Không được tín nhiệm sẽ “phải” từ chức?

ĐBQH nêu ý kiến về Luật tổ chức Quốc hội ngày 22/10

Lấy phiếu, bỏ phiếu tín nhiệm và cơ chế xin từ chức là một trong số những vấn đề được nhiều đại biểu quan tâm khi thảo luận về Luật tổ chức Quốc hội ngày 22/10.

Đề cập đến quyền kiến nghị bỏ phiếu tín nhiệm của đại biều tại điều 33, đại biểu Huỳnh Nghĩa (TP Đà Nẵng) đề nghị cân nhắc điều chỉnh thẩm quyền của đại biểu quốc hội cho phù hợp với với nghị trường hiện nay. 

Ông cho rằng, cần quy định rõ việc tiếp nhận và xử lý vì thực tiễn thời gian qua cho thấy nhiều đại biểu đưa ra kiến nghị tại phiên họp nhưng việc xử lý những kiến nghị còn hạn chế và chưa theo một quy trình cụ thể.

“Tôi đề nghị cần làm rõ trường hợp nào là kiến nghị bỏ phiếu tín nhiệm, trường hợp nào là bỏ phiếu bất tín nhiệm. Hiến pháp phải quy định nguyên tắc một trong những công cụ kiểm soát của quyền lập pháp đối với quyền hành pháp là bỏ phiếu bất tín nhiệm.

Nếu hành pháp cảm thấy một vấn đề cơ bản thì có thể đề nghị cơ quan lập pháp bỏ phiếu tín nhiệm, đó là Chính phủ kiến nghị bỏ phiếu tín nhiệm. Còn trong trường hợp đại biểu Quốc hội hay một cơ quan Quốc hội cảm thấy không thể tín nhiệm Chính phủ hoặc thành viên Chính phủ thì kiến nghị bỏ phiếu bất tín nhiệm. Quy định như vậy mới đảm bảo tính khả thi trong thực hiện kiến nghị bỏ phiếu tín nhiệm của đại biểu Quốc hội”.

Liên quan đến chủ trương lấy phiếu tín nhiệm, đại biểu Tô Văn Tám (Kon Tum) nêu, người được lấy phiếu tín nhiệm mà có 2/3 đánh giá tín nhiệm thấp thì uỷ ban Thưởng vụ Quốc hội báo cáo Quốc hội lấy phiếu tín nhiệm, nên quy định thêm người này được quyền từ chức. Trường hợp nếu họ không từ chức thì mới báo cáo Quốc hội bỏ phiếu tín nhiệm.

“Thực tế về mặt tâm lý, để có kết quả tín nhiệm thấp như vậy có thể họ sẽ muốn từ chức để tránh cuộc bỏ phiếu tín nhiệm mà kết quả sẽ không thay đổi số phận. Khi đó họ muốn tránh tâm lý nặng nề. Nếu kết quả 2/3 tín nhiệm thấp thì Quốc hội không cần phải bỏ phiếu tín nhiệm một lần nữa”.

Cùng quan điểm này, đại biêu Nguyễn Ngọc Phương (Quảng Bình) cho rằng, quy định từ chức của các chức danh được Quốc hội bầu và phê chuẩn, nếu số đại biểu tín nhiệm thấp có quyền xin phép từ chức.

Nói mạnh mẽ hơn về điều này, đại biểu Lê Đắc Lâm (Bình Thuận) đề cập quy định “không tín nhiệm có thể từ chức”, điều này chưa mang tính khẳng định, vì thế nên sửa thành “phải từ chức” để mang tính khẳng định.