Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam: Di cư lao động đang là vấn đề “nóng”
Ngày 2/8, tại Thành phố Đà Nẵng đã diễn ra lễ khai mạc Hội nghị Bộ trưởng về hợp tác lao động của các nước Cam-pu-chia, Lào, Mi-an-ma, Thái Lan và Việt Nam (CLMTV) với chủ đề “Thúc đẩy phát triển nguồn nhân lực và việc làm bền vững cho người lao động di cư”. Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam, Bộ trưởng Bộ Lao động -Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung, Bí thư Thành ủy Đà Nẵng Nguyễn Xuân Anh và các đoàn đại biểu Campuchia, Lào, Myanmar, Thái Lan, các Tổ chức IOM, ILO… tham gia hội nghị.
Theo Bộ trưởng Bộ Lao động -Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung: với quy mô dân số vào khoảng 230 triệu người, năm quốc gia Cam-pu-chia, Lào, Mi-an-ma, Thái Lan và Việt Nam không chỉ là thành viên của Cộng đồng ASEAN mà còn được kết nối bởi dòng sông Mê Công nên có sự gần gũi về địa lý và có nhiều nét tương đồng về văn hóa. Việc giao thương kinh tế và hòa nhập xã hội giữa các nước ngày càng được mở rộng khi Cộng đồng ASEAN chính thức được hình thành vào ngày 31/12/2015 và lao động di cư giữa các nước đang trở nên là một hiện tượng kinh tế - xã hội tự nhiên.
Tại Hội nghị Bộ trưởng về Hợp tác Lao động giữa 5 nước lần thứ 1 vào năm 2015, chúng ta đều nhất trí rằng việc di cư lao động nói chung và di cư lao động qua biên giới nói riêng là một xu hướng tất yếu. Lao động di cư là động lực quan trọng cho phát triển của cả nước phái cử và tiếp nhận. Tuy vậy, vấn đề cần quan tâm đó chính là tác động kinh tế - xã hội của di cư không chính thức. Đây chính là lý do chúng ta cần hợp tác chặt chẽ hơn nữa để bảo vệ người lao động di cư, đảm bảo di cư lao động an toàn và phát triển việc làm bền vững cho tất cả người lao động di cư.
Hội nghị lần thứ 2 lần này với chủ đề “Thúc đẩy phát triển nguồn nhân lực và việc làm bền vững cho người lao động di cư”, các Trưởng đoàn Quan chức, các vị đại biểu đã có dịp trao đổi về các chính sách, kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý lao động di cư giữa các nước Cam-pu-chia, Lào, Mi-an-ma, Thái Lan và Việt Nam; trao đổi về vấn đề việc làm bền vững và an sinh xã hội đối với người lao động di cư; đánh giá các kết quả đạt được trong việc triển khai các hoạt động hợp tác lao động giữa 5 nước, đặc biệt trong lĩnh vực lao động di cư qua biên giới và các dự án về dạy nghề, phòng chống mua bán người; đồng thời đề xuất một số giải pháp nhằm hỗ trợ tốt hơn người lao động di cư qua biên giới. Ngoài ra, Hội nghị Quan chức cũng đã dành thời gian thảo luận và thống nhất nội dung của Tuyên bố chung của các Bộ trưởng Cam-pu-chia, Lào, Mi-an-ma, Thái Lan và Việt Nam về di cư lao động an toàn. Việc thông qua Tuyên bố sẽ tạo cơ hội cho 5 nước chúng ta thúc đẩy di cư lao động an toàn thông qua tăng cường các hệ thống quản lý di cư, trao đổi thông tin giữa các nước, đồng thời tạo cơ sở tăng cường hơn nữa sự hợp tác về quản lý lao động với các hoạt động triển khai cụ thể, phù hợp với pháp luật, chính sách của từng quốc gia.
Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam phát biểu tại Hội nghị Bộ trưởng về hợp tác lao động sáng ngày 2/8/2017 tại TP Đà Nẵng |
Phát biểu tại hội nghị, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cho biết, di cư lao động đang là một xu hướng tất yếu trên toàn thế giới. Di cư lao động là động lưc quan trọng cho việc giải quyết vấn đề nguồn nhân lực, góp phần tăng cường, hợp tác phát triển kinh tế toàn diện của các quốc gia. Từ năm 1990 đến nay trên toàn thế giới, số người di cư vì mục đích kinh tế tăng gấp 4 lần, trong khu vực chúng ta tình trạng di cư tăng nhanh hơn (6 lần). Di cư lao động có mặt tích cực, đó là góp phần tăng cường toàn diện về phát triển kinh tế xã hội.
"Tuy nhiên, nếu không giải quyết tốt vấn đề di cư lao động thì những lao động di cư bất hợp pháp sẽ là đối tượng dễ bị tội phạm bóc lột và buôn bán người lợi dụng”- Phó Thủ tướng nhấn mạnh.
