Bộ Tài chính tiếp lời vụ "yêu cầu 2 ngân hàng lớn trả cổ tức vào ngân sách"
Theo Bộ Tài chính, ngày 18/5, Bộ Tài chính đã có công văn số 6715/BTC-TCT gửi Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) về việc thu NSNN từ cổ tức được chia cho phần vốn nhà nước. Ngay sau khi văn bản phát hành, nhiều ý kