Thu hút vốn FDI: Không ai cho Việt Nam ăn sẵn!

"Không có ai cho Việt Nam ăn sẵn hết!" là nhận định về thực trạng thu hút vốn FDI vào Việt Nam mà GS-TSKH Nguyễn Mại (nguyên Thứ trưởng Bộ KH-ĐT) nêu tại cuộc toạ đàm về "Luật Đầu tư và định hướng hoàn thiện" vừa được Bộ KH-ĐT tổ chức ở Đà Nẵng
Thu hút vốn FDI: Không ai cho Việt Nam ăn sẵn! - ảnh 1
Hàng trăm nghìn ha đất bỏ hoang tại các KCN đang gây ra sự lãng phí ghê góm! - Ảnh: HC

Chậm chuyển hướng chính sách thu hút FDI

Như Infonet đã đưa tin, cuộc toạ đàm nhằm lấy ý kiến các cơ quan quản lý nhà nước, các hiệp hội, các nhà tư vấn và các nhà đầu tư về những điểm tích cực, những vấn đề còn hạn chế, tồn tại trong quá trình thực thi Luật Đầu tư năm 205 và đề xuất những định hướng sửa đổi, bổ sung luật này trong thời gian tới theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.

Tại đây, bên cạnh những tác động tích cực của vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) đến nền kinh tế quốc dân, GS.TSKH Nguyễn Mại (nguyên Thứ trưởng Bộ KH-ĐT, hiện là Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp FDI) cũng chỉ ra hàng loạt vấn đề tồn tại đang gây ra nhiều cản trở đối với việc thu hút và sử dụng nguồn vốn này vào Việt Nam.

Vấn đề đầu tiên quan trọng nhất, theo GS Nguyễn Mại là Việt Nam chậm chuyển hướng chính sách thu hút FDI. Từ năm 2001, Đại hội Đảng IX đã đề ra chủ trương chuyển đổi mô hình tăng trưởng, nâng cao hiệu quả nền kinh tế quốc dân, trong đó có FDI. Nhưng cho đến nay, sau 12 năm, định hướng chuyển đổi chính sách thu hút FDI mới bắt đầu được nghiên cứu.

Do sự chậm chạp đó mà các ưu tiên đầu tư vào công nghệ cao, công nghệ thân thiện với môi trường, dịch vụ chất lượng cao, giáo dục và đào tạo, nghiên cứu và phát triển không đạt được như dự kiến. Vì vậy đã làm giảm tác động của FDI vào chuyển dịch cơ cấu kinh tế. Nhược điểm này, theo GS Nguyễn Mại, gắn với nhược điểm chậm tái cấu trúc nền kinh tế và hiện vẫn có rất nhiều vướng mắc mà chưa có tiến triển nào có thể nói là khả dĩ.

Lãng phí ghê gớm ở các KCN

Đặc biệt, ông nhấn mạnh, các khu kinh tế, khu công nghiệp (KKT, KCN) phát triển nhanh ở nhiều địa phương (hiện đã có 15 KKT hơn 340 KCN) nhưng cơ cấu gần như giống nhau, kể các khu công nghệ cao (KCNC) Hoà Lạc và KCNC TP.HCM nên không tạo ra lợi thế của sự khác biệt ở từng địa phương, từng vùng lãnh thổ. Nhiều KCN được hình thành mà chưa tính đến các yếu tố bảo đảm thành công, thậm chí còn được xây dựng theo phong trào, địa phương nào cũng muốn có KCN.

"Chúng ta không thể tạo được một nền kinh tế quốc dân lớn mạnh nếu cộng 63 nền kinh tế địa phương giống nhau. Không có chuyện dấu cộng như vậy mà phải bổ trợ cho nhau thành kinh tế vùng. Không tạo được lợi thế về sự khác biệt là nhược điểm rất lớn trong thu hút vốn đầu tư quốc tế cũng như trong phát triển kinh tế của nước ta!" - GS Nguyễn Mại nói. Đồng thời chỉ rõ, hiện phần lớn diện tích thuê đất của các KCN chỉ chiếm dưới 50% tổng diện tích đất tự nhiên và có đến 74 KCN đang xây dựng cơ sở hạ tầng, chưa có dự án đầu tư, gây lãng phí lớn về sử dụng đất đai và vốn đầu tư.

