Chỉnh trang đô thị TP.HCM không “bỏ rơi” 20.000 dân sống ven kênh, rạch
Cần cơ chế đặc thù
Tại Hội thảo chuyên đề “Quản lý xây dựng, chỉnh trang và phát triển đô thị TP.HCM” diễn ra vaò sáng 7/10, ông Nguyễn Thành Phong, Chủ tịch UBND Thành phố đã có ý kiến như trên khi nói về mục tiêu xây dựng, chỉnh trang đô thị trong tương lai.
Theo chủ tịch Thành phố, Nghị quyết Đại hội Đại biểu Đảng bộ TP.HCM lần thứ 10, nhiệm kỳ 2015 – 2020 đã thông qua Chương trình đột phá thứ 7 về “Chỉnh trang và phát triển đô thị”, với mục tiêu tập trung nguồn lực đầu tư để chỉnh trang và phát triển đô thị.
Phấn đấu đến năm 2020, di dời và tổ chức lại cuộc sống cho 20.000 người dân đang sống trên và ven các kênh, rạch. Cùng với đó là xây mới, cải tạo 50% số chung cư cũ được xây dựng trước năm 1975.
Quá trình thực hiện có những khó khăn, như theo thống kê trong 10 năm qua toàn thành phố mới chỉ có 32 chung cư cũ được cải tạo, xây mới. Nguyên nhân xuất phát từ những cơ chế, chính sách không phù hợp với thực tế.
![]() |
Các lãnh đạo TP.HCM tham quan mô hình quy hoạch khu đô thị Thủ Thiêm. |
Thông qua hội thảo này, chủ tịch TP.HCM mong các nhà khoa học, nhà quản lý kiến nghị những giải pháp lên Chính phủ để tạo điều kiện, cơ chế đặc thù cho TP.HCM từ đó chủ động huy động các nguồn lực cho đầu tư chỉnh trang phát triển đô thị, trong đó có cơ chế tài chính. Bên cạnh đó, các cơ quan quản lý, tổ chức xã hội và HĐND cần phát huy vai trò giám sát của mình để tạo sự đồng thuận trong phát triển đô thị.
Đối với thị trường BĐS, chủ tịch TP.HCM yêu cầu các cơ quan quản lý thực hiện giải pháp tháo gỡ khó khăn về thủ tục hành chính, tăng cường công tác quản lý để đảm bảo thị trường phát triển minh bạch, bền vững, thu hút nhà đầu tư.
Bộ trưởng Bộ Xây dựng Phạm Hồng Hà cho hay TP.HCM là địa phương đi đầu trong tiến trình đô thị hoá của đất nước. Nhiều công trình giao thông, dự án đầu tư phát triển đô thị hình thành, hệ thống cơ sở hạ tầng từng bước cải thiện như các dòng kênh Nhiêu Lộc – Thị Nghè, Tàu Hủ - bến Nghé được hồi sinh, thay đổi bộ mặt đô thị.
Còn gần 20.000 nhà dân ven kênh thuộc diện di dời
Bộ trưởng Phạm Hồng Hà cho rằng, chỉnh trang đô thị là câu chuyện không mới nhưng cần có cách nhìn, tư duy mới và có sự tham gia đóng góp ý kiến của các nhà khoa học, chuyên gia cũng như cộng đồng xã hội. Để tạo sự thống nhất phải có lộ trình kế hoạch bài bản, phối hợp chặt chẽ của các cơ quan, ban ngành.
Theo lãnh đạo Phòng Phát triển đô thị, Sở Xây dựng TP.HCM, chương trình di dời nhà trên và ven kênh rạch từ năm 1993 – 2015, toàn thành phố di dời được 35.706 căn. Trong khi đó kế hoạch đưa ra là gần 39.000 căn.
Quá trình thực hiện có những khó khăn như nguồn vốn ngân sách Nhà nước bị hạn chế, chưa có phương thức kêu gọi xã hội hoá, số liệu hộ dân bị ảnh hưởng thực tế chênh lệch so với kế hoạch, tiến độ triển khai chậm vì thủ tục bồi thường giải phóng mặt bằng, công tác hậu di dời kéo dài…
Dựa trên bản vẽ hiện trạng (bản đồ số được lập từ năm 2005), Sở Xây dựng đã phối hợp cùng UBND các quận huyện tiến hành kiểm đếm, kết quả cho thấy có thêm 9.548 căn nhà trên và ven kênh rạch, nâng tổng số nhà dân nằm trong chương trình di dời lên khoảng 19.524 căn.
Sở Xây dựng kiến nghị nên cho TP.HCM cơ chế chính sách đặc thù để thực hiện hiệu quả chương trình di dời nhà trên và ven kênh rạch. Cụ thể là được huy động vốn đầu tư thông qua phát hành trái phiếu phát triển đô thị, trái phiếu địa phương để tạo nguồn vốn thực hiện chương trình.
Để đảm bảo tiến độ di dời, Sở Xây dựng đưa ra đề án đề xuất cho phép TP.HCM chỉ định nhà đầu tư thực hiện, nhà đầu tư đó vừa làm nhà ở thương mại kết hợp chỉnh trang đô thị, di dời và tái định cư. Bên cạnh đó cần mạnh dạn phân cấp, uỷ quyền cho quận, huyện để tổ chức quản lý.