Tướng quân đội nói về xử lý sai phạm báo Người cao tuổi

- Hôm qua, Thanh tra Bộ Thông tin và Truyền thông đã công bố kết luận thanh tra trong cuộc thanh tra đột xuất đối với báo Người cao tuổi và phát hiện rất nhiều sai phạm tại tờ báo này. Ông đánh giá thế nào về kết luận của Thanh tra Bộ Thông tin và Truyền Thông?

Ông Phan Khắc Hải

Tôi có đọc báo và theo dõi trên đài truyền hình, ông Trương Minh Tuấn – Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông có thông báo việc sai phạm của báo Người cao tuổi do ông Kim Quốc Hoa làm Tổng Biên tập. Những vẫn đề sai phạm thì không nói cụ thể nhưng những sai phạm vi phạm luật báo chí như nói sai sự thật, dùng báo chí xúc phạm đến danh dự của tổ chức, cá nhân, có hiện tượng làm lộ bí mật của nhà nước…

Tôi được biết, Thanh tra Bộ TT&TT cũng đã chuyển hồ sơ sang cơ quan an ninh điều tra (Bộ công an) và cơ quan này cũng đã khởi tố vụ án xảy ra tại tờ báo này để làm rõ.

Tôi thấy rằng quy trình thực hiện của Thanh tra Bộ TT&TT là đúng quy định. Đây không phải là vấn đề đột xuất, mà được làm theo yêu cầu của Hội Người cao tuổi Việt Nam. Tôi tin chắc rằng những kết luận đó có cơ sở.

- Dư luận đánh giá kết luận thanh tra của Bộ TT&TT thể hiện rõ sự quyết tâm trong việc kịp thời phát hiện những sai phạm trong lĩnh vực báo chí, nhanh chóng định hướng thông tin, góp phần xây dựng nền báo chí vững mạnh, trong sạch. Ông có nhận định thế nào?

Báo chí luôn luôn là công cụ của Đảng và Nhà nước, là diễn đàn của nhân dân. Trung ương vừa rồi cũng đã có Nghị quyết về báo chí, tôi thấy rõ ràng Đảng ta rất quan tâm đến báo chí. Đặt đúng vị trí, vai trò của báo chí trong công cuộc đổi mới đất nước. Đặc biệt là trong công cuộc xây dựng và chỉnh đốn Đảng. Tôi rất mừng về điều này.

Báo chí có vai trò thông tin kịp thời, chính xác nhưng lại mang tính định hướng, tạo nên sự ổn định đối với xã hội trước một thông tin nào đó.

Báo chí là một kênh thông tin để công khai lành mạnh các thông tin nhưng muốn công khai phải hiểu được thế nào là công khai. Công khai vào lúc nào? Công khai đối với ai? Công khai những vấn đề gì? Không có nghĩa là bất cứ một vấn đề gì báo chí cũng được nói mà phải hoạt động theo pháp luật mà cụ thể là luật báo chí.

Tự do ngôn luận không có nghĩa là muốn nói gì thì nói. Không nên lợi dụng diễn đàn báo chí để làm những điều mà luật pháp không cho phép, những người làm báo hết sức phải tránh.

Việc xử lý của Thanh tra Bộ TT&TT tôi thấy hết sức kịp thời vì theo như một số thông tin thì sai phạm của báo Người cao tuổi không phải qua mấy vụ việc gần đây mà đã diễn ra hàng năm nay rồi.

Việc sai phạm thì phải thanh tra những sai phạm đó, đến mức độ nào, chỗ nào thì phạt hành chính, chỗ nào hình sự thì phải làm theo luật báo chí. Việc làm này thể hiện một thái độ rất kiên quyết.

Vừa rồi có một số sai phạm của các cơ quan báo chí tôi thấy Bộ TT&TT xử lý rất thỏa đáng, nhân dân rất hoan nghênh. Bởi vì báo chí là cơ quan hướng dẫn, có thiếu sót thì xin lỗi trước nhân dân. Đó chính là dũng khí của báo chí, thể hiện tính chiến đấu của báo chí và thể hiện trách nhiệm và dũng cảm của người đứng đầu cơ quan báo chí, nhận trách nhiệm là điều hết sức bình thường. Tôi tin chắc là nhân dân rất ủng hộ và càng tin báo chí.

Hôm qua tôi có đi dự bế mạc Hội báo xuân 2015, một số anh em có gặp và nói “đang vui vẻ thế này mà lại có ‘hạt sạn’ bác à”. Tôi bảo “mâm quả Tết thì rất là ngon nhưng giá như ta nhặt được những hạt sạn trước Tết thì mâm Tết nó càng ngon hơn thôi chứ không có vấn đề gì cả”. Anh em cũng rất đồng tình ủng hộ.

- Với những sai phạm của báo Người cao tuổi được công bố, quyết định của Bộ TT&TT thu hồi thẻ nhà báo và đề nghị Hội người cao tuổi Việt Nam cách chức Tổng biên tập báo Người cao tuổi đối với ông Kim Quốc Hoa có hợp lý không, thưa ông?