"Chúng ta chưa bao giờ làm một con tính về lãng phí đất đai theo kiểu nếu một KCN khoảng 150ha chỉ lấp đầy 50ha, còn 100ha bỏ trống thì mỗi năm thất thoát bao nhiêu cho đất nước này, cả về sản lượng, về thu nhập của doanh nghiệp, của bà con nông dân cho đến thu nhập của nhà nước. Không ai làm con tính đó cả, trong khi hiện nay chúng ta có cả hàng trăm nghìn ha đang bỏ hoang. Đó là một sự lãng phí ghê gớm, trong lúc rất nhiều nông dân không có đất để sản xuất!" - GS Nguyễn Mại nhấn mạnh.

Bên cạnh đó, việc chuyển dịch cơ cấu kinh vùng lãnh thổ diễn ra rất chậm chạp. Mặc dù FDI đã có ở tất cả các địa phương nhưng vẫn tập trung ở các vùng có điều kiện thuận lợi về cơ sở hạ tầng và nguồn nhân lực. Tuy tập trung đầu tư vào công nghiệp, dịch vụ nhưng toàn bộ tác động của FDI không đủ để chuyển dịch nền kinh tế theo hướng hiện đại. Vẫn là dệt may, giày da, thuỷ hải sản... vốn sử dụng rất nhiều lao động. GS Nguyễn Mại nhận định đây là nhược điểm tạo nên chi phí lao động cao, năng suất lao động thấp và năng lực cạnh tranh của Việt Nam còn thua xa nhiều nước trong khu vực.

Không ai cho Việt Nam ăn sẵn

Theo GS Nguyễn Mại, thị trường và đối tác FDI của Việt Nam hiện nay chủ yếu là các doanh nghiệp vừa và nhỏ, các nước châu Á. Đầu tư từ Hoa Kỳ, EU, các nước OECD (Tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế) vào Việt Nam còn rất khiêm tốn so với vào Thái Lan, Indonesia, Singapore, Malaysia... Từ đầu thế kỷ 21, Chính phủ đã có chủ trương thu hút FDI từ các TNCs (công ty xuyên quốc gia) lớn của thế giới vào công nghệ cao, dịch vụ hiện đại nhưng đến nay mới có khoảng 60/500 TNCs hàng đầu thế giới hoạt động tại Việt Nam (Trung Quốc đã thu hút hơn 400 TNCs).

Trên thực tế, đã có một số nhà đầu tư nước ngoài đưa vào Việt Nam máy móc, thiết bị cũ, công nghệ lạc hậu tiêu hao nhiều năng lượng, ô nhiễm, không đảm bảo an toàn. Việc chuyển giao công nghệ, sáng chế, phát minh, giải pháp kỹ thuật từ doanh nghiệp FDI vào Việt Nam chưa tương xứng với vốn đầu tư, nhất là ở các ngành công nghệ cao như công nghiệp điện tử, ô tô, xe máy. Một số doanh nghiệp FDI lợi dụng sơ hở trong công tác quản lý nhà nước đã gây tình trạng ô nhiễm môi trường thậm chí đến mức nghiêm trọng.

"Đừng hy vọng người ta đưa công nghệ cao vào nếu Việt Nam không đủ chính sách khuyến khích người ta áp dụng công nghệ cao. Không có ai cho Việt Nam ăn sẵn mà phải có chính sách để chuyển từ công nghệ của nước ngoài sang công nghệ Việt Nam. Đó là chính sách tạo nguồn nhân lực tiếp cận công nghệ hiện đại để tạo thành công nghệ Việt Nam. Và phải khuyến khích nghiên cứu phát triển, nếu không sẽ không bao giờ có công nghệ Việt Nam. Chúng ta đừng hy vọng người ta cho không. Để có công nghệ hàng đầu thì tiềm lực nghiên cứu phát triển của quốc gia là rất quan trọng!" - GS Nguyễn Mại nói.

Ngoài ra, tình trạng chuyển giá mới phát hiện trong những năm gần đây cũng được GS Nguyễn Mại cảnh báo "không chỉ là vấn đề thời sự hiện nay mà sẽ còn tiếp tục sau này". Tình trạng "lỗ giả, lãi thực" đã, đang và sẽ gây thất thu cho ngân sách nhà nước trong khi không ít doanh nghiệp FDI tuy công bố lỗ nhiều năm nhưng vẫn tái đầu tư, mở rộng sản xuất. Nguyên nhân quan trọng, theo ông, là do sự buông lỏng quản lý của các cơ quan nhà nước trong việc kiểm tra, giám sát hoạt động của doanh nghiệp FDI.