Cần tăng cường hợp tác về lao động di cư an toàn giữa các quốc gia Cam-pu-chia, Lào, My-an-mar, Việt Nam, Thái Lan |
Cũng theo Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam, thế giới đang bước vào cuộc Cách mạng Công nghiệp 4.0, xu hướng về lao động trên thế giới có nhiều thay đổi, không chỉ nhiều nghề, nhiều loại hình lao động mới sẽ thay thế cho các ngành nghề với phương thức lao động cũ. Vì vậy, để kiểm soát và bảo vệ lao động di cư, đồng thời hạn chế những tiêu cực, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cho rằng:
Một là, cần tăng cường hợp tác hơn nữa trong giáo dục đào tạo, trong phát triển kinh tế nói chung, thúc đẩy giao lưu thương mại, đầu tư khoa học công nghệ của 5 nước.
Hai là, tăng cường chia sẻ thông tin về thị trường lao động, tình hình lao động, về những thay đổi pháp luật, chính sách lao động của các nước.
Ba là, tăng cường hơn nữa các kênh trực tiếp, thường xuyên giải quyết ngay và kịp thời những vướng mắc phát sinh về tình hình lao động di cư.
Bốn là, đảm bảo ngày càng tốt hơn tình hình an sinh xã hội cho những lao động di cư, tiến tới từng bước lao động di cư được đảm bảo an sinh xã hội như những lao động khác.
Năm là, di cư lao động đã và đang là vấn đề nóng do đó 5 nước cần trao đổi để có tiếng nói chung, tích cực trong các diễn đàn của khu vực.
"Chúng tôi mong rằng tại hội nghị này các Bộ trưởng đưa ra những chính sách, có những phân tích đánh giá hữu ích cho vấn đề di cư lao động tốt hơn. Về phía Việt Nam sẽ luôn nỗ lực phối hợp chặt chẽ với các nước ASEAN để nắm bắt thông tin, hóa giải thách thức nhằm thúc đẩy cộng đồng ASEAN phát triển bền vững", Phó Thủ tướng nhấn mạnh.
Tuyên bố chung được thông qua tại Hội nghị Bộ trưởng về Hợp tác Lao động CLMVT ngày 2 tháng 8 năm 2017 tại Thành phố Đà Nẵng, Việt Nam Hợp tác về di cư lao động an toàn: 1. Tăng cường các hệ thống quản lý di cư; 2. Chia sẻ thông tin cần thiết và các điển hình tốt giữa các nước CLMVT liên quan tới các chính sách, pháp luật và việc thực hiện trong việc tăng cường nhận thức, đào tạo kỹ năng và bảo hiểm cho người lao động di cư; 3. Thúc đẩy qua biên giới hợp pháp và việc làm hợp pháp cho người lao động thông qua các hiệp định song phương. Bảo vệ các quyền của người lao động di cư 4. Giải quyết một cách có hệ thống các nguyên nhân cốt lõi của di cư bất hợp pháp và lao động di cư không được bảo vệ nhằm tìm kiếm các chính sách và biện pháp hiệu quả để ngăn chặn và phòng chống nạn mua bán người vì mục đích bóc lột lao động tại các nước CLMVT. 5. Thực hiện các biện pháp thích hợp cấp quốc gia để nâng cao nhận thức của người dân, người tìm kiếm việc làm, người lao động, người sử dụng lao động, các tổ chức tuyển dụng tư nhân cũng như các cơ quan liên quan về di cư lao động an toàn bao gồm quyền, lợi ích, trách nhiệm và nghĩa vụ của họ. 6. Xây dựng chương trình về định hướng trước khi đi nhằm giáo dục và cung cấp kiến thức cơ bản về hợp đồng lao động, ngôn ngữ, văn hóa và truyền thống, phúc lợi xã hội và quyền, kỷ luật công việc, luật pháp và những điều cấm kị tại quốc gia tiếp nhận. 7. Xây dựng các cơ chế hợp tác nhằm giám sát toàn diện việc đối xử với lao động di cư nhằm đảm bảo rằng họ được luật pháp và các quy định bảo vệ. Trách nhiệm của các nước phái cử và tiếp nhận 8. Tiến hành hành động phù hợp nhằm khuyến khích các bên liên quan chia sẻ trách nhiệm và đóng góp nhằm thúc đẩy di cư lao động an toàn từ nước phái cử đến nước tiếp nhận. 9. Khuyến khích chia sẻ thông tin giữa các nước phái cử và tiếp nhận lao động trong CLMVT về việc thực hiện các Công ước Quốc tế và Khuyến nghị nhằm thúc đẩy việc làm bền vững cho người lao động di cư. Chúng tôi yêu cầu các quan chức cấp cao phụ trách về lao động tiếp tục xây dựng các nguyên tắc đã được thống nhất về di cư lao động, thực hiện, giám sát, đánh giá và báo cáo việc thực hiện các chính sách và biện pháp của Tuyên bố chung này. |