Cứu doanh nghiệp: Chưa có giải pháp đột phá!

Toàn cảnh phiên chất vấn kỳ họp thứ 7 HĐND TP.HCM khóa VIII - Ảnh Duy Nguyên

Chưa có giải pháp đột phá

Sáng nay (6/12), các đại biểu HĐND đã có buổi chất vấn ông Nguyễn Văn Lai, Giám đốc Sở Công thương TP.HCM về việc thực hiện các giải pháp hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn để doanh nghiệp tiếp cận vốn và giải quyết hàng tồn kho; công tác quản lý Nhà nước trong đấu tranh chống hàng gian, hàng giả, hàng kém chất lượng.

Theo đại biểu Văn Đức Mười, để tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp trong năm 2013, cần phải có giải pháp đột phá. Đại biểu yêu cầu Sở Công thương chỉ ra giải pháp đột phá trong 8 nhóm giải pháp nêu ra để giải cứu doanh nghiệp trong năm 2013.

8 nhóm giải pháp được Sở Công thương đưa ra nhằm hỗ trợ doanh nghiệp vượt khó bao gồm: giãn, giảm thuế, hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận nguồn vốn, hỗ trợ quảng bá thương hiệu, hỗ trợ lãi suất các dự án kích cầu, hỗ trợ tái cấu trúc, bình ổn thị trường và hỗ trợ từ quỹ bảo lãnh tín dụng doanh nghiệp vừa và nhỏ.

Theo đại biểu Huỳnh Thanh Nhân, các giải pháp trọng tâm “cứu” doanh nghiệp và phát triển kinh tế trong năm 2013 nên tập trung giải quyết hàng tồn kho. Ngoài ra, theo quy hoạch định hướng phát triển hệ thống chợ, siêu thị 2009-2015, đối với các địa bàn có KCN-KCX, phải có lộ trình xây các siêu thị, mô hình dịch vụ phục vụ công nhân, nhằm khắc phục chợ tự phát, phục vụ nhu cầu thiết yếu của công nhân lao động.

Trả lời chất vấn, ông Nguyễn Văn Lai, Giám đốc Sở Công thương TP.HCM cho biết, tồn kho trong tháng 10 và tháng 11 đã giảm so với tháng 2 và tháng 3. Tuy nhiên, tồn kho về sắt thép, xi măng vẫn còn lớn, khoảng 33%. Thậm chí tồn kho đối với sơn quét nhà lên đến 96%. “Doanh nghiệp ngành vật liệu xây dựng mà còn đầu tư thêm bất động sản thì tồn kho càng nhiều”.

Để tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp trong năm tới, ông Lai cho biết sẽ tập trung thực hiện tốt 8 nhóm giải pháp kể trên và chưa đưa ra được giải pháp đột phá cho năm 2013.

Giám đốc Sở Công Thương TP.HCM ông Nguyễn Văn Lai (phải): "Tập trung thực hiện 8 nhóm giải pháp để gỡ khó cho doanh nghiệp" - Ảnh Nguyễn Cường

Giám đốc Ngân hàng Nhà nước chi nhánh TP.HCM Tô Duy Lâm lý giải thêm về đáp ứng nhu cầu vốn vay đối với doanh nghiệp bất động sản, một ngành đầy khó khăn trong năm 2012: “Hiện dư địa cho vay bất động sản vẫn còn. Chỉ tiêu của Ngân hàng Nhà nước cho vay đối với lĩnh vực bất động sản tại TP.HCM không được vượt quá tỷ lệ 14% dư nợ. Và hiện tỷ lệ dư nợ chỉ mới ở con số 10,6%, tương đương 85.000 tỷ đồng. Hiện nay, việc cho vay đối với bất động sản cũng không còn bị hạn chế như trước nữa nhưng phải phù hợp với khả năng huy động vốn của từng tổ chức tín dụng”.

Chủ tịch HĐND TP.HCM Nguyễn Thị Quyết Tâm cho rằng: “Các đại biểu ở đây chưa nhận thấy được đâu là giải pháp đột phá trong 8 nhóm giải pháp của Sở Công thương nêu. Nhưng nếu triển khai đồng bộ cả 8 nhóm giải pháp thì sẽ giúp được rất nhiều trong việc cải thiện tình hình hoạt động của các doanh nghiệp”.

Còn nhiều việc phải làm

Đại biểu Tô Thị Bích Châu chất vấn: “Yêu cầu Sở Công thương đánh giá có bao nhiêu doanh nghiệp sẽ có chuyển hướng mở sang các thị trường mới cho năm 2013 và Sở Công thương đã hỗ trợ gì cho những doanh nghiệp này chưa?”

