Nên đóng BHXH từ khi còn trẻ để được hưởng lương hưu cao khi về già

Cử tri đặt câu hỏi: Theo quy định, người tham gia BHXH tự nguyện quy định mức đóng một lần cho những năm còn thiếu đối với người đã đủ tuổi hưởng lương hưu nhưng thời gian đóng còn thiếu không quá 10 năm. Trường hợp đã đủ tuổi nghỉ hưu, mà thời gian đóng BHXH còn thiếu trên 10 năm thì được tiếp tục đóng cho đến khi còn thiếu không quá 10 năm và được đóng một lần cho những năm còn thiếu.

Cử tri kiến nghị, khi người dân đã đủ tuổi hưởng lương hưu (nam 60, nữ 55), thì không giới hạn thời gian không quá 10 năm, mà cho người dân đóng một lần đủ số năm (20 năm) để được hưởng lương hưu.

Về vấn đề này, Bộ LĐ-TB&XH cho rằng, chính sách BHXH nói chung được thực hiện dựa trên nguyên tắc: Mức hưởng BHXH được tính trên cơ sở mức đóng, thời gian đóng BHXH và có chia sẻ giữa những người tham gia BHXH.

Thời gian đóng BHXH là thời gian được tính từ khi NLĐ bắt đầu đóng BHXH cho đến khi dừng đóng. Trường hợp NLĐ đóng BHXH không liên tục, thì thời gian đóng BHXH là tổng thời gian đã đóng BHXH.

Chế độ hưu trí là một trong các chế độ BHXH nhằm đảm bảo khoản lương hưu hằng tháng cho NLĐ khi về già trên cơ sở tích lũy cả quá trình đóng BHXH của NLĐ khi còn trong độ tuổi lao động, còn khả năng lao động.

Với 2 loại hình BHXH bắt buộc (dựa trên đóng góp của NLĐ và người SDLĐ) và BHXH tự nguyện (dựa trên đóng góp của NLĐ không có quan hệ lao động), chế độ hưu trí khuyến khích NLĐ tích lũy quá trình đóng BHXH khi còn trẻ, còn khả năng lao động để được hưởng lương hưu hằng tháng khi về già, không còn khả năng lao động; đồng thời nâng cao ý thức, trách nhiệm của NLĐ đối với việc tự bảo đảm an sinh cho bản thân.

Vì vậy, việc quy định cho NLĐ đóng một lần để hưởng ngay lương hưu mà không cần quá trình đóng góp, tích lũy là không phù hợp với nguyên tắc và mục đích của chính sách BHXH.

Cũng theo Bộ LĐ-TB&XH, Luật BHXH quy định NLĐ phải đáp ứng 2 điều kiện về tuổi đời và thời gian đóng BHXH (đủ 20 năm) thì mới được hưởng lương hưu. Tuy nhiên, để tạo điều kiện cho nhiều NLĐ được hưởng lương hưu khi về già, pháp luật BHXH hiện hành cho phép người tham gia BHXH đã đủ điều kiện về tuổi nhưng thời gian đóng BHXH chưa đủ 20 năm được đóng một lần cho những năm còn thiếu (nhưng thời gian đóng BHXH còn thiếu không quá 10 năm) để hưởng ngay lương hưu.

Bên cạnh đó, ngày 23/5/2018, Ban Chấp hành Trung ương đã ban hành Nghị quyết số 28 về cải cách chính sách BHXH, trong đó có nội dung sửa đổi điều kiện hưởng chế độ hưu trí theo hướng giảm dần số năm đóng BHXH tối thiểu để được hưởng chế độ hưu trí từ 20 năm xuống 15 năm, hướng tới còn 10 năm với mức hưởng được tính toán phù hợp. Do vậy, nội dung kiến nghị nêu trên sẽ được tổng hợp, thảo luận trong quá trình đánh giá tổng kết và nghiên cứu, hoàn thiện hệ thống pháp luật về BHXH.

N.K