Thẻ nhà báo là do Bộ TT&TT cấp cho nên theo luật và theo quy định về người được phát cấp thẻ thì Bộ TT&TT
thu hồi thẻ nhà báo là hoàn toàn đúng. Tôi được biết Hội Nhà báo Việt Nam cũng sẽ thu hồi thẻ Hội viên Hội Nhà báo của ông Kim Quốc Hoa.

Điều này cũng là một hình thức để răn dạy những người làm báo. Khi anh cầm thẻ nhà báo tác nghiệp phải có trách nhiệm, phải nêu cao đạo đức nghề nghiệp, điều đó đã được quy định, mà anh vi phạm thì việc thu hồi là kịp thời, chính xác.

Về việc đề nghị cách chức Tổng biên tập là một hình thức đề nghị cao mà phải có các chứng cứ một cách xác đáng. Đồng thời, cơ quan an ninh điều tra cũng đã khởi tố vụ án.

Tôi cũng được biết thông tin, bà Cù Thị Hậu – Chủ tịch Hội người cao tuổi Việt Nam có nói sai đến đâu sẽ xử lý đến đó và việc xem xét cách chức Tổng biên tập đối với ông Kim Quốc Hoa phải thực hiện đúng quy trình.

Tôi tin rằng, các cơ quan này cũng sẽ nghiêm túc nghiên cứu những vấn đề mà thanh tra Bộ TT&TT đã kết luận. Hội Người cao tuổi Việt Nam sẽ phải có một quyết định đúng đắn, cùng đồng thuận để xử lý thấu tình đạt lý.

- Qua vụ việc này, ông có nhắn gửi gì với các nhà báo và những người quản lý tại các cơ quan báo chí?

Hiện nay, CNTT phát triển có rất nhiều ưu điểm, ai cũng nhìn thấy. Chính phủ điều hành đất nước cũng phải dùng đến công nghệ thông tin. Thế giới là phẳng. Sự kiện diễn ra ở bên kia bán cầu, giờ sau chúng ta đã biết rồi. Đây là một tiến bộ được ứng dụng trong báo chí thì tuyệt vời vô cùng, cho nên chúng ta không sợ ai lợi dụng chuyện này cả.

Vấn đề ở chỗ là mình thông tin một cách kịp thời, chính thống và chính xác để cho mọi người thấy đâu là thông tin không đúng, đâu là không đúng thì người ta sẽ theo những thông tin đúng đó.

Mong rằng các phóng viên, nhà bá phải hết sức tỉnh táo, lựa chọn thông tin. Theo tôi, bức tường lửa tốt nhất là ở con người. Chúng ta phải kiểm chứng thông tin. Nhận thấy không đúng, còn nghi ngờ thì không phát, không đăng. Người phóng viên phải hoạt động theo định hướng và tôn chỉ mục đích của tờ báo của mình để thông tin.

Thông tin không có lợi cho dư luận xã hội thì cũng không đưa và phải góp phần cùng hệ thống truyền thông đánh bại những thông tin không chính thống.

Theo quy định của luật báo chí, phóng viên có quyền hạn của phóng viên. Thậm chí, họ viết bài có quan điểm và có động cơ riêng nhưng không phải họ tự đăng được mà người quyết định đăng, phát đó chính là Tổng biên tập. Do đó Tổng biên tập phải chịu trách nhiệm trước cơ quan chủ quản và trước pháp luật.

Cơ quan chủ quản đã giao cho anh, nhà nước đã giao cho anh cái quyền đó thì anh hiểu thế nào là tin đúng định hướng. Tin nào có tác động tích cực đối với xã hội. Tin nào là tin không chính xác, giật gân, không trong sáng, là bí mật quốc gia…hơn ai hết người Tổng biên tập phải nắm vũng quy định đó.

Nếu vi phạm quy định đó thì Tổng biên tập phải chịu trách nhiệm trước pháp luật và trước cơ quan chủ quản về những sai phạm mà anh đã đăng tải bài báo đó.

- Ông kỳ vọng gì về các cơ quan quản lý báo chí trong năm 2015?

Trước nay, chúng ta ít đề cập đến trách nhiệm của cơ quan quản lý báo chí mà thông thường, khi một phóng viên hoặc một tờ báo sai phạm thì chúng ta chỉ xử lý kỷ luật người phóng viên sai phạm và Tổng biên tập chứ rất ít khi xử lý đến cơ quan quản lý báo chí, tức là truy trách nhiệm của cơ quan quản lý báo chí.

Vừa rồi Trung ương có Nghị quyết về công tác báo chí, tôi mong rằng cùng với sự quan tâm của cấp ủy, người đứng đầu cơ quan quản lý báo chí để tạo điều kiện cho Tổng biên tập, rồi đến các phóng viên hiểu được các chủ trương, chính sách của các cơ quan chủ quản của mình, của Đảng và Nhà nước để hành động, viết bài tuyên truyền, phát ngôn theo đúng định hướng, nếu không sẽ rất dễ xa rời mục đích tôn chỉ của cơ quan báo chí.

Quang Tùng (thực hiện)/Theo VTC