HẢI CHÂU

Đề xuất miễn visa cho khách thị trường trọng điểm

Bà Rịa - Vũng Tàu đề xuất miễn thị thực nhập cảnh đối với khách ở các thị trường trọng điểm như châu Âu, Bắc Mỹ, Australia.

Khách nhiễm Covid-19 cố tình giấu bệnh lên máy bay có thể bị cấm bay vĩnh viễn

Trước khi lên máy bay khách có xét nghiệm xác nhận bị nhiễm Covid-19 nhưng không khai báo trung thực có thể bị Vietnam Airlines cấm bay vĩnh viễn trên các chuyến bay của hãng.

VOV bổ nhiệm Phó giám đốc đài truyền hình kỹ thuật số VTC

Tổng Giám đốc Đài Tiếng nói Việt Nam đã quyết định bổ nhiệm ông Lương Minh Đức giữ chức Phó GĐ Đài Truyền hình Kỹ thuật số VTC, đồng thời tái bổ nhiệm ông Nguyễn Văn Bình tiếp tục giữ chức Phó GĐ Đài Truyền hình Kỹ thuật số VTC.

Bí thư Thành ủy Hà Nội Vương Đình Huệ làm trưởng đoàn ĐBQH TP Hà Nội

Sáng 18/ 2, Đoàn đại biểu Quốc hội Thành phố Hà Nội tổ chức họp đoàn kiện toàn chức danh Trưởng đoàn.

Bộ TT&TT điều động và bổ nhiệm 13 cán bộ lãnh đạo chủ chốt

Nhận định lần trao các quyết định giao nhiệm vụ quy mô lớn này là một sự kiện lịch sử của Bộ TT&TT, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cho rằng, với vị trí, nhiệm vụ mới, 13 cán bộ lãnh đạo các đơn vị sẽ có năng lượng mới để đóng góp tốt hơn cho Bộ, đất nước.

Tọa đàm Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh và Đảng CSVN với sự nghiệp văn hóa-VHNT VN

Buổi tọa đàm với diễn giả là GS. Phong Lê - Nguyên Viện trưởng Viện Văn học, Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam, diễn ra lúc 9h00 ngày 03/02/2020 tại Tầng 1 Tòa nhà chính Thư viện Quốc gia Việt Nam, 31 Tràng Thi, Hà Nội.

Đắk Lắk: Bệnh nhân bị đồn nhiễm virus corona là một tiếp viên hàng không

Liên quan đến thông tin trên mạng xã hội cho là "có người nhiễm corona tại Đắk Lắk", sáng 28/1, lãnh đạo BVĐK vùng Tây Nguyên cho biết, có một bệnh nhân bị sốt đang được điều trị tuy nhiên chưa thể kết luận có nhiễm virus corona hay không.

Đà Nẵng: Xuân 2020 hướng tới 22 dự án với tổng vốn đầu tư 1,7 tỉ USD

Các cơ quan hữu quan của Đà Nẵng đẩy nhanh việc giải quyết thủ tục đầu tư đối với các dự án đang xúc tiến để tại “Tọa đàm Mùa xuân 2020” có thể hướng tới 22 dự án đầu tư trong và ngoài nước với tổng vốn khoảng 1,715 tỉ USD

Tân Giám đốc Sở KH&CN Hà Nội Nguyễn Hồng Sơn

Sáng nay 20/1, Phó Chủ tịch UBND TP Ngô Văn Quý trao quyết định của Chủ tịch UBND TP Nguyễn Đức Chung bổ nhiệm Giám đốc Sở Khoa học & Công nghệ Hà Nội cho ông Nguyễn Hồng Sơn.

Bổ nhiệm Phó giám đốc Công an tỉnh Đắk Nông giữ chức Giám đốc Công an Lâm Đồng

Được sự ủy quyền của Bộ trưởng Bộ Công an, Thượng tướng Nguyễn Văn Thành đã trao quyết định điều động, bổ nhiệm Đại tá Lê Vinh Quy, Phó giám đốc Công an tỉnh Đắk Nông giữ chức vụ Giám đốc Công an tỉnh Lâm Đồng

Đang cập nhật dữ liệu !