Công nghệ làm tăm: Phủ kín hóa chất độc hại
PV Infonet tìm về làng nghề Quảng Phú Cầu (Ứng Hòa – Hà Nội) chứng kiến cảnh người dân tấp nập làm tăm. Nghề thu hút đủ mọi đối tượng tham gia, từ trẻ em 5 – 10 tuổi đến các cụ già 70 – 80 tuổi ngồi chẻ nan. Sau công đoạn này, những chiếc nan được người dân phơi ven đường 1 -2 nắng rồi mới đưa vào cơ sở sản xuất.
Tìm vào một cơ sở sản xuất của T, một trong những cơ sở làm tăm khá lớn trong làng, chúng tôi được anh T giới thiệu các công đoạn làm tăm.
Sau khi cho vào máy chà, xát hình thành những que tăm, công nhân mang tăm đi phơi một vài nắng, sau đó đưa vào bể để ngâm tẩy trắng bằng hóa chất. Theo anh T, hóa chất của người làm nghề chủ yếu là lưu huỳnh. Sau 1 đến 2 ngày, tăm được tẩy trắng rồi đưa ra làm tiếp.
Bước chân vào cơ sở của anh T, chúng tôi chứng kiến hàng chục công nhân làm nghề, tiếng máy cắt, máy chà, xát… inh tai, nhức óc. Không chỉ vậy, PV đứng chừng 10 phút, bụi bẩn bay mù mịt, bám đầy quần áo, không khí ngột ngạt, không chịu được người mới tiếp xúc như chúng tôi phải chạy ra ngoài để hít thở không khí trong lành.
![]() |
Số người bị ảnh hưởng từ nghề liên quan đến viêm phế quản, viêm phổi, lao của người làm nghề ngày càng gia tăng. |
Những năm trước người làm nghề dùng tăm tre, vầu. Sau một thời gian ngâm nước, khi vớt lên, tăm bốc mùi kinh hoàng. Thêm nữa, nguồn nước bị ô nhiễm hơn, nguyên liệu làm tăm khan hiếm nên người làm nghề chuyển sang làm tăm bằng cật giang. Tuy nhiên, thay vì ngâm nước, giờ đây người dân lại xử lý bằng hóa chất độc hại với cách dùng thủ công.
Chúng tôi tìm đến cơ sở của anh H ven làng, anh cho biết, trước đây người làm nghề xử lý tăm xỉa răng bằng cách cho lưu huỳnh vào đốt để tăm trở lên trắng hơn. Người ta đưa tăm ra khu vực sân rộng, quây tròn rồi đưa lưu huỳnh đốt mục đích cho khói lưu huỳnh ngấm vào những bó tăm để lấy mầu trắng…
![]() |
Sau khi làm công đoạn cuối cùng, người ta đưa đi xử lý hóa chất để tẩy trắng tăm |
Nhưng hiện nay, một số cơ sở đã bỏ công nghệ tẩy bằng lưu huỳnh mà thay vào đó là tẩy tăm xỉa răng bằng xút (NaOH) được mua từng tải từ Trung Quốc. Khi đến công đoạn cuối cùng, người làm nghề đưa loại xút NaOH vào bể, ngâm tăm 1 ngày rồi vớt ra, tăm trắng tinh.
Anh H giải thích với PV, sản phẩm làng nghề chúng tôi xử lý bằng hóa chất từ bao lâu nay không thấy khách hàng phản ánh gì, và cũng chẳng thấy ảnh hưởng độc hại gì...
Theo phản ánh của nhiều người dân làm nghề, sau khi xử lý tăm xỉa răng bằng chất NaOH, hầu hết các cơ sở sản xuất đổ nước thải hóa chất ra ngoài cống rãnh, sông ngòi xung quanh làng gây ô nhiễm trầm trọng.
Dưới đây là một số hình ảnh làm tăm tại làng nghề Quảng Phú Cầu:
![]() |
Nghề thu hút đủ các đối tượng người già trẻ em tham gia |
![]() |
![]() |
Các loại nguyên liệu làm tăm được người làm nghề phơi dọc đường |
![]() |