Ông Nguyễn Khắc Định chỉ điểm "không ổn" trong dự thảo NĐ về hoạt động triển lãm

Đây là ý kiến của Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Nguyễn Khắc Định khi cho ý kiến về việc ban hành Nghị định của Chính phủ về hoạt động triển lãm tại phiên họp thứ 19 Ủy ban Thường vụ Quốc hội diễn ra vào sáng nay (13/12).

Từng có thời gian theo dõi lĩnh vực này nên thảo luận tại phiên họp, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Nguyễn Khắc Định ủng hộ việc ban hành nghị định. Tuy nhiên vấn đề UBTVQH cần thảo luận là về phạm vi điều chỉnh dự thảo Nghị định.

Theo đó, trong dự thảo Nghị định quy định “hoạt động triển lãm, phối hợp triển lãm do cơ quan, tổ chức, cá nhân, nhóm cá nhân tổ chức tại Việt Nam và đưa từ Việt Nam ra nước ngoài triển lãm các tác phẩm, hiện vật, tài liệu có nội dung thuộc lĩnh vực lịch sử, văn hóa, xã hội, kinh tế, thể dục thể thao, gia đình, y tế, giáo dục, an ninh, quốc phòng, khoa học, công nghệ, thiết kế sáng tạo, triển lãm tổng hợp nhiều nội dung, tổng hợp nhiều hình thức trưng bày hoặc tổng hợp nhiều loại tài liệu trưng bày, không nhằm mục đích thương mại”.

Với quy định này, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật cho rằng như vậy dự thảo Nghị định này “điều chỉnh tất tần tật về hoạt động triển lãm, chỉ trừ mỹ thuật, nhiếp ảnh, thương mại, xuất bản và bảo vật”.

Ông Định chỉ ra: “Xem xét hồ sơ thì tôi thấy phạm vi này mới được tiếp thu ý kiến của Bộ Tư pháp sau ngày 3/3/2017, trước đó Bộ làm chi tiết nhưng Bộ chỉ trình Chính phủ vấn đề triển lãm ở các lĩnh vực do Bộ quản lý. Và 11 Bộ, cơ quan góp ý cơ bản đồng ý với nội dung đó chứ không phải đồng ý tất cả mọi thứ từ quốc phòng, an ninh, kinh tế xã hội… như thế này”.

“Theo dự thảo Nghị định này, Bộ Công an muốn tổ chức triển lãm phòng chống tội phạm, Bộ Quốc phòng muốn tổ chức triển lãm về sản xuất các vũ khí cầm tay thì phải xin giấy phép ở Cục Mỹ thuật nhiếp ảnh và triển lãm thì tôi thấy không ổn. Hay Chính phủ muốn tổ chức triển lãm thành tựu kinh tế kỹ thuật lại phải thông báo, hỏi cấp giấy phép của cục này thì buồn cười” – ông Định nêu.

Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu đề nghị cần quy định rõ điều kiện tiêu chí để xử lý hậu kiểm, trong một số trường hợp, một số triển lãm nào đó phải tính lại điều kiện cấp phép. Lí do bởi “triển lãm mang tính chính trị, mang tính lịch sử khi quảng bá ra rồi thì khắc phục, khôi phục hậu quả của nó khó vì đã đi vào tiềm thức, nhận thức của con người. Hậu kiểm cùng lắm đi xử phạt được “ông” tổ chức triển lãm chứ còn cái người ta nhận thức, cảm nhận được, hưởng thụ được tác động về mặt xã hội lúc đó không thể làm được”.

Kết luận nội dung thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Tòng Thị Phóng khẳng định đây là nội dung Chính phủ trình theo đúng quy trình quy định của pháp luật. UBTVQH nhất trí về chủ trương cần ban hành nghị định về triển lãm.

Qua ý kiến phát biểu tại phiên thảo luận, UBTVQH đề nghị giao Chính phủ tiếp tục chuẩn bị tiếp và có ý kiến chính thức trong hồ sơ trình UBTVQH rõ về phạm vi điều chỉnh, đối tượng điều chỉnh của nghị định; cần rõ thủ tục điều kiện để thực hiện nghị định kể cả các tiêu chí về cấp phép; các tiêu chí về điều kiện thông báo … Cần phải rõ trách nhiệm quản lý nhà nước đồng thời quan hệ phối hợp với các bộ ngành trong quản lý triển lãm ở các lĩnh vực; rõ trách nhiệm thanh tra, kiểm tra và xử lý vi phạm. “Đề nghị Chính phủ khẩn trương bổ sung, UBTVQH sớm bố trí lịch thông qua Nghị định này vào phiên họp sau” – Phó Chủ tịch Quốc hội Tòng Thị Phóng đề nghị.

Trước đó, trình bày Tờ trình của Chính phủ, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng cho biết, hiện nay, triển lãm là hoạt động diễn ra thường xuyên, liên tục, có xu hướng gia tăng cả về số lượng, nội dung và hình thức triển lãm. Theo thống kê sơ bộ của riêng ngành văn hóa, năm 2013 cả nước có 499 cuộc triển lãm về văn hóa nghệ thuật, năm 2014 con số này là 589 cuộc và năm 2015 tăng lên là 594 cuộc (số liệu thống kê của 44/63 tỉnh, thành phố). Năm 2016 thống kê 27/63 tỉnh, thành phố đã có 385 cuộc triển lãm.

Theo Chính phủ, những quy định về quản lý hoạt động triển lãm ban hành trước đây chủ yếu mới chỉ dừng ở phạm vi triển lãm mỹ thuật, triển lãm nhiếp ảnh, chưa bao quát được toàn bộ hoạt động triển lãm với rất nhiều loại hình, nội dung triển lãm khác, vì thế nếu không bổ sung, ban hành văn bản quy định về hoạt động triển lãm thì việc tổ chức và quản lý hoạt động triển lãm sẽ gặp nhiều khó khăn.

Thẩm tra dự thảo Nghị định, Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi Đồng của Quốc hội cho rằng thực tế hiện nay còn có một số hoạt động triển lãm chưa có văn bản quy phạm pháp luật điều chỉnh như: triển lãm có nội dung về lịch sử, văn hóa, xã hội, kinh tế, thể dục, thể thao, gia đình, y tế, giáo dục, an ninh, quốc phòng, khoa học, công nghệ, thiết kế sáng tạo; triển lãm tổng hợp nhiều nội dung, tổng hợp nhiều hình thức trưng bày hoặc tổng hợp nhiều loại tài liệu trưng bày, không nhằm mục đích thương mại… Thêm vào đó, nhiều triển lãm có nội dung phức tạp, nhạy cảm cần thiết phải có các quy định pháp luật để điều chỉnh.