Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư: Doanh nghiệp vẫn cần có con dấu

Thời gian qua, một số doanh nghiệp (DN) và cơ quan đăng ký kinh doanh gặp vướng mắc về trả dấu cũ, khắc dấu và đăng ký dấu mới, Luật Doanh nghiệp quy định DN tự quyết số lượng con dấu. Do vậy, nhiều DN thắc mắc liệu không dùng con dấu nữa như một số nước có được không?

Trả lời về vấn đề này trong chương trình Dân hỏi Bộ trưởng trả lời tối 30/8, Bộ trưởng Bùi Quang Vinh cho hay, hiện trong luật vẫn quy định chúng ta cần có con dấu, chuyện không cần thì phải đợi các bước tiếp theo, bởi vì hiện đang có nhiều văn bản ngoài Luật Doanh nghiệp vẫn yêu cầu sử dụng con dấu trong chứng thực, văn bản pháp lý.

Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Bùi Quang Vinh cho rằng, doanh nghiệp vẫn cần có con dấu.

“Chúng ta phải dần dần điều chỉnh các văn bản đó, đồng thời cũng cần thời gian để các DN làm quen với các văn bản mới vì bản thân các DN bạn hàng, các cơ quan Nhà nước khi không có dấu đóng thì cảm thấy không có tính pháp lý. Cho nên đây là quá trình cần thời gian”, Bộ trưởng Vinh lý giải.

Cũng theo Bộ trưởng, luật mới đã hướng tới xóa bỏ con dấu theo thông lệ quốc tế, với điều kiện của Việt Nam, ban soạn thảo và các cơ quan có thẩm quyền Quyết định trước mắt cho DN tự quyết định số lượng và nội dung, tự làm con dấu của mình quản lý. Đây là bước tiến rất lớn và tạo thuận lợi cho DN.

Liên quan đến mã ngành nghề kinh doanh, có DN thắc mắc Luật cho phép DN được kinh doanh những gì mà luật không cấm. Tuy nhiên, DN vẫn phải kê khai mã ngành đăng ký kinh doanh trong hồ sơ thành lập DN.

Bộ trưởng Bùi Quang Vinh cho rằng, chúng ta cần xác định là có 2 loại giấy tờ. Luật này đã có một bước đột phá rất lớn là DN sẽ không cần ghi trong giấy phép đăng ký kinh doanh của mình những ngành nghề mà mình kinh doanh. Tuy nhiên, trong hồ sơ đăng ký thành lập DN thì phải ghi rõ thân nhân chủ DN, cũng như ngành nghề dự kiến kinh doanh ban đầu.

“Điều này là cần thiết để theo dõi quản lý DN, xây dựng chính sách kinh tế vĩ mô, cung cấp thông tin cho từng loại hình DN. Mặt khác, đây là cách để Nhà nước hỗ trợ các DN khi có chính sách ưu tiên, tính toán cho DN thuộc các lĩnh vực, ngành nghề khác nhau. Đây là điều rất thuận lợi cho DN, là trách nhiệm của cả hai bên: Nhà nước và DN”, Bộ trưởng nói.

Nhiều DN ở Hà Nội chia sẻ rằng Luật mới rất mở nhưng thực tế việc triển khai tại nơi DN đăng ký kinh doanh thì còn khá lúng túng và dè dặt. Lý do được đưa ra là chưa có nghị định hướng dẫn cụ thể Luật Doanh nghiệp và Luật Đầu tư chậm ban hành.

Bộ trưởng Bùi Quang Vinh giải thích, Nghị định hướng dẫn ra chậm vì có nhiều lí do. Song, có thể nói đây là đột phá rất lớn, chúng ta đã lựa chọn phương pháp "chọn bỏ", có nghĩa là cái gì Nhà nước cấm thì Nhà nước công bố, cái gì Nhà nước không cấm thì DN được tự do kinh doanh. Cho nên các bộ, ngành và cơ quan soạn thảo phải lọc ra có bao nhiêu ngành nghề cấm, có bao nhiêu ngành nghề có điều kiện, còn lại là tự do kinh doanh. Đây là một công cuộc rà soát khổng lồ đòi hỏi phải tiến hành rất cẩn thận. 

