“Cậu nhỏ” sưng đỏ khi bị quai bị, có nên đi gửi tinh trùng?

Bệnh nhân bị quai bị điều trị tại bệnh viện.

Bối rối vì sưng đau tinh hoàn

Bệnh nhân Nguyễn Văn L., sinh viên Đại học Giao thông Vận tải, đang điều trị tại khoa Truyền nhiễm, Bệnh viện Bạch Mai vì bệnh quai bị.

L. cho biết, cách đây hai tháng em có tiếp xúc với bạn cùng phòng bị quai bị. Một thời gian không thấy triệu chứng gì, L. nghĩ chắc mình không nhiễm bệnh. Ai ngờ cách đây 1 tuần em sốt và dần dần sưng hai bên góc hàm.

Sưng góc hàm được 3 ngày thì tinh hoàn sưng tấy gấp 3 bình thường, đau và nóng rát khiến L. lo lắng phải vào bệnh viện vì sợ biến chứng viêm teo tinh hoàn.

L. cho biết em chưa lập gia đình nên đang rất lo lắng, sợ ảnh hưởng đến khả năng sinh sản sau này.

PGS, TS Đỗ Duy Cường- Trưởng khoa truyền nhiễm, Bệnh viện Bạch Mai cho biết, bệnh nhân bị quai bị vào khoa điều trị cũng nhiều. Đa phần là bệnh nhân có dấu hiệu viêm tinh hoàn ở nam, buồng trứng ở nữ.

Quai bị do paramyxovirus gây nên. Bệnh quai bị (còn được gọi là bệnh viêm tuyến mang tai dịch tễ hay viêm tuyến mang tai do virus quai bị) là một bệnh truyền nhiễm cấp tính, lây trực tiếp bằng đường hô hấp, hay thành dịch trong trẻ em, thanh thiếu niên.

Đây là một bệnh truyền nhiễm, thường xảy ra vào mùa đông – xuân. Lây trực tiếp khi bệnh nhân nói, ho hoặc hắt hơi. Bệnh có thể lây từ khi người bệnh mắc vi rút chưa phát bệnh hoặc sau điều trị cả tuần rồi xét nghiệm vẫn còn vi rút gây bệnh. Chính vì thế, PGS Cường cho biết dịch quai bị thường rất dai dẳng.

Bệnh quai bị hay xảy ra ở trẻ em. Trẻ em chỉ bị sưng đau vùng tuyến nước bọt. Còn đối với thanh thiếu niên, ngoài sưng tuyến nước bọt, tuyến tuỵ, tinh hoàn là tuyến ngoại tiết dễ bị vi rút tấn công. Ở phụ nữ hay bị viêm buồng trứng gây đau bụng và vùng chậu. Khi bị quai bị người bệnh cần điều trị để tránh các biến chứng do vi rút gây ra.

Nên gửi tinh trùng

Đến khám tại Bệnh viện Nam học và hiếm muộn Hà Nội sau 1 tháng bị quai bị có viêm tinh hoàn, Nguyễn Văn Đ. sinh viên trường Đại học Bách Khoa, Hà Nội, lo lắng cho chất lượng con giống của mình.

Bác sĩ khám phát hiện tinh hoàn bên phải của Đ. đang có dấu hiệu teo đi và khuyên cậu nên gửi tinh trùng bởi vì sau khi bị viêm tinh hoàn do quai bị có thể gây teo tinh hoàn dẫn đến vô sinh sau này.

Bác sĩ chuyên khoa 2 Nguyễn Khắc Lợi – Giám đốc Bệnh viện Nam học và hiếm muộn, Hà Nội, cho biết, số bệnh nhân từng bị quai bị tìm đến gửi tinh trùng có rất nhiều. Thậm chí người có hai con rồi nhưng bị quai bị chạy hậu họ vẫn đến gửi tinh trùng phòng bất trắc về sau.

Việc gửi tinh trùng có thể thực hiện sau khi bị quai bị 1 tháng vì khi đó tinh hoàn chưa teo hết, chất lượng tinh trùng vẫn ổn định.

Bác sĩ Lợi cho biết không phải bệnh nhân nào khi bị quai bị cũng vô sinh. Bệnh quai bị có tỷ lệ gặp biến chứng viêm teo tinh hoàn chiếm khoảng 20-30% số ca mắc, thường gặp ở nam giới ở độ tuổi dậy thì hoặc sau dậy thì. Ở những người bị biến chứng này, họ có thể bị teo tinh hoàn dẫn tới vô sinh.

Vi rút quai bị tấn công vào các tế bào sinh tinh, làm các tế bào này bị tổn thương, không thể tiếp tục sản sinh ra tinh trùng. Bệnh nhân khi đã có biến chứng teo tinh hoàn hầu như không có cách nào hồi phục sự sinh tinh trở lại.

Để phòng bệnh, theo các chuyên gia tốt nhất nên tiêm phòng vắc xin. Hiện nay có vắc xin 3 trong 1 là sởi - quai bị - rubella mọi người nên tiêm, nhất là phụ nữ và nam giới trong độ tuổi trưởng thành, sinh đẻ.