Khách đi tàu Việt Nam – Trung Quốc ngày càng giảm?
Theo thống kê của Tổng công ty Đường sắt Việt Nam (VR), lượng hành khách đi tàu khách liên vận quốc tế chạy giữa Hà Nội (ga Hà Nội trước đây và ga Gia Lâm hiện nay)-Nam Ninh-Bắc Kinh trong các năm 2008-2013 tăng từ 6.856 lên 46.830 lượt hành khách; năm 2014 chỉ đạt 30.696 lượt hành khách và trong sáu tháng đầu năm 2015 đạt 17.606 lượt hành khách.
Theo đại diện VR, sở dĩ có sự sụt giảm số lượng hành khách đi tàu liên vận quốc tế giữa Việt Nam – Trung Quốc trong thời gian vừa qua là do gặp phải hàng loạt các khó khăn, vướng mắc khi thủ tục kiểm tra hành chính (biên phòng và hải quan) đối với hành khách tại các ga biên giới Đồng Đăng (Việt Nam) và Bằng Tường (Trung Quốc) chưa được thực hiện trên tàu, còn bị kéo dài đến 3 giờ cho một chuyến tàu.
Hơn nữa, việc các cơ quan chức năng của Nhà nước chưa cho phép sử dụng các giấy tờ xuất nhập cảnh khác ngoài hộ chiếu khi hành khách thông quan đi bằng đường sắt như tại các cửa khẩu đường bộ khác dẫn đến tăng chi phí (làm hộ chiếu, xin visa) khó thu hút được luồng hành khách sử dụng giấy thông hành du lịch.
Mặt khác, ngành đường sắt cũng chưa nhận được sự hậu thuẫn, phối hợp khai thác thị trường du lịch từ các cơ quan quản lý du lịch và sự quan tâm của các công ty du lịch lớn của 2 nước cũng dẫn đến việc đi lại bằng tàu liên vận quốc tế không hấp dẫn.
![]() |
Hành khách sử dụng phương tiện tàu hỏa trong đi lại. |
Giá rẻ hơn máy bay rất nhiều cũng không hút khách
Theo tính toán của VR, giá vé ngành đường sắt hiện nay rẻ hơn rất nhiều so với hàng không, lại nhiều chuyến chạy. Cụ thể, tàu khách liên vận quốc tế Hà Nội (ga Gia Lâm)-Nam Ninh chạy hàng ngày có giá khoảng 714.000 đồng và Hà Nội (ga Gia Lâm)-Bắc Kinh chạy hai chuyến một tuần với giá 6,1 triệu đồng, trong khi giữa Việt Nam và Trung Quốc hàng tuần chỉ duy trì thường xuyên một chuyến bay giữa Hà Nội-Nam Ninh-Côn Minh của hãng hàng không Phương Đông (Trung Quốc) giá vé lên tới 8 triệu đồng/khách.
Dự kiến, vào đầu năm 2016 sẽ khôi phục chạy tàu khách liên vận quốc tế Hà Nội-Côn Minh có chuyển tải hành khách tại ga Hà Khẩu Bắc.
Hiện nay, giá vé nằm mềm khoang 4 giữa Hà Nội-Lào Cai khoảng 426.000 đồng, giá vé giường nằm mềm khoang 4 giữa Hà Khẩu Bắc-Côn Minh phía đường sắt Trung Quốc đang áp dụng là khoảng 634.000 đồng.
“Khi chạy tàu Hà Nội-Côn Minh, đường sắt 2 nước Việt Nam và Trung Quốc sẽ tiến hành thỏa thuận giá vé cạnh tranh để thu hút luồng hành khách đi lại trên tuyến đường này”, đại diện VR khẳng định.
Kêu gọi giúp đỡ để lấy lại khách
Trước tình trạng trên, nhằm tăng cường vận tải hành khách qua tàu liên vận quốc tế VR vừa đề nghị Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đề xuất với các cơ quan chức năng của nhà nước tạo điều kiện phát triển luồng khách du lịch đi bằng tàu liên vận đường sắt giữa Việt Nam và Trung Quốc.
Cụ thể, VR đề xuất với Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cũng như Tổng cục Du lịch có ý kiến với các cơ quan chức năng của Việt Nam và Trung Quốc tạo điều kiện thuận lợi cho khách du lịch và hành khách đi tàu trong quá trình xuất nhập cảnh như tiến hành kiểm tra hành chính (biên phòng, hải quan) ngay trên tàu; cho phép các đoàn khách du lịch và hành khách là cư dân các tỉnh biên giới 2 nước sử dụng giấy thông hành khi thăm thân nhân và du lịch đi tàu qua các cửa khẩu đường sắt Đồng Đăng-Bằng Tường và Lào Cai-Hà Khẩu.
VR cũng đề nghị ngành văn hóa, du lịch khuyến cáo các công ty du lịch có uy tín của Việt Nam và Trung Quốc phối hợp với đường sắt hai nước để tổ chức các sản phẩm du lịch mới đi bằng đường sắt trên các tuyến du lịch Hạ Long-Hà Nội-Nam Ninh-Quế Lâm, Hạ Long-Hà Nội-Côn Minh và Côn Minh-Lào Cai-Sapa.
Theo thống kê của ngành đường sắt, hiện nay, hàng ngày giữa hai nước Việt Nam và Trung Quốc chạy một đôi tàu khách liên vận quốc tế Hà Nội (ga Gia Lâm)-Nam Ninh; các ngày thứ Ba và thứ Sáu hàng tuần tại ga Gia Lâm nối thêm toa xe khách liên vận quốc tế chuyên chở hành khách đi quá ga Nam Ninh và đến ga Bắc Kinh Tây vào các ngày thứ Năm và Chủ Nhật.
Chiều ngược lại, các ngày thứ Năm và Chủ Nhật hàng tuần toa xe khách liên vận quốc tế này chạy từ ga Bắc Kinh Tây và đến Hà Nội (ga Gia Lâm) vào thứ Bảy và thứ Ba hàng tuần.
Tàu khách liên vận quốc tế Hà Nội (Việt Nam)-Côn Minh Bắc (Trung Quốc) chạy một tuần hai chuyến liên tục trong các năm từ 1996 đến năm 2002. Cuối năm 2002, phía Trung Quốc đề nghị ngừng chạy tàu khách liên vận quốc tế với lý do xây dựng tuyến đường sắt mới đảm bảo an toàn chạy tàu khách. Sau đó, đến tháng 12/2014, phía Trung Quốc khôi phục chạy tàu khách liên vận nội địa Côn Minh-Hà Khẩu Bắc.