Nghệ An: Dự án trồng chuối triệu đô "chết yểu", DN tháo chạy, người dân kêu cứu!

Dự án trồng chuối xuất khẩu ở xã Viên Thành, huyện Yên Thành giờ đây chỉ là bãi chăn thả trâu bò.

Dự án 4 triệu USD, “lợi” duy nhất một con đường

Năm 2010, Công ty TNHH Globe Farm (Hàn Quốc) tiến hành ký hợp đồng thuê 54,671 ha đất của 790 hộ dân tại các xóm 4, 5, 6, 7, 8, 9 của xã Viên Thành, huyện Yên Thành với mức giá 600 USD/ha/năm để đầu tư dự án trồng chuối xuất khẩu trị giá 4 triệu USD.

Đến ngày 1/11/2013, xã Viên Thành đã bàn giao tổng số 55, 0140 ha, đảm bảo theo hợp đồng đã ký (trong đó có 1 ha UBND tỉnh Nghệ An thu hồi của 57 hộ dân cho Công ty thuê với thời hạn 50 năm để xây dựng nhà xưởng).

Khi mới đi vào hoạt động, phía Công ty đã trả hết số tiền thuê đất cho người dân đến hết ngày 31/12/2014.

Tuy nhiên, do hoạt động của dự án kém hiệu quả, làm ăn không được, ngày 30/1/2015, doanh nghiệp đã trả lại 9,7 ha đất đã thuê tại đồng Cây Trường và đồng Sống Vang cho địa phương.

Đến thời điểm này, Công ty vẫn đang nợ tiền thuê đất các năm 2015, 2016 và sang năm 2017 với diện tích 44,613 ha, tổng số tiền nợ là 80.212 USD.

Các hộ dân đã nhiều lần đòi hỏi giải quyết vấn đề này, mà trực tiếp là UBND xã Viên Thành và HTX Nông nghiệp xã nhưng vẫn chưa được giải quyết thấu đáo.

Ông Ngô Văn Chín - Chủ tịch HĐQT, Giám đốc HTX Viên Thành bức xúc trước sự bỏ đi của Công ty TNHH Globe Farm.

Ông Ngô Văn Chín - Chủ tịch HĐQT, Giám đốc HTX Nông nghiệp Viên Thành không dấu nổi bức xúc: “Mặc dù trên giấy tờ là một con số khổng lồ (4 triệu USD), nhưng từ khi dự án này được ký kết thì chúng tôi chưa được hưởng lợi ích nào ngoài duy nhất một con đường nhựa 9 km do UBND tỉnh đầu tư.

Giờ Công ty trốn trách nhiệm, bỏ chạy chúng tôi phải giải trình với nhân dân như thế nào đây? Ai sẽ chịu trách nhiệm này và bao giờ thì dân mới lấy lại được hiện trạng đất như ban đầu?”.

Khởi kiện chủ đầu tư để đòi quyền lợi

Những ngày đầu tháng 8/2017, theo ghi nhận của PV Infonet, tại khu đất được giao cho nhà đầu tư triển khai dự án trồng chuối xuất khẩu trị giá hàng triệu đô tại xã Viên Thành, hàng chục héc-ta đất nông nghiệp vốn được xem là “đất vàng” của bà con nơi đây nay biến thành bãi chăn thả trâu bò, cỏ dại mọc um tùm; hệ thống nhà xưởng, nhà điều hành của công ty sụp đổ hoang tàn, tiêu điều…

Dự án triệu đô hiện nay chỉ còn lác đác mầm chuối leo lét, ủ dột không còn sự sống.

Hệ thống điện, các bồn rửa chuối… tan hoang sau thời gian không còn sử dụng.

Ông N.V.C, trú xã Viên Thành chia sẻ: “Khi dự án triển khai, phía công ty, UBND xã đã vận động gia đình tôi và bà con cho thuê đất, mọi thủ tục cho đến giá cả công ty đều hứa giải quyết thỏa đáng nên chúng tôi yên tâm cho họ thuê. Nào ngờ giờ làm không hiệu quả, công ty đã bỏ chạy, tiền thuê đất của chúng tôi cũng mất luôn. Đất bỏ hoang còn chúng tôi thì không có để canh tác”.

Ông Nguyễn Hữu Nhàn - Chủ tịch UBND xã Viên Thành, huyện Yên Thành cho biết: "Chúng tôi đã nhiều lần liên hệ với đại diện Công ty TNHH Globe Farm nhằm phối hợp để giải quyết các vấn đề liên quan nhưng không được. Bây giờ không biết họ ở đâu nữa? Nhân dân thì đi hỏi chính quyền xã, còn xã thì phải giải trình báo cáo lên cấp trên”.

Tiền thuê đất chưa được thanh toán cho người dân một cách thỏa đáng, trong khi đó người dân muốn tái sản xuất trên mảnh đất của mình lại không được. Còn phía Công ty TNHH Globe Farm thì “bặt vô âm tín’ gây khó khăn cho huyện trong công tác quản lý ở cơ sở, vì thế dư luận địa phương vô cùng bức xúc.

Trước sự việc trên, ngày 30/7, HTX Nông nghiệp Viên Thành đã quyết định làm đơn khởi kiện phía Công ty TNHH Globe Farm lên Tòa án nhân dân tỉnh Nghệ An buộc doanh nghiệp này thực hiện 3 nội dung gồm: trả tiền thuê đất theo hợp đồng; trả tiền góp đất cho HTX Nông nghiệp Viên Thành (1.000 USD/năm); nếu không còn nhu cầu thuê đất nữa thì phải cải tạo lại đất, bình chỉnh mặt bằng trả lại đất cho nhân dân sản xuất.

Khu nhà xưởng hoang tàn, dự án trở thành nơi chăn thả trâu bò của người dân.

Trao đổi với PV về vấn đề này, ông Phan Văn Tuyên - Chủ tịch UBND huyện Yên Thành cho biết: “Về phía huyện đã làm việc với UBND tỉnh và các bên liên quan, ngày 21/12/2016 UBND tỉnh đã có thông báo về kết luận của ông Đinh Viết Hồng - Phó chủ tịch UBND tỉnh, trong đó nêu rõ: Yêu cầu nhà đầu tư san gạt và khôi phục mặt bằng hoàn thành trước ngày 15/1/2017 để trả lại đất cho dân; số nợ tiền thuê đất trong 2 năm 2015 và 2016 là 53.754 USD, công ty trả 50%, còn lại UBND huyện tạm ứng ngân sách cho Công ty vay để trả trước cho người dân thông qua UBND xã”.

“Thực hiện chỉ đạo của tỉnh, UBND huyện Yên Thành đã tạm ứng ngân sách hơn 605 triệu đồng để chi trả trước 50% số nợ cho các hộ dân thông qua UBND xã” – Ông Tuyên thông tin thêm.