Đại biểu quốc hội có nên được giám sát nhiều địa phương?

Góp ý về dự thảo Luật, Đại biểu Quốc hội (ĐBQH) Trương Trọng Nghĩa (đoàn TP. Hồ Chí Minh) cho biết, thời gian qua, thẩm quyền giám sát ở địa phương của Đoàn ĐBQH nào thì làm tại địa phương đó. Điều đó dẫn tới tình trạng một số tỉnh có sai phạm nghiêm trọng, nhưng chờ mãi không thấy Đoàn ĐBQH của tỉnh có ý kiến gì trong khi cử tri cả nước theo dõi và mong chờ ý kiến từ các ĐBQH của địa phương đó.

ĐBQH Trương Trọng Nghĩa

Ông Trương Trọng Nghĩa cho rằng, ĐBQH là đại biểu của cả nước thì có quyền chất vấn bất kỳ lãnh đạo chính quyền địa phương trong toàn quốc, nhằm bảo đảm tính khách quan. Tuy nhiên, để tránh chồng chéo khi thực hiện nhiệm vụ, nên quy định cơ chế tham vấn ĐBQH địa phương đó trước khi tiến hành chất vấn.

Ông Đỗ Mạnh Hùng – Phó Chủ nhiệm Ủy ban Các vấn đề xã hội cho rằng, so với Luật trước đây, hoạt động giám sát đã bổ sung quy định chủ thể giám sát có quyền kiến nghị cơ quan, tổ chức có thẩm quyền xử lý kỷ luật đối với người đứng đầu cơ quan, tổ chức chịu sự giám sát nếu có vi phạm.

Theo ông Đỗ Mạnh Hùng, việc quy định như vậy nhưng thực hiện sẽ không đơn giản. Ông đưa ra dẫn chứng: “Nhiều khi pháp luật quy định không rõ thẩm quyền, nên khó xử lý, Quốc hội từng đưa ra ví dụ về việc một con cá lên tới mâm có tới 5 Bộ quản lý”.

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Các vấn đề xã hội Đỗ Mạnh Hùng

Theo ông Hùng, Ủy ban Các vấn đề xã hội vừa có cuộc giám sát về người cao tuổi và các vấn đề liên quan đến quy định hộ tịch, hộ khẩu, trong trường hợp không có thông tin về ngày tháng sinh. Theo quy định, với những trường hợp không có ngày tháng mà chỉ có năm sinh sẽ được tính từ ngày 1/1. Tuy nhiên, quy định này khá chung chung nên có địa phương tính từ 1/1 năm liền kề. Việc quy định thiếu rõ ràng này ảnh hưởng đến quyền lợi của người dân.

Ông Hùng cũng cho rằng Luật cần nghiên cứu Hội đồng nhân dân có được giám sát cá nhân hay không và các đại biểu có quyền chất vấn  đối với các địa phương khác không phải nơi mình làm đại biểu đại diện hay không.

Dự thảo Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và Hội đồng nhân dân gồm 5 chương 92 điều. Ông Đặng Đình Luyến – Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp Luật cho biết, việc xây dựng, ban hành đạo luật chung về hoạt động giám sát của Quốc hội và Hội đồng nhân dân với những sửa đổi, bổ sung cần thiết nhằm khắc phục sự tản mạn các quy định về giám sát của Quốc hội và Hội đồng nhân dân (HĐND) trong các văn bản pháp luật khác nhau, khắc phục những tồn tại, bất cập trong quá trình thực hiện giám sát; góp phần nâng cao chất lượng, hiệu lực, hiệu quả trong hoạt động giám sát của Quốc hội và HĐND các cấp.

Về hoạt động giám sát tối cao của Quốc hội, Dự thảo Luật đã quy định rõ hơn hoạt động xem xét, trả lời chất vấn của Chủ tịch nước, Chủ tịch Quốc hội, Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng và các thành viên khác của Chính phủ, bổ sung thêm đối tượng phải trả lời chất vấn là Tổng Kiểm toán Nhà nước,  qua đó khẳng định rõ vai trò của ĐBQH trong chất vấn và trách nhiệm của người trả lời chất vấn. Về hoạt động giám sát của HĐND, Dự thảo Luật bổ sung thêm hoạt động xem xét việc trả lời chất vấn thủ trưởng cơ quan thuộc UBND cùng cấp và giám sát chuyên đề.

Dự thảo Luật quy định các chủ thể giám sát có quyền tổ chức lấy ý kiến, trưng cầu giám định khi cần thiết theo quy định của pháp luật. Mọi tổ chức, cá nhân có trách nhiệm cung cấp thông tin, tài liệu cho các chủ thể giám sát và chịu trách nhiệm về tính chính xác, trung thực của thông tin, tài liệu cung cấp.