TP.HCM: Các yếu tố rào cản vận tải hành khách công cộng là gì?

Hơn 3.000 người chết do tai nạn giao thông trong 4 năm

Theo đó, trong khoảng thời gian này TP đã làm mới và đưa vào sử dụng 231km đường (so với chỉ tiêu là 210km). Chỉ tiêu mật độ đường giao thông cũng đạt 1,9km/1km², trong khi tỷ lệ đất cho giao thông đạt 7,9% đất đô thị trên toàn TP.

Về số vụ, số người chết, số người bị thương do tai nạn giao thông, thống kê cho thấy trung bình mỗi năm số vụ tai nạn giảm 22,9%, số người chết giảm 6,2% (trong 4 năm đã có 3.086 người chết), số người bị thương giảm 23,6%.

Một vụ ùn tắc xảy ra trên xa lộ Hà Nội.

Báo cáo cũng cho thấy số vụ ùn tắc kéo dài 30’ đã giảm 52,9%, trong khi chỉ tiêu là “kìm hãm và giảm dần số vụ”.

Trong giai đoạn này TP cũng đã bố trí kế hoạch vốn đầu tư khoảng 39.000 tỷ đồng cho các dự án giao thông (chưa kể nguồn vốn ODA và các nguồn vố huy động khác), từ đó nhiều công trình được hoàn thành và đã góp phần kéo giảm tai nạn và tình trạng ùn ứ.

Đánh giá về những kết quả này, UBND TP cho rằng đó là nhờ nhiều giải pháp hợp lý về bố trí và huy động các nguồn vốn vào xây dựng kết cấu hạ tầng đô thị. Ngoài ra các biện pháp chế tài nặng đối với các lỗi vi phạm ở nội đô cũng làm cho người vi phạm chuyển biến tốt hơn về ý thức chấp hành.

Tuy vậy bản báo cáo cũng thẳng thắn chỉ ra nhiều hạn chế chưa được khắc phục, như: Nhiều công trình chưa thể triển khai xây dựng do khó khăn về vốn; Các nhóm giải pháp đẩy mạnh phát triển hành khách công cộng, hạn chế lưu thông đối với xe cá nhân chưa được triển khai; Một số giải pháp khi triển khai trên thực tế đã không còn phù hợp…

Không những thế, tiến độ di dời các cảng biển trên sông Sài Gòn, di dời các trường đại học, cao đẳng, các bệnh viện lớn từ khu vực nội đô ra bên ngoài, vấn đề kiểm soát dân số (tăng cơ học) vẫn còn chậm so với tiến độ yêu cầu.

Vận tải hành khách công cộng không đạt

Cũng theo báo cáo, trong bảy chỉ tiêu mà Đại hội Đảng bộ TP đề ra vào đầu nhiệm kỳ thì chỉ có chỉ tiêu về khối lượng vận tải hành khách công cộng không đạt được.

Cụ thể, tính đến hết 2014 chỉ tiêu này chỉ đạt 9,9% (tương đương 594 triệu lượt khách) so với chỉ tiêu 15%. Dự tính đến cuối năm 2015 cũng chỉ đạt được 600 triệu lượt khách (tương đương 65% so với chỉ tiêu).

Xe buýt kẹt cứng trong một lần ùn tắc tại ngã tư Thủ Đức.

Báo cáo cho rằng có sáu nguyên nhân ảnh hưởng trực tiếp đến việc này và chính sách hạn chế xe cá nhân vẫn chưa được thực hiện là nguyên nhân tác động mạnh nhất. Số liệu thống kê cho thấy năm 2010 TP có 4,9 triệu xe cá nhân thì đến giữa tháng 7/2015 đã có 7,2 triệu xe.

Việc phát triển rất nhanh của xe máy đã gây áp lực lên hạ tầng giao thông của TP và làm giảm đáng kể lượng hành khách đi xe buýt.

Báo cáo cho rằng việc cho đến nay TP vẫn chưa áp dụng chính sách đăng ký sở hữu, hạn chế sử dụng xe cá nhân (tăng phí trước bạ, tăng thuế, thu phí xe lưu thông, phí vào khu trung tâm, phí đậu xe…) đã dẫn đến việc xe máy vẫn là lựa chọn tối ưu.

UBND TP nhận định đây là rào cản rất lớn đối với mức độ hoàn thành chỉ tiêu vận tải hành khách đi xe buýt đến năm 2015 và các năm tiếp theo. UBND TP cũng xác định đây là nhóm nguyên nhân chưa được giải quyết do nhiều yếu tố khách quan và cần phải có thời gian dài để xử lý.

Một nguyên nhân khác được nêu ra là việc các tuyến vận tải hành khách khối lượng lớn như tàu điện ngầm, xe buýt nhanh chưa được đưa vào khai thác. Dự báo cho thấy việc ba tuyến metro bị chậm đưa vào khai thác trong năm 2015 như kế hoạch đã làm giảm hơn 200 ngàn lượt hành khách so với mục tiêu đề ra.

Hiện tuyến metro số 1 (thi công sớm nhất) mới đang trong giai đoạn lắp dầm.

UBND TP cũng thừa nhận rằng hạ tầng phục vụ xe buýt như bến bãi, làn đường, trạm dừng…còn yếu kém và đây là nhóm nguyên nhân tác động mạnh nhất đến sản lượng hành khách đi loại phương tiện này. Tuy vậy UBNDTP nhận định vấn đề này có thể giải quyết trong giai đoạn trung hạn.

Từ những kết quả nói trên TP cũng đã rút ra cho mình những bài học kinh nghiệm về quản lý nhà nước như nhiều công trình, giải pháp chưa hiệu quả do phối hợp chưa đồng bộ, một số sở ngành còn thiếu quyết liệt khi triển khai.

Ngoài ra ý thức của người dân cũng khiến cho tình trạng chậm được cải thiện. “Tình trạng lấn chiếm lòng lề đường gây cản trở lưu thông còn tồn tại, đặc biệt là khu trung tâm TP. Tình trạng này thời gian qua đang có chiều hướng gia tăng và việc xử lý vi phạm của các lực lượng chức năng chưa được như mong muốn (…). theo thống kê về tai nạn giao thông bảy tháng đầu năm 2015, đối tượng gây ra tai nạn giao thông là người đi bộ chiếm tỷ lệ cao thứ ba sau xe hai bánh, xe gắn máy và xe tải” - trích báo cáo.