Bởi nếu rà soát không cẩn thận thì có những ngành, nghề rất nguy hiểm lại bỏ lọt, để kinh doanh thoải mái thì gây nên hậu quả cho xã hội. Cho nên, chúng tôi đã phải làm việc với 16 bộ, ngành Trung ương nên để khớp lại với nhau. Đây là quá trình rất căng thẳng.

Hơn nữa, trong khi chưa ban hành thì Bộ KH&ĐT đã có hướng dẫn rất chi tiết cho DN cũng như các cơ quan có liên quan. Đến giờ phút này, về cơ bản không còn vướng mắc nhiều như những ngày đầu tiên. Trong tháng 9 tới sẽ ban hành được những nghị định này.

Bên cạnh đó, nhiều doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI) thắc mắc, Luật Đầu tư sửa đổi lần này có nhiều điểm mở nhưng giờ lại cần 2 giấy là: Giấy phép đầu tư và Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh đối với doanh nghiệp nước ngoài, thay vì 1 giấy phép đầu tư như trước đây. Bộ trưởng Vinh cho rằng, điều đó không phải là đi ngược với định hướng cắt giảm thủ tục hành chính.

“Trước đây, giấy phép chứng nhận đăng ký đầu tư và giấy đăng ký DN là ghép với nhau, nhưng do hai cơ quan cấp. Việc cấp giấy đăng ký DN rất đơn giản và chỉ do phòng đăng ký kinh doanh của các sở KH&ĐT cấp, trưởng phòng ký, áp dụng phương pháp hậu kiểm. Còn giấy phép đầu tư do Sở KH&ĐT xem xét, hoặc là các ban quản lý khu công nghiệp, chế xuất, khu kinh tế thậm chí Chủ tịch UBND tỉnh kí cấp phép cho các dự án lớn. Thậm chí các dự án lớn hơn còn phải do Thủ tướng Chính phủ và Quốc hội quyết nữa.

Vì vậy, nếu để chung với nhau sẽ có bất cập là nếu điều chỉnh một nội dung ở bên nào thì phải chờ lâu. Cho nên bây giờ phải tách ra, giấy đăng ký kinh doanh cấp chỉ có 3 ngày, thay vì trước đây là 6, 7 ngày. Giấy chứng nhận đầu tư trước quy định 45 ngày, bây giờ chỉ còn tối đa không quá 15 ngày. Như vậy, nếu làm cả hai thủ tục chỉ hết tối đa là 18 ngày”, Bộ trưởng Vinh phân tích.

Thứ hai, DN đầu tư nước ngoài phải đáp ứng yêu cầu là đã đầu tư vào Việt Nam thì phải có dự án, không thể vào cứ thành lập DN rồi không có dự án gì cả. Trong quá trình đám phán tham gia TPP, khi đàm phán với Hoa Kỳ và họ cũng nói rằng quyền đấy là của mỗi quốc gia và làm như vậy là đúng.

Liên quan đến vấn đề quá tải khi thực hiện thủ tục đăng ký kinh doanh, Bộ trưởng Vinh giải thích, đó là sự quá tải của cơ quan đăng ký kinh doanh nhà nước, nghĩa là ở Sở KH&ĐT hay ở phòng đăng ký kinh doanh. Tình trạng quá tải là vì hai lí do chính, một là là trước đây họ không phải làm những công việc như bây giờ. Trước đây, DN phải làm rất nhiều thì bây giờ chuyển những công việc của DN cho họ làm.

Tuy nhiên, qua cuộc điều tra toàn bộ trên 63 tỉnh thành cả nước, bình quân thời gian đăng ký kinh doanh của cả nước chỉ hết 2,6 ngày, tức là chưa đến 3 ngày theo quy định.

Bộ trưởng cũng tiết lộ một con số ấn tượng là sau 50 ngày đầu tiên kể từ khi Luật Doanh nghiệp và Luật Đầu tư có hiệu lực, đã tăng lên 13.000 DN và con số đó là tăng trên 73% so với cùng kỳ năm ngoái. Con số này có được theo Bộ trưởng là do kinh tế đang từng bước phục hồi, kinh tế vĩ mô ổn định và những nguyên nhân khác, nhưng cũng là do thủ tục tham gia thị trường đơn giản hơn, minh bạch hơn và ít rủi ro hơn.