Sân bay Long Thành: Trình Quốc hội quá vội vàng?

ĐBQH Ngô Văn Minh (Quảng Nam): Rất tiếc thời điểm trình hơi muộn!

ĐBQH Ngô Văn Minh (Ảnh: ND)

Mỗi người dân đều mong ước có Cảng hàng không Quốc tế hiện đại. Theo quan sát của tôi, khi chúng ta bước xuống một sân bay nào đó người ta thường nghĩ ngay đến trình độ phát triển của đất nước ấy. Hơn nữa với yêu cầu phát triển của đất nước, chúng  ta cần có cảng hàng không quốc tế như thế…

Vấn đề ở đây là sự cấp thiết của nó, rồi hồ sơ hay thời điểm trình dự án đã hợp lý chưa? Rất tiếc thời điểm trình, theo tôi là hơi muộn. Nhưng sân bay Long Thành mà được đưa ra xin ý kiến Quốc hội thì tôi tin là sẽ được, song cũng phải xem xét thêm một số vấn đề.

Hiện chúng ta xem xét dự án sân bay Long Thành không đúng với thời hạn. Về mặt pháp luật chúng tôi thấy như thế. Tức là nó không đảm bảo như Nghị quyết 19 đã ban hành. Với những dự án như thế này thì phải trình hồ sơ sang Quốc hội trước 60 ngày, tính từ ngày khai mạc. Nhưng trong tờ trình Chính phủ ghi ngày 1/10.

Thứ hai, chúng ta lập dự án đầu tư nhưng chưa cập nhật các dự án luật mà Quốc hội mới ban hành, sẽ ban hàng như: Luật đầu tư xây dựng, Luật đấu thầu, Luật đầu tư công… Nhiều luật liên quan nhưng khi làm dự án này cũng chưa đánh giá tác động của nó.

Vấn đề nợ công hiện nay cũng đang rất đáng lo ngại, do đó phải xem xét tính toán vốn đầu tư vào dự án. Tổng mức đầu tư của dự án này so với đường sắt cao tốc Bắc Nam trước đây không lớn. Nhưng có cái là anh mới chỉ báo cáo giai đoạn 1. Khi chúng tôi góp ý thì mới đầu tư thêm dự toán giai đoạn 2, thêm bao nhiêu tiền, giai đoạn 3 thêm bao nhiêu…

Tổng dự án được xây dựng khoảng 19 tỷ USD. Giai đoạn 1 là 8 tỷ USD, nhưng tôi băn khoăn giai đoạn 2 sẽ thế nào? Giai đoạn 3 hình thù ra sao? Nó chưa rõ, cái này cần phải xem xét. Đồng ý đây là báo cáo tiền khả thi, nhưng khi chúng tôi xem xét chủ trương thì cần chi tiết hơn. Chứ bảo đây là dự án tiền khả thi nên chỉ báo cáo ngần này thôi thì ĐBQH sẽ băn khoăn, không yên tâm.

Chúng tôi chưa biết năm 2016 sẽ phân bổ cho dự án này bao nhiêu tiền. Việc phát hành trái phiếu Chính phủ để lấy vốn đầu tư thế nào cũng phải cân nhắc. Hiện đầu tư công của chúng ta đang thế, nếu thêm dự án này thì làm sao chịu nổi?

Rồi vấn đề nợ công, theo báo cáo bổ sung của Chính phủ, tính đến năm 2022, tỷ lệ đầu tư dự án này trong đầu tư nợ công chiếm chưa đến 0,01% trong tỷ lệ nợ công quốc gia (GDP). Tôi nghĩ tính toán này cũng phải hết sức cân nhắc.

Theo tôi dự án này phải làm qua 2 kỳ họp. Tôi đồng ý về chủ trương, nhưng là cho chủ trương để lập dự án khả thi, báo cáo Quốc hội tại kỳ họp sau để Quốc hội xem xét, cho làm hay không? Tôi đề nghị tới đây Quốc hội phải quyết định đúng theo các bước như thế, chứ giờ bảo Quốc hội thông qua rồi, Chính phủ cứ làm thôi là không đúng.

Đại biểu Trần Minh Hoàng (Cà Mau): "Chuyến tàu" cơ hội không nên bỏ lỡ thêm

ĐBQH Trần Minh Hoàng (Cà Mau): Không nên bỏ lỡ thêm cơ hội lần nữa

Sân bay Long Thành: Bản thân tôi ủng hộ những bước đi và cách giải quyết táo bạo này. Lý do tôi tiếc là trước đây nếu chúng ta thông qua được đường cao tốc Bắc Nam thì cơ hội để đầu tư phát triển hệ thống vận chuyển đất nước là hợp lý. Nhưng cơ hội đã qua nên lần này tôi mong là chúng ta sẽ không bỏ qua cơ hội lớn tạo đột phá trên lĩnh vực giao thông.

Trước lo ngại về nguồn vốn “đổ” vào, theo ĐB Minh với dự án có suất đầu tư lớn như vậy thì nguồn tiền đổ vào lớn là đương nhiên. Nhưng nếu các ĐBQH mạnh dạn đồng ý để Quốc hội cho chủ trương thì lúc đó nguồn tiền đầu tư cho dự án này không chỉ lấy từ nguồn trong nước, mà có cơ hội thuận lợi thì Chính phủ và Bộ Giao thông vận tải có thể mời thêm các nhà đầu tư nữa. Nhưng nếu Quốc hội không đưa ra chủ trương thì rất khó tranh thủ nguồn lực từ bên ngoài.

Đại biểu Nguyễn Đức Kiên (Sóc Trăng): “Khoản vốn đầu tư cho sân bay Long Thành chưa ảnh hưởng tới nợ công trong trước mắt"

ĐBQH Nguyễn Đức Kiên (Sóc Trăng): Chưa lo nợ công bị tác động

Nhu cầu cần xây dựng một sân bay mới để vận chuyển hành khách nội địa và quốc tế của Việt Nam sau những năm 2010 là cần thiết. Chưa nói đến đó là sân bay trung chuyển của quốc tế, của khu vực hay không, nhưng việc xây dựng một sân bay mới phối hợp với sân bay Tân Sơn Nhất thực hiện được chức năng là một trong hai trung tâm vận tải  hàng không lớn của quốc gia là cần thiết.

Chuyện lo ngại vốn đầu tư lớn, ảnh hưởng tới nợ công, tôi cho là từ nay đến 2016 thì chưa ảnh hưởng gì. Bây giờ chúng ta mới trích ra một phần vốn theo quy định hiện hành để tiến hành làm nghiên cứu tiền khả thi để từ đây mới quyết định có làm được hay không rồi mới quyết định nguồn vốn ở đâu (vốn từ ngân sách, vốn mời gọi đầu tư…).

Quốc hội phải đồng ý về chủ trương thì Chính phủ mới có thể triển khai làm báo cáo khả thi rồi mới tiến tới bước duyệt dự án. Hiện chúng ta mới ở giai đoạn quyết định chủ trương đầu tư. Nếu kỳ này Quốc hội chấp thuận vê chủ trương đầu tư thì trong khoảng 5 năm nữa chúng ta mới bắt tay vào đầu tư được.

ĐBQH Trương Văn Vở (Đồng Nai): Không nên đặt quan điểm cục bộ của một địa phương...

ĐBQH Trương Văn Vở (Ảnh: ND)

Tôi cho rằng hiệu quả của dự án sân bay Long Thành gắn với vị trí, sự cấp thiết của dự án. Hiện nay nhu cầu về vận tải khách, hàng hóa và ý nghĩa quốc tế, nếu đầu tư dự án kịp thời sẽ giải tỏa được áp lực, đồng thời giúp đất nước vươn lên với các nước lân cận trong khu vực về vấn đề vận tải khách, hàng hóa và trung chuyển. Đây là tiền đề tạo môi trường thu hút đầu tư phát triển đất nước rất tốt. Đây cũng là dự án trọng điểm trong vùng kinh tế trọng điểm phía Nam mà Chính phủ đã phê duyệt.

Riêng vấn đề GPMB cho dự án có thể nói đã sẵn sàng hết rồi, không có vấn đề gì. Cử tri đang chờ đợi và vẫn kiến nghị với Quốc hội, Chính phủ sớm triển khai dự án, thậm chí người trong diện GPMB cũng đồng tình cao. Quy hoạch đã có lâu rồi, nếu làm không kịp thời, chậm là không đúng theo quy định của Luật đất đai.

Tôi cho rằng, cái quan trọng là đại biểu cần xem xét về cơ sở pháp lý và sự cấp thiết (đặt trong mối quan hệ trong vùng kinh tế trọng điểm mà CP đã phê duyệt quy hoạch chứ không chỉ tình Đồng Nai).

Chúng ta không nên đặt quan điểm cục bộ của một địa phương mà phải nhìn trên quan điểm vùng phát triển kinh tế động lực mà Chính phủ đã xác định. Có như vậy mới thực hiện được giải pháp đột phá đầu tư kết cấu hạ tầng nói chung, trong đó có hạ tầng giao thông, đồng bộ. Hiện nay hệ thống đường bộ đi vào trung tâm vị trí được chọn làm dự án đã được kết nối: Cao tốc TP HCM – Long Thành – Dầu Giây sẽ thông tuyến vào cuối năm nay và đang triển khai cao tốc Bến Lức – Long Thành.

Toàn bộ đường kết nối vành đai phục vụ dự án trung tâm này đã sẵn sàng, nếu chậm trễ sẽ lỡ cơ hội, lỡ nhịp, không bảo đảm đồng bộ. Ở đây không đặt vấn đề riêng lợi ích của Đồng Nai, tất nhiên là trong đó có lợi ích của Đồng Nai, nhưng phải nhìn trong tổng thể vùng thì mới là trên quan điểm phát triển.

Không phải tôi là ĐBQH Đồng Nai mà tôi nói cho Đồng Nai. Đây là nguyện vọng của Đảng bộ, chính quyền nhân dân Đồng Nai thông qua các lần tiếp xúc cử tri và những lần làm việc để triển khai quy hoạch theo quy định của Nhà nước.