Hai dự án ứng dụng KHCN, AI nhận tài trợ "khủng"

Với việc nhận được tài trợ từ Quỹ VinIF chủ nhiệm đề tài có điều kiện nhanh chóng thúc đẩy các nghiên cứu đi vào ứng dụng thực tế.

Chiều ngày 12/10 tại Hà Nội, 2 đề tài dự án của Trường Đại học Công nghệ (Đại học Quốc gia Hà Nội) đã được Quỹ Đổi mới sáng tạo Vingroup (gọi tắt là Quỹ VinIF) tài trợ, với tổng mức tài trợ 10 tỷ đồng.

Hai đề tài nhận tài trợ “khủng” gồm:

 “Thiết bị và vật liệu tiên tiến cho khảo sát quy mô lớn dữ liệu về nước” của GS. TS. Hoàng Nam Nhật (khoa Vật lý kỹ thuật và công nghệ nano) là Chủ nhiệm đề tài.

“Hệ thống giao tiếp tiếng Việt dựa trên AI sử dụng tín hiệu mắt và tín hiệu điện não cho người tổn thương chức năng vận động” do PGS.TS. Lê Thanh Hà (khoa Công nghệ thông tin) – là Chủ nhiệm đề tài.

Để đạt được tài trợ từ Quỹ đổi mới sáng tạo VinIF, hai đề tài này phải vượt qua 139 hồ sơ đăng ký thuộc các lĩnh vực như Gen và tế bào; Khoa học máy tính; Trí tuệ nhân tạo; Tự động hóa; Năng lượng tái tạo; Vật liệu thế hệ mới…

Trải qua 3 vòng đánh giá xét duyệt hồ sơ, Hội đồng Khoa học công nghệ của VinIF đã công bố 28 dự án được tài trợ trong năm 2020. Dự án của GS.TS. Hoàng Nam Nhật và PGS.TS. Lê Thanh Hà đã đạt được các yêu cầu của Quỹ VinIF.

Theo đó, dự án đã có bài báo công bố trên tạp chí quốc tế hoặc các tổ chức nghiên cứu có uy tín xếp hạng Q1 hoặc tương đương; sản phẩm, dịch vụ, giải pháp mang lại lợi ích thiết thực cho cộng đồng; chấp nhận đơn đăng ký sở hữu trí tuệ; đào tạo thạc sĩ và hỗ trợ đào tạo tiến sĩ trong nước. 

Với khoản tài trợ này, các nhà khoa học sử dụng để chi trả lương cho thành viên của dự án, mua sắm trang thiết bị phục vụ nghiên cứu, thực hiện công bố quốc tế và đăng ký sáng chế; mua nguyên, nhiên, vật liệu và các vật tư, dụng cụ; mua sắm trang thiết bị phục vụ nghiên cứu, thực hiện công bố quốc tế và đăng ký sáng chế…

Chia sẻ về đề tài “Thiết bị và vật liệu tiên tiến cho khảo sát quy mô lớn dữ liệu về nước”, GS. TS. Hoàng Nam Nhật nhận định: “Trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng gia tăng, công tác thu thập dữ liệu trực tuyến về chất lượng nước (nước thải công nghiệp, sinh hoạt, sông hồ…) là vấn đề có tính cấp thiết về mặt kinh tế và xã hội học.

Ngày nay, những số liệu này còn rất khiêm tốn, tập trung chủ yếu ở khu công nghiệp lớn, mà không có dữ liệu đánh giá diện rộng như ở hồ chứa nước lớn, kênh thoát nước đô thị, một con sông hay một vùng ngập nước.

Ngoài ra, các phương pháp và thiết bị sẵn có hiện nay ở Việt Nam và trên thế giới đều là trên cơ sở thiết bị cầm tay phụ thuộc lấy mẫu tại chỗ, không tự động hóa, không gắn được trên vật thể mang.

Vì vậy, nhóm nghiên cứu mong muốn dự án này sẽ cung cấp một giải pháp mới để tiến tới thiết kế và phát triển hệ thống thiết bị đo đạc (trực tuyến, điều khiển từ xa, nhỏ gọn, trôi nổi tự do, hoặc gắn được trên vật thể mang, kèm GPS và nhiệt độ), để khảo sát độ dẫn điện bề mặt nguồn nước (nước sinh hoạt, nước thải, nước sông, nước ao hồ, nước biển). Hệ thống sẽ có có độ chính xác cao và áp dụng được trên diện rộng.

Trong khi đó với dự án “Hệ thống giao tiếp tiếng Việt dựa trên AI sử dụng tín hiệu mắt và tín hiệu điện não cho người tổn thương chức năng vận động” PGS.TS. Lê Thanh Hà chủ nhiệm đề tài cho hay: Hiện nay ở Việt Nam chưa có các phương tiện hỗ trợ hoặc thay thế chức năng giao tiếp cho những người bệnh mất khả năng giao tiếp bằng lời nói, nhưng khả năng hiểu và diễn đạt còn tốt. Vì vậy, họ buộc phải sống trong tình trạng vô cùng khó khăn hoặc gia đình phải chấp nhận chi phí rất lớn để có được sự hỗ trợ cần thiết.

PGS.TS. Lê Thanh Hà ứng dụng "Hệ thống giao tiếp tiếng Việt dựa trên AI sử dụng tín hiệu mắt và tín hiệu điện não cho người tổn thương chức năng vận động”

Do đó, việc nghiên cứu và xây dựng hệ thống hỗ trợ giao tiếp cho người bị tổn thương chức năng vận động nhằm hỗ trợ người bệnh giao tiếp dễ dàng hơn với chi phí phù hợp có ý nghĩa nhân văn lớn, đặc biệt trong bối cảnh kinh tế, xã hội Việt Nam hiện nay.

Là những nhân sự trong lĩnh vực công nghệ thông tin, PGS. TS Lê Thanh Hà cùng các cộng sự luôn mong muốn có thể dùng kiến thức chuyên môn của mình tạo ra những sản phẩm có ích cho cộng đồng, đặc biệt là có ích cho những người không may rơi vào tình trạng nói trên.

Với hệ thống này (Blife), PGS. TS Lê Thanh Hà cho biết, người bệnh chỉ cần dùng chuyển động của mắt để tương tác với thiết bị. Thiết bị có thể giúp người bệnh chuyển tải thông tin tới những người xung quanh bằng chữ hiện trên màn hình hoặc bằng âm thanh tiếng Việt được phát ra loa.

Người bệnh cũng có thể thực hiện các tương tác khác như tìm kiếm và duyệt thông tin trên internet, kiểm tra, soạn và gửi email, tham gia tương tác với mạng xã hội, … Với BLife, người bị tổn thương chức năng vận động sẽ vẫn có khả năng giao tiếp và tương tác với mọi người và xã hội.

Đặc biệt, đối với những bệnh nhân mà mắt là kênh giao tiếp còn lại duy nhất của họ thì BLife thực sự có ý nghĩa. Ngoài những người bị tổn thương chức năng vận động, BLife cũng có thể hỗ trợ cho những người hoàn toàn khỏe mạnh nhưng ở trong tình huống không thể sử dụng cách thức thông thường như dùng chuột hay bàn phím để tương tác với máy tính.

Quỹ VinIF được thành lập ngày 21/8/2018 với chức năng hỗ trợ các tổ chức, cá nhân thực hiện nghiên cứu khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, hoạt động dựa trên nguyên tắc phi lợi nhuận. Các tài sản mua sắm và hình thành từ dự án như sản phẩm, giải pháp, dịch vụ, quyền sở hữu trí tuệ cùng các kết quả dự án khác hoàn toàn thuộc về chủ nhiệm dự án, nhóm nghiên cứu hoặc tổ chức chủ trì. Quỹ sẽ tài trợ hằng năm cho các dự án xuất sắc để thúc đẩy các nghiên cứu đi vào ứng dụng thực tế.

Được biết, đây là năm thứ hai Trường ĐHCN nhận được tài trợ dự án nghiên cứu đối với các công trình khoa học do Quỹ VinIF tổ chức. Năm 2019, đề tài “Hệ thống trí tuệ nhân tạo chuẩn đoán và tiên lượng bệnh nhồi máu cơ tim dựa trên siêu âm tim” do TS. Trần Quốc Long (Khoa Công nghệ thông tin) – là Chủ nhiệm đề tài đã được Quỹ VinIF tài trợ, với mức tài trợ là 6,5 tỷ đồng. Đề tài của TS. Trần Quốc Long là một trong 20 dự án khoa học công nghệ đã nhận tổng mức tài trợ 124 tỷ đồng.

N. Huyền