Những "con sói đơn độc" của IS đang rình rập Đông Nam Á

Theo CNA, khi IS đang mất dần quyền kiểm soát nhiều khu vực rộng lớn ở Syria và Iraq, việc các tay súng IS mang quốc tịch Đông Nam Á quay trở về quê hương để thực hiện tấn công khủng bố, được xem là điều dễ hiểu. Ngoài ra, việc các tay súng cực đoan ở Đông Nam Á tìm đường sang Trung Đông để đầu quân cho IS đang trở nên ngày càng khó, đã buộc những người này ở lại quê nhà để thực hiện các vụ tấn công. 

"Các tay súng IS giờ khó có thể di chuyển sang Syria. Do đó, chúng ta sẽ phải chứng kiến ngày càng nhiều các cuộc tấn công của những con sói đơn độc bởi IS đã kêu gọi các thành viên thực hiện tấn công khủng bố ở quê nhà nếu như họ không thể tới Syria", ông Ayob Khan Mydin Pitchay, người đứng đầu Lực lượng đặc nhiệm chống khủng bố của Malaysia chia sẻ với CNA. 

Lực lượng khủng bố Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) không ngừng mở rộng mạng lưới thành viên ở Đông Nam Á trong thời gian gần đây.

Các vụ tấn công của những con sói đơn độc cũng liên tiếp xuất hiện trong thời gian gần đây ở châu Âu và Mỹ. Cụ thể, 4 người đã thiệt mạng ở London sau khi đối tượng Khalid Masood, kẻ từng nằm trong danh sách điều tra của các cơ quan an ninh Anh, dùng xe ô tô đâm vào đám đông trên cây cầu Westminster trước khi tấn công và sát hại một nhân viên an ninh bên ngoài tòa nhà Quốc hội Anh. Hôm 7/4, 4 người đã thiệt mạng ở Stockholm, Thụy Điển khi một người đàn ông lái xe tải đâm vào đám đông đang đi bộ trên một con đường mua sắm. 

Những vụ tấn công với hình thức tương tự cũng đã xuất hiện ở Đông Nam Á trong thời gian gần đây. Tại Indonesia, một người đàn ông thất nghiệp 21 tuổi đã tấn công hai nhân viên ở một đồn cảnh sát ở Tangerang bằng dao và bom ống hồi tháng 10/2016. 

Còn vào tháng 8/2016, một mục sư tại nhà thờ Medan trên đảo Sumatra đã bị đánh tới chết. Vào tháng 7/2016, một kẻ đánh bom liều chết đã tấn công đồn cảnh sát ở Solo, Trung Java. Rất may kẻ đánh bom đã bị tiêu diệt và một nhân viên cảnh sát chỉ bị thương nhẹ. Cảnh sát Indonesia khẳng định cả 3 vụ tấn công trên đều được xem là các vụ án do "những con sói đơn độc" tiến hành. 

Theo ông Ayob, những vụ tấn công của các con sói đơn độc sẽ còn tăng mạnh trong thời gian tới ở Đông Nam Á. Bởi kể từ năm 2013, Malaysia đã phát hiện và ngăn chặn được 3 vụ tấn công với hình thức tương tự trong đó dao được dùng làm hung khí. 

Hồi năm 2014, phát ngôn viên của IS là Abu Muhammad al-Adnani cũng đã kêu gọi các thành viên thực hiện tấn công khủng bố ở phương Tây và nhằm vào những người ngoại đạo. Phương tiện để thực hiện các vụ tấn công là dao, xe cộ, chất độc và nhiều thứ khác. 

Cũng theo ông Ayob, hiện có 57 người Malaysia ở Syria bao gồm 17 trẻ em. Kể từ năm 2013, Malaysia đã bắt giữ 294 nghi phạm được cho là thành viên của IS bao gồm 15 binh sĩ và 4 cảnh sát. Trong đó, 132 người đã bị đưa ra tòa xét xử. 

Tuy nhiên, theo chuyên gia chống khủng bố ở Trường nghiên cứu quốc tế S Rajaratnam tại Singapore, ông Kumar Ramakrishna, thách thức lớn đối với các cơ quan an ninh ở Đông Nam Á hiện nay là việc các vụ tấn công do những con sói đơn độc tiến hành dường như không có sẵn kế hoạch. Ngoài ra, hoạt động chiêu mộ quân của IS trong khu vực nhất là đối với những người trong độ tuổi 18 – 25 và những người trở về từ Trung Đông, đang diễn ra khá nhộn nhịp. 

Theo CNA, một bài toán khó với các cơ quan an ninh khu vực là việc làm thế nào để ngăn chặn các cá nhân học theo tư tưởng cực đoan để thực hiện hành động bạo lực. 

"Việc quan trọng nhất là ngăn chặn các cá nhân bị ảnh hưởng tư tưởng cực đoan và trở thành những con sói đơn độc. Chúng ta cần ngăn chặn trước khi để xảy ra các vụ tấn công nhất là khi những con sói đơn độc có thể hành động bất cứ lúc nào", ông Kumar nói. 

Theo cảnh sát Malaysia và Indonesia, bên cạnh phần lớn các tay súng IS mang quốc tịch Malaysia và Indonesia vẫn đang chiến đấu và sẵn sàng hy sinh trên chiến trường Syria, một số thành viên của mạng lưới này đã trở về nước. 

Cụ thể, Nia Kurniati, vợ của tay súng cực đoan người Indonesia Bahrun Naim, một thành viên IS có tiếng trong khối ASEAN hoạt động ở Syria, đã trở về nước sau khi bị Thổ Nhĩ Kỳ trục xuất hồi đầu năm nay. 

"Điều đó cho thấy các thành viên IS không còn đủ khả năng tự bảo vệ người thân trong gia đình ở Syria. Việc Nia Kurniati về nước cũng cho thấy các thành viên IS đang quay trở về quê hương để hoạt động", ông Nasir Abas, cựu lãnh đạo nhóm Jemaah Islamiyah, phụ trách điều tra vụ đánh bom ở Bali năm 2002. 

Phát ngôn viên cảnh sát Indonesia, ông Boy Rafli Amar nhấn mạnh có từ 600 – 800 người Indonesia ở Syria và cơ quan chức năng nước này đang đẩy mạnh hoạt động phát hiện và chống khủng bố.