Chi phí cho nhà ngoại cảm: Không có quy định dùng ngân sách

ĐBQH Đỗ Mạnh Hùng – Phó Chủ nhiệm Ủy ban về Các vấn đề xã hội của Quốc hội chia sẻ với báo chí bên hành lang Quốc hội sáng 29/10.

Dư luận đang bức xúc trước việc dùng nhà ngoại cảm rởm để tìm kiếm hài cốt liệt sĩ, và một người tự xưng là “nhà tâm linh” – “Cậu Thủy” mới đây vừa bị bắt. Quan điểm của ông về vấn đề này ra sao?

Nhu cầu tìm người thân là liệt sĩ là chính đáng. Đối với nhiều gia đình là nhu cầu hết sức bức xúc. Đảng, Nhà nước hết sức quan tâm vấn đề này và đã đưa ra nhiều giải pháp. Trong Pháp lệnh về ưu đãi người có công cũng quy định trách nhiệm của cơ quan nhà nước trong việc tìm kiếm thông tin, tìm kiếm hài cốt liệt sĩ…

ĐBQH Đỗ Mạnh Hùng trao đổi với báo chí sáng 29/10. (Ảnh Nguyễn Dũng)

Tuy nhiên việc thực hiện này rất khó khăn nên nhiều gia đình xuất phát từ lòng mong muốn của mình đã chủ động tìm kiểm người thân. Cũng có thể có người đã lợi dụng mong muốn đó để hoạt động trái pháp luật. Do vậy các cơ quan chức năng phải xác minh làm rõ xử lý theo pháp luật một số trường hợp.

Ở đây có câu chuyện phối hợp quản lý nhà nước giữa các ngành. Đúng là theo quy định các ngành cũng có chức năng quản lý nhà nước nhiều khi có sự trùng lấn. Ngay kể cả việc cấp phép cho cơ sở thẩm mỹ viện hoạt động thì phòng tài chính kế hoạch cấp phép, trong khi Sở Y tế chưa thẩm định, chưa cấp phép, còn cơ sở đó vẫn hoạt động, hay chuyện ngành y tế đổi tên sữa thành thực phẩm dinh dưỡng chức năng, các doanh nghiệp kinh doanh ngành này lợi dụng việc đó đưa mặt hàng này vào nhóm bình ổn để tăng giá, đấy là những ví dụ về sự thiếu thống nhất trong thực hiện chức năng quản lý nhà nước.

Đối với lĩnh vực này ngành được giao nhiệm vụ về chính sách ưu đãi người có công là ngành lao động thương binh xã hội, nhưng ngành đã có văn bản xác định việc chúng ta chưa thừa nhận kết quả tìm kiếm hài cốt liệt sĩ bằng con đường ngoại cảm.

Tuy nhiên, ở một số địa phương và một số ngành chức năng khác vẫn có sự thiếu phối hợp trong thực hiện chủ trương này. Cũng có thể do sức ép của gia đình có người thân là liệt sĩ, cũng có thể do sự buông lỏng công tác quản lý.

Do vậy, đối với trường hợp này cần xác minh làm rõ trách nhiệm của địa phương, của từng ngành, từ đó có biện pháp xử lý.

Phải chăng người thân liệt sĩ trông chờ nhà ngoại cảm để tìm hài cốt do ngành lao động thương binh xã hội chưa làm tốt chức năng của mình, dù chiến tranh đã kết thúc 3 thế kỷ, thưa ông?

Việc còn 500 nghìn liệt sĩ chưa tìm kiếm được hài cốt hoặc chưa xác định đủ thông tin danh tính phần mộ có thể nói là mối quan tâm chung Đảng, Nhà nước, của các cấp các ngành và đặc biệt là quan tâm lớn của xã hội, nhất là những gia đình có người thân trong trường hợp này.

Nếu nói các ngành chức năng, trong đó có ngành lao động thương binh xã hội chưa làm hết trách nhiệm của mình cũng không hẳn. Việc tìm kiếm hài cốt liệt sĩ và xác định danh tính liệt sĩ đã hi sinh trong nhiều trường hợp hết sức khó khăn, bởi chiến tranh ác liệt, mà thời gian mỗi ngày lại lùi xa.

Như tôi đã nói, nguyện vọng tìm kiến người thân là nguyên vọng hết sức chính đáng và bức xúc, cho nên trên thực tế có nhiều gia đình đã tự mình đi tìm người thân của mình. Người ta nói có bệnh thì vái tứ phương. Khi có nhu cầu đó thì phải bằng mọi cách để tìm. Việc này, theo tôi phải có thông tin tuyên truyền tốt hơn và đặc biệt tìm giải pháp hiệu quả hơn để khẩn trương hơn nữa giải quyết vấn đề này.

Theo ông những giải pháp cần triển khai ở đây là gì?

Theo tôi có thể áp dụng 5 giải pháp sau: Tăng cường trách nhiệm hơn nữa của cơ quan chức năng, bởi làm công việc này ngoài trách nhiệm phải có cái tâm, nhiệt tình phải có sự chia sẻ trong mong muốn tìm được người thâm cho các gia đình liệt sĩ.

Phải mở rộng việc tra cứu, tìm kiếm thông tin bằng nhiều con đường, nhiều biện pháp khác nhau, trong đó Bộ Quốc phòng phải sớm hoàn thành chương trình xác định các phiên hiệu đơn vị trong thời kỳ chiến tranh.

Giải pháp thứ 3 phải dựa vào dân, vì chiến tranh của ta là chiến tranh nhân dân.

Thứ 4, phải tăng cường áp dụng tiến bộ khoa học mới, trong đó có việc xây dựng ngân hàng dữ liệu để người thân liệt sĩ tra cứu. Cái cuối cùng là tăng cường hợp tác quốc tế về việc này.

Trở lại việc giải ngân 75 triệu một ngôi mộ và việc chi cho đối tượng là “Cậu Thủy” 7,8 tỷ đồng để tìm mộ, nếu đó là sự việc có thật thì sao, thưa ông?

Phải xác minh làm rõ cơ chế giải ngân theo chương trình nào, từ đó xác định được trách nhiệm xử lý cụ thể đối với tổ chức tín dụng đã giải ngân.

Trong Pháp lệnh người có công cũng như các hình thức tìm kiếm mộ liệt sĩ có trường hợp nào quy định nhà nước dùng tiền thông qua một tổ chức nào đó để chi phí cho nhà ngoại cảm không?

Văn bản thì không có quy định nào quy định chi phí cho nhà ngoại cảm. Họ có thể lợi dụng chương trình vay vốn hoặc là những chương trình vay vốn nào đó. Còn không có chương trình nào dùng tiền của ngân sách, tổ chức tín dụng chi cho những hoạt động này.

Xin cảm ơn ông!