Cách tiếp cận làm luật: Từ “chọn – cho” sang “chọn - bỏ” vô cùng khó!

Theo Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Bùi Quang Vinh, "chọn - bỏ" là phương pháp tiếp cận cực kỳ tiên tiến và minh bạch nhưng vô cùng khó làm. (Ảnh: ND)

Phát biểu tại Quốc hội về Luật đầu tư sáng 10/11 liên quan đến việc thay đổi phương pháp tiếp cận khi làm luật, theo Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Bùi Quang Vinh, phương pháp tiếp cận của chúng ta từ trước đến nay là phương pháp tiếp cận chọn - cho. Nghĩa là cái gì cho thì ghi trong luật, chúng ta không thể ghi đủ hết tất cả những thứ cần cho.

Bởi theo Bộ trưởng, vì xã hội cần quá nhiều ngành nghề, thậm chí có nhiều ngành nghề phát sinh mới. Cho nên mỗi một lần danh mục không có trong luật, các nghị định thông tư quy định thì doanh nghiệp và người dân lại phải đi xin, xin các cơ quan quản lý nhà nước. Xin mà không có trong luật, người thích thì cho người không thích thì không cho... làm cho rất tốn kém, khó khăn và không minh bạch.

“Chúng ta chuyển sang một phương thức tiếp cận mới đó là chọn - bỏ. Đây là phương pháp tiếp cận cực kỳ tiên tiến và minh bạch nhưng vô cùng khó làm. Chọn - bỏ là những gì cấm thì ghi vào trong luật, anh không ghi, anh thiếu có nghĩa là tôi được quyền làm. Chính vì vậy chúng ta đã đưa ra phương án là chọn - bỏ. Đây là một thay đổi rất mạnh mẽ của Chính phủ và của Quốc hội, đặc biệt là Ủy ban thường vụ Quốc hội rất ủng hộ việc này” – ông Vinh nói.

Liên quan đến sự bảo hộ đầu tư đối với các doanh nghiệp, kể cả doanh nghiệp trong nước và nước ngoài, theo Bộ trưởng Bùi Quang Vinh, sự minh bạch và phù hợp với các thông lệ của quốc tế là điều chúng ta đã và đang làm về việc này. Đặc biệt, chúng ta cũng đã cập nhật tất cả những quyền sở hữu tài sản của nhà đầu tư, cam kết, bồi thường thỏa đáng khi lấy tài sản của họ, trong trường hợp đặc biệt quốc hữu hóa, tư nhân hóa đều phải bồi thường một cách sòng phẳng.

Riêng vấn đề bỏ quy định chỉ áp dụng không hồi tố đối với các doanh nghiệp có dự án được cấp phép chứng nhận đầu tư trước đây, Bộ trưởng cho biết, vì không phù hợp với luật mới nên cho tất cả doanh nghiệp trong nước bỏ toàn bộ thủ tục cấp giấy chứng nhận đầu tư. Như vậy, chúng ta bỏ hồi tố để cho tất cả mọi doanh nghiệp, không phân biệt là có giấy chứng nhận đầu tư hay không có giấy chứng nhận đầu tư, đều được đảm bảo quyền lợi khi chính sách thay đổi.

“Chính sách thay đổi, chúng ta đều áp dụng theo hướng có lợi hơn cho doanh nghiệp. Nếu chính sách thay đổi theo hướng bất lợi cho doanh nghiệp thì doanh nghiệp được giữ nguyên các ưu đãi khi cấp chứng nhận trước đây. Nếu như chính sách thay đổi theo hướng lợi hơn thì doanh nghiệp được hưởng theo cái lợi đó, cái lợi bao giờ cũng phải đứng về phía doanh nghiệp. Vấn đề này rất minh bạch, rõ ràng trong luật này”.

Cũng theo Bộ trưởng Bùi Quang Vinh, Luật doanh nghiệp đang nghiên cứu để xem xét một vấn đề rất quan trọng là không cần hoặc không bắt buộc doanh nghiệp phải sử dụng con dấu. Cái này trên thế giới bỏ lâu rồi, chỉ còn vài nước bắt buộc doanh nghiệp sử dụng con dấu, trừ cơ quan nhà nước. Doanh nghiệp phải tiếp cận theo hướng đó, chứ không thủ tục và những phiền hà cho doanh nghiệp còn rất lớn.