thường hơn 746 tỷ đồng (12% số hiệt hại), các bị cáo khác thì không phải bồi thường.

Các doanh nghiệp vay vốn có lỗi vì hồ sơ vay khống, mục đích vay không đúng cũng không phải chịu trách nhiệm trả tiền cho Ngân hàng Xây Dựng, không phải chịu thiệt hại.

Ngân hàng Xây Dựng có lỗi vì đã để Phạm Công Danh rút tiền thì lại không phải chịu toàn bộ thiệt hại, được khắc phục thiệt hại từ tiền của người khác.

Đó là những bất cập trong việc thu hồi vật chứng do Luật sư Kiều Vũ Thụy Uyên (đoàn luật sư TP HCM) liệt kê ra và gửi kiến nghị lên HĐXX.

Bị cáo Phạm Công Danh

Theo bà Uyên, đơn kiến nghị này là bản tổng hợp, phân tích toàn diện về các số tiền phạm tội, thu hồi và bồi thường của toàn bộ vụ án, mong HĐXX xem xét.

Về các khoản tiền liên quan đến bị cáo Phạm Công Danh, đã được cụ thể trong hồ sơ vụ án, luật sư Thụy Uyên thống kê:

Tổng số tiền bị rút ra, chưa thu được của toàn bộ vụ án cho tất cả các hành vi của Phạm Công Danh là 17.864 tỷ đồng (1).

Tổng số tiền được thu hồi từ các doanh nghiệp, cá nhân khác ở giai đoạn 1 và bản án sơ thẩm của giai đoạn 2 là 14.386 tỷ đồng (2).

Tổng số tiền bị cáo Phạm Công Danh phải bồi thường ở giai đoạn 1 và Bản án sơ thẩm giai đoạn 2 là 5.606 tỷ đồng (3).

Số nợ trước khi xảy ra vụ án của Phạm Công Danh là hơn 4.500 tỷ đồng (4), bao gồm số nợ này của Công ty Hải Tiến và BIDV (chưa tính các khoản nợ khác).

Theo LS Uyên, toàn bộ số nợ này được bảo đảm bằng các tài sản hiện được thế chấp cho Ngân hàng Xây Dựng, đã bị kê biên trong vụ án. Toàn bộ số nợ này được trả bằng nguồn tiền rút ra trong vụ án. Từ đó, LS Thụy Uyên khẳng định “Đương nhiên Phạm Công Danh phải chịu trách nhiệm về số nợ hơn 4.500 tỷ trước khi xảy ra vụ án, không liên quan đến vụ án. Như vậy, trong toàn bộ vụ án, Phạm Công Danh thực chất chỉ phải bồi thường là (3) – (4) tức 5.606 – 4.500 = 1.106 tỷ đồng (5)”.

Mặt khác, đơn kiến nghị của người bảo vệ cho ông Trần Quí Thanh và bà Trần Ngọc Bích cho rằng, toàn bộ số tiền có địa chỉ, chưa thu hồi bao gồm: 2.600 tỷ đồng của BIDV, 36 tỷ đồng trả lãi 6 công ty con của Phạm Công Danh tại Sacombank, 154 tỷ đồng trả Công ty Hải Tiến. Nếu áp dụng đúng nguyên tắc như đã thu hồi các khoản tiền với ông Trần Quí Thanh, bà Trần Ngọc Bích và thu toàn bộ số tiền này thì Phạm Công Danh không phải bồi thường đồng nào, thậm chí còn có dư tiền.

Ở một khía cạnh khác, đơn kiến nghị của bà Uyên còn đề cập đến khoản tiền 2.500 tỷ đồng. LS Uyên cho rằng tổng số tiền Phạm Công Danh chi tiêu không rõ địa chỉ (không bao gồm các khoản trả nợ cũ, có xác định được địa chỉ nhưng chưa thu) là hơn 2500 tỷ đồng thì cũng đương nhiên Phạm Công Danh phải chịu trách nhiệm về số tiền chi không xác định được địa chỉ. Nhưng nếu so với số tiền 1.106 tỷ đồng mà Phạm Công Danh thực chất phải bồi thường trong vụ án này thì có gần 1.400 tỷ Phạm Công Danh chi tiêu không rõ địa chỉ mà không phải bồi thường.

Nếu áp dụng nguyên tắc thu hồi tiền của tất cả các khoản như đã thu của ông Trần Quí Thanh, thì Phạm Công Danh không chỉ dư tiền, mà toàn bộ tài sản của Phạm Công Danh như sân vận động Chi Lăng sẽ được giải tỏa mà không cần phải trả nợ. Vì nợ đã được trả bằng tiền phạm tội.

Trong khi đó, không có bất cứ chứng cứ nào thể hiện Phạm Công Danh bỏ tiền riêng, tài sản riêng ra để cơ cấu Ngân hàng Đại Tín.

Sau khi phân tích các con số, LS Kiều Vũ Thụy Uyên đi đến kết luận: Các con số trên cho thấy việc thu hồi tiền từ những người khác, trong đó có ông Trần Quí Thanh, bà Trần Ngọc Bích thực chất là thu hồi tiền để bù cả vào phần Phạm Công Danh trả nợ cá nhân trước đó, bù vào phần chi tiêu không rõ địa chỉ. Đây là điều cực kỳ bất hợp lý trong toàn bộ vụ án. Bất hợp lý này do xác định sai bản chất vụ án, do dùng tiền của người ngay tình để khắc phục thiệt hại không đúng bản chất vụ án.

Trong khi những người ngay tình phải chịu trách nhiệm thay cho Phạm Công Danh, thì các cơ quan tố tụng lại không triệt để thu hồi tài sản của Phạm Công Danh: Một loạt các khoản nợ cũ, khoản vay tại các ngân hàng khác có thế chấp tài sản, nhưng không xem xét giá trị tài sản, không xem xét số tiền vay dùng làm gì, nếu dùng tài sản để trả nợ vay thì số tiền vay ra vẫn là tài sản của Phạm Công Danh, hiện đang ở đâu. Thậm chí, Công ty Việt Trung của Phạm Công Danh còn được trả lại nhiều tài sản trong giai đoạn 1 của vụ án.

Bà Uyên bày tỏ mong muốn Hội đồng xét xử sẽ xem xét để có kết luận hợp lý hợp tình.

L.G