Đến lượt Bộ Tài chính đề xuất dừng thu … “thuế đường” xe máy

Trong văn bản mới gửi Văn phòng Chính phủ, Bộ Tài chính thừa nhận việc thu phí đường bộ với xe máy gặp nhiều khó khăn, hiệu quả không cao và kiến nghị Chính phủ tạm dừng thu phí đối với xe máy từ ngày 1/1/2016 và sửa nghị định để bỏ thu phí này với xe máy.

Theo báo cáo của Bộ Tài chính, thực tế việc triển khai thu phí đối với xe máy gặp nhiều khó khăn do đây là tài sản di động, không bắt buộc phải đăng kiểm lưu hành, người sử dụng xe không bắt buộc là chủ sở hữu nên rất khó kiểm soát và thu phí, đặc biệt trường hợp chủ xe (sinh viên, lao động tự do...) đăng ký ở địa phương này nhưng mang xe đến địa phương khác sử dụng.

Mặt khác, chế tài xử phạt còn hạn chế nên chủ xe không chấp hành nộp phí dẫn đến số phí thu được thấp, không công bằng về trách nhiệm của chủ phương tiện trong việc nộp phí, hiệu quả thu phí không cao.

Sau Bộ Giao thông vận tải, Bộ Tài chính cũng vừa có văn bản kiến nghị Chính phủ tạm dừng thu phí đường bộ với xe máy từ 1/1/2016. (Ảnh: Vạn Xuân)

Vì vậy, Bộ Tài chính thống nhất với Bộ GTVT đề nghị Chính phủ cho phép tạm dừng thu phí đối với xe máy kể từ ngày 1/1 /2016 và giao Bộ GTVT phối hợp với Bộ Tài chính và cơ quan liên quan nghiên cứu sửa đổi, bổ sung nghị định 18/2012/NĐ-CP và nghị định số 56/2014/NĐ- CP về Quỹ Bảo trì đường bộ theo hướng không thu phí sử dụng đường bộ đối với xe máy.

Liên quan đến vấn đề này, hồi cuối tháng 7 vừa qua, Hội đồng Quỹ Bảo trì đường bộ Trung ương cũng đã có văn bản kiến nghị Thủ tướng Chính phủ cho phép tạm thời dừng thu phí sử dụng đường bộ theo đầu phương tiện đối với mô tô, xe máy từ 1/1/2016.

Theo Hội đồng Quỹ Bảo trì đường bộ Trung ương, qua số liệu thu phí thực tế, sau hơn 2 năm thực hiện chính sách thu phí sử dụng đường bộ theo đầu phương tiện đối với mô tô có thể thấy công tác thu phí rất khó khăn, hiệu quả rất thấp.

Năm 2013 và 2014, số thu chỉ đạt khoảng hơn 21% kế hoạch thu. Sang năm 2015, số thu 6 tháng đầu năm 2015 giảm rõ rệt so với cùng kỳ các năm trước và mới chỉ đạt 6,71% kế hoạch năm.  

Theo Quỹ Bảo trì đường bộ Trung ương, nguyên nhân khiến số thu phí đối với xe mô tô thấp được đánh giá là do việc tổ chức thu ở cấp xã, phường chưa đồng bộ, chưa thống nhất từ khâu quản lý số lượng xe mô tô trên địa bàn đến việc tổ chức thu và nộp vào ngân sách.

Cùng với đó, chế tài xử phạt được quy định tại Điều 11, Thông tư số 133/2014/TT-BTC ngày 11/9/2014 của Bộ Tài chính chưa khả thi, khó kiểm soát vì thẩm quyền xử phạt không phải do cơ quan công an mà do cơ quan thuế, thanh tra Sở chuyên ngành, Uỷ ban nhân dân các cấp thực hiện. Do vậy, sau 1 năm đầu tiên thực hiện đóng phí nhiều chủ phương tiện không tiếp tục thực hiện nghĩa vụ nộp phí sử dụng đường bộ cho các năm tiếp theo...

Trong khi đó, báo cáo của UBND TP Hà Nội cũng cho thấy, việc thu quỹ này ở Thủ đô cũng không đạt được kết quả như mong muốn và năm sau thường thu được thấp hơn năm trước.

Cụ thể, năm 2013, toàn thành phố thu được 55 tỷ đồng. Đến năm 2014, mặc dù trên cơ sở báo cáo của Công an thành phố về số lượng xe đăng ký trên địa bàn, UBND TP đã giao chỉ tiêu thu phí sử dụng đường bộ đối với mô tô, xe máy cho từng quận, huyện, thị xã nhưng kết quả cả năm cũng chỉ được 36 tỷ đồng (bằng 13,28% kế hoạch giao).
 
Đầu năm 2015, thực hiện thông tư của Bộ Tài chính và Nghị quyết của Hội đồng nhân dân tháng 12/2014, các xã, thị trấn được để lại toàn bộ số thu phí mô tô, xe máy sau khi hoàn thành tỉ lệ nộp ngân sách để đầu tư cho giao thông nông thôn, mức thu cũng chỉ đạt gần 3 tỷ đồng….