Sát "giờ G", “linh hồn” của Luật đầu tư vẫn để ngỏ

TVQH cho ý kiến về Luật đầu tư sáng 11/8 trước khi trình ra Kỳ họp thứ 8 Quốc hội

Các đại biểu nêu băn khoăn khi Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) cho ý kiến về Luật đầu tư vào sáng 11/8.

Điều 5, dự thảo Luật đầu tư đưa ra quy định về các ngành, nghề cấm đầu tư, kinh doanh. Tuy nhiên, đến khi trình ra TVQH sáng 11/8, quy định về những ngành, nghề và hàng hóa, dịnh vụ cấm đầu tư, kinh doanh vẫn còn đang bỏ ngỏ. Theo ban soạn thảo, những quy định này "sẽ hoàn thiện sau khi có kết quả rà soát”.

Mặc dù thời gian không còn nhiều nhưng đến thời điểm này dự thảo vẫn chưa đưa ra được ngành nghề kinh doanh nào bị cấm. Theo Chủ nhiệm Uỷ ban Tư pháp Nguyễn Văn Hiện, nếu đưa dự thảo xin ý kiến TVQH như thế thì không ổn.

Theo ông Hiện, ngành nghề cấm đầu tư kinh doanh là thực hiện một bước quy định trong Hiến pháp. Do vậy điểm đầu tiên trong kinh doanh là cấm theo luật định, còn luật nào quy định thì phải thực hiện theo chứ không phải chờ Chính phủ hướng dẫn. Hay có những ngành nghề rất cần thiết trong đời sống xã hội nhưng lại cấm là không được.

Liên quan đến ngành nghề ưu đãi đầu tư, theo Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Nguyễn Hạnh Phúc, chúng ta đang hướng tới công nghiệp hóa nhưng dự thảo Luật lại chưa đề cập đến việc đầu tư cho vùng sâu, vùng xa để phát triển. Ngược lại chúng ta đang chống phá rừng mà khuyến khích phát triển chế biến gỗ thì không nên, bởi nếu ưu tiên phát triển lâm sản thì sẽ tạo điều kiện cho phá rừng.

Thể hiện sự băn khoăn, Trưởng ban Dân nguyện Nguyễn Đức Hiện cho rằng, "linh hồn" của luật đầu tư là những vấn đề liên quan đến những ngành nghề đầu tư kinh doanh mà pháp luật cấm, cũng như có điều kiện, tuy nhiên những vấn đề này lại chưa được thể hiện cụ thể trong dự thảo, mà vẫn còn phải “chờ”.

Ông Nguyễn Đức Hiện đề nghị cần phải làm gấp hơn, những cái có điều kiện và những cái bị cấm cần phải đưa vào cụ thể trong luật này. Hiện luật chưa được quy định cụ thể, chỉ mang tính chất định hướng như nghị quyết, cần phải rà soát lại cho chặt chẽ để thực thi hiệu quả hơn. Hay trong việc hỗ trợ đầu tư, ví dụ trong điều kiện bất khả kháng về thiên tai dịch bệnh, không phải do con người gây nên như đầu tư nông thôn, nuôi gia súc gia cầm thì có được hỗ trợ không? Dự thảo cần xem xét lại những vấn đề liên quan đến đầu tư như vậy, để hỗ trợ nhà đầu tư phát triển.

Trước những ý kiến vừa đề nghị, Bộ trưởng Bộ KH&ĐT Bùi Quang Vinh cho biết, những mặt hàng chịu thuế thu nhập đặc biệt, hay khai thác tài nguyên khoáng sản sẽ không được khuyến khích, ưu đãi. Không phải cứ cái gì đầu tư ở các vùng sâu, xa cũng được ưu đãi mà chỉ ưu đãi những cái gì có lợi cho vùng đó thôi.

Giải thích về những quy định cấm đầu tư kinh doanh còn bỏ ngỏ, Bộ trưởng Vinh cho biết, ban soạn thảo và Ủy ban kinh tế đã nhiều lần đề nghị các Bộ đưa ra các danh mục ngành nghề cấm, song đến thời điểm này chưa Bộ nào trả lời.

Đến sáng nay (11/8) mới chỉ có Bộ Quốc Phòng, Bộ Tư pháp, Thanh tra Chính phủ trả lời nhưng vẫn còn sơ sài, còn các bộ khác thì chưa. Bộ trưởng Vinh than phiền "như vậy là rất căng go, làm chúng tôi chưa hoàn thành nhiệm vụ".

Theo rà soát mà Bộ KH&ĐT tự thực hiện, có khoảng 51 ngành nghề bị cấm. Dự kiến trong tháng 9 ban soạn thảo có thể hoàn thiện, trình TVQH, còn những ngành nghề kinh doanh có điều kiện rất lớn.

"Chúng tôi đã báo cáo Thủ tướng và Thủ tướng đã nhắc các Bộ trưởng rồi. Hy vọng các ngành nghề cấm sẽ sớm ban hành. Cốt lõi của luật này là các ngành nghề bị cấm và có điều kiện. Lĩnh vực này hiện còn để trống vì chưa có số liệu nhưng chúng tôi sẽ làm” – Bộ trưởng Vinh nói.

Chủ trì phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân đề nghị Ủy ban kinh tế và ban soạn thảo tiếp thu những ý kiến đóng góp, rà soát để hoàn thiện dự thảo luật theo đúng tinh thần Hiến pháp 2013.

"Cái gì là quyền và nghĩa vụ của người dân và thuộc thẩm quyền nhà nước thì phải làm rõ, hạn chế tối đa giao cho Chính phủ quy định. Nếu không làm sớm quy định ngành nghề bị cấm sẽ không kịp trình ra tại kỳ họp Quốc hội thứ 8 được. 

Ngành nghề cấm, ngành nghề kinh doanh có điều kiện và được ưu đãi phải được làm rõ trên tinh thần đảo bảo tính hợp tác quốc tế và cạnh tranh lành mạnh” – Phó Chủ tịch Nguyễn Thị Kim Ngân đề nghị.