Bật báo động đỏ cứu nam thanh niên ‘chết lâm sàng’

Ngày 5/7, theo thông tin từ Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội), các bác sĩ đã nhanh chóng tận dụng thời gian vàng cứu bệnh nhân vỡ tim. Bệnh nhân N.V.T (30 tuổi) có sức khỏe tốt, chơi thể theo đều đặn.

Trước 5 ngày vào viện, anh T. xuất hiện các cơn ho, khạc đờm trắng đục và có sốt cao 39 độ C kèm đau rát họng. Dù test Covid-19 âm tính nhưng cơ thể mệt nhiều, anh đã đến Bệnh viện đa khoa tỉnh để kiểm tra. Tại đây, các bác sĩ phát hiện bệnh nhân có khối phình ở thành sau thất trái, theo dõi viêm nội tâm mạc nhiễm khuẩn và chuyển lên Bệnh viện Bạch Mai.

Đêm 5/6, bệnh nhân được chuyển đến Đơn vị Hồi sức Cấp cứu C1 - Viện Tim mạch, Bệnh viện Bạch Mai, trong tình trạng sốt 38 độ C; đau ngực nhẹ, nhịp tim nhanh… Siêu âm cấp cứu tại giường, các bác sĩ tim mạch thấy khối phình sau thành thất trái, khối phình rất mỏng có thể vỡ bất cứ lúc nào. Các bác sĩ dõi sát sao và chỉ định làm thêm một loạt xét nghiệm thăm dò khác. 

Sáng sớm 6/6, bệnh nhân T. đột ngột ngừng thở, ngừng tim, mất hoàn toàn ý thức. Chỉ số trên các phương tiện theo dõi cho thấy bệnh nhân đã rơi vào tình trạng “chết lâm sàng".

Phó giáo sư, Tiến sĩ Tạ Mạnh Cường, Phó viện trưởng Viện Tim mạch - Trưởng đơn vị Hồi sức C1, nhận định đây là tình huống nguy kịch khẩn cấp. Lập tức, ông lao về bệnh phòng, trực tiếp chỉ huy khởi động hệ thống báo động đỏ toàn viện. 

Trong chớp mắt, ê-kíp cấp cứu ngừng tuần hoàn được khởi động, bệnh nhân được ép tim hỗ trợ về hô hấp để duy trì huyết áp. Kíp can thiệp của C1 cũng lập tức được huy động. Máy siêu âm tại giường khẩn cấp được đẩy đến bên bệnh nhân. Kết quả siêu âm cho thấy khối phồng đã vỡ. Đây là nguyên nhân khiến bệnh nhân “chết lâm sàng”. 

Bác sĩ Cường đã liên hệ khẩn cấp với Tiến sĩ Dương Đức Hùng, Trưởng Đơn vị Phẫu thuật tim mạch C8 - Viện Tim mạch - hội chẩn cấp cứu qua điện thoại, kíp mổ được triển khai nhanh chóng và trực tiếp TS.BS. Dương Đức Hùng tiến hành ca phẫu thuật. 

Chỉ 5 phút, lồng ngực của bệnh nhân đã được mở, các chèn ép tim đã được giải tỏa, tuần hoàn ngoài cơ thể đã được thiết lập để duy trì các chức năng sống cơ bản cho người bệnh. Đánh giá thương tổn cho thấy khối phình đã vỡ làm máu ào ra và chèn ép tim khiến bệnh nhân mất huyết áp, ngừng tim, chết lâm sàng. Bác sĩ Hùng Hùng đã tiến hành khâu tạm chỗ vỡ để cầm máu tạo điều kiện hồi sức cho tim đập lại. Sau 3 tiếng căng thẳng, các phẫu thuật viên của C8 đã tạo hình lại buồng tim đã vỡ.

Sau phẫu thuật, tất cả các kỹ thuật tốt nhất, thuốc tốt nhất, trang bị tốt nhất để hồi sức tim phổi, hồi sức não đã được áp dụng cho bệnh nhân. Sau 3 ngày, bệnh nhân đã tỉnh lại. Sau 5 ngày, bệnh nhân có thể ngồi dậy nói chuyện. 

Theo ông Hùng, đây là một thương tổn nặng, khó xử lý, tỷ lệ tử vong rất cao, đặc biệt là mổ trong tình trạng tối cấp cứu và bệnh nhân đã có ngừng tim trước mổ. 

Thứ nhất, do bệnh lý phức tạp, diễn biến đột ngột và ảnh hưởng đến hệ thống tuần hoàn, bệnh nhân nhanh chóng rơi vào tình trạng mất huyết áp. 

Thứ hai, tỷ lệ tử vong cao do vấn đề xử trí rất khó và đòi hỏi phải triển khai hết sức nhanh và tính chuyên khoa cao thì mới có khả năng xử lý được. Mọi việc đều làm nhanh chóng “cướp thời gian” chỉ cho phép trong vài phút. 

Bởi vì khi tim ngừng đập, chỉ trong vòng 4-6 phút, não đã có thể tổn thương vĩnh viễn hoặc chết não. Vỡ tim sẽ gây chảy máu, sốc tim, suy tim nặng. Tỷ lệ tử vong do bệnh vỡ tim lên đến 90%. Chưa kể, nếu không được mổ mở, giải ép kịp thời cho “trái tim vỡ” thì áp lực khiến máu không bơm lên não thì chỉ khoảng 5-6 phút, bệnh nhân sẽ mất não. Nếu có cứu được, người bệnh cũng chỉ sống cuộc đời “thực vật”... 

Phương Thúy