Theo Nghị định 103, từ ngày 1/1/2013, sẽ tăng lương tối thiểu cho lao động tại vùng 1, mức lương tối thiểu là 2,35 triệu đồng/người. Theo đó, chi phí của doanh nghiệp từ thời điểm này chắc chắn sẽ tăng thêm. Vậy, Sở Công thương sẽ hỗ trợ như thế nào đối với các doanh nghiệp trong nhóm bình ổn giá để giá cả ổn định trong thời gian tới.

Đại biểu Từ Minh Thiện yêu cầu Sở Công thương cho biết, Sở đã quản lý bán hàng qua mạng như thế nào để bảo vệ người tiêu dùng. Trên thực tế, hiệu quả kinh doanh trong lĩnh vực này rất lớn nhưng quản lý Nhà nước chưa tốt.

Ngoài ra, theo báo cáo kết quả kinh tế 2012, bốn ngành công nghiệp mũi nhọn chưa đóng góp nhiều vào chuyển dịch cơ cấu ngành hàng xuất khẩu. Mà đóng góp xuất khẩu chủ yếu là các ngành gia công, thâm hụt lao động. Trong 19.000 doanh nghiệp đăng ký giải thể năm nay, có bao nhiêu doanh nghiệp thuộc 4 ngành công nghiệp mũi nhọn?

Đại biểu Từ Minh Thiện cũng thắc mắc về vai trò tham mưu của Sở Công thương trong việc giảm thuế nhập khẩu đối với thiết bị, phần mềm nhập khẩu. Bởi thuế suất nhập khẩu lĩnh vực này khá cao trong khi trong nước lại đang khuyến khích đầu tư phát triển KHCN.

Đại biểu Lê Thị Ngọc Thanh nói: “Hàng kém chất lượng, hàng nước ngoài đóng mác hàng Việt Nam bán ngoài chợ với giá cao hơn 3 – 4 lần. Sở Công thương đánh giá thực trạng này như thế nào và có giải pháp gì khắc phục?”

Đại biểu Trần Trọng Dũng lo ngại về tình trạng sang chiết gas trái phép, gas giả tràn lan, không an toàn cho người dân. Cách đây vài tháng, thương hiệu  Shell gas đã rút lui khỏi thị trường Việt Nam do không cạnh tranh lại với gas lậu. Sở Công thương có nắm được tình hình này không và đã bắt giữ, xử lý bao nhiêu vụ?

Trả lời các đại biểu, ông Lai nói: “Bốn ngành công nghiệp trọng yếu không phải đặt mục tiêu xuất khẩu mà là phát triển để hỗ trợ các ngành khác. Tuy nhiên, trong năm nay, ngành điện và điện tử đã xuất khẩu được trên 1 tỷ USD. Do đó, sau khi đáp ứng nhu cầu trong nước thì vẫn hướng ra xuất khẩu đối với bốn ngành này”.

Đại biểu Văn Đức Mười: "Cần giải pháp đột phá để tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp" - Ảnh IT

Về thuế nhập khẩu thiết bị công nghệ, Sở đã có nhiều tham mưu cho UBND thành phố. UBND cũng đã gửi văn bản kiến nghị lên Chính phủ. Tuy nhiên, về việc thu thuế thì cần thời gian dài vì phải thông qua Quốc hội.

Về quản lý thương mại điện tử, Sở Công thương TP.HCM đã có kế hoạch lập phòng thương mại điện tử để theo dõi, quản lý Nhà nước đối với lĩnh vực thương mại điện tử.

Đối với hàng gian, hàng giả, hàng lậu, kém chất lượng tràn lan trên thị trường, trong năm nay, Sở đã kiểm tra 15.556 vụ, phạt hành chính 4.183 vụ, thu giữ hàng hóa giá trị khoảng 114 tỷ đồng, tăng 7,75% so với năm 2011, tiêu hủy hàng hóa giá trị khoảng 12,2 tỷ đồng. Phần lớn hàng giả, hàng nhập lậu đều có xuất xứ Trung Quốc.

Hiện TP.HCM có 18 doanh nghiệp kinh doanh gas, 27 tổng đại lý, 30 đại lý, 1.359 cửa hàng bán lẻ, 14 trạm sang chiết. Sở Công thương thường xuyên kiểm tra các cơ sở này và có biện pháp xử lý kịp thời đối với các hành vi sai phạm.

Nhận xét phần trả lời chất vấn của ông Lai, đại biểu Nguyễn Thị Quyết Tâm nói thêm: “Trong các đợt tiếp xúc cử tri, người dân phản ánh số vụ phát hiện hàng gian, hàng kém chất lượng, hàng lậu trong năm ít, có phải do làm quản lý chưa tốt hay do tình hình thực tế chỉ có vậy. Phần trả lời của đồng chí chưa đi đúng trọng tâm câu hỏi đại biểu. Cần xem lại cán bộ ngành đã làm hết trách nhiệm chưa, tính mẫn cán cao chưa mà thực trạng hàng giả vẫn tràn lan trên thị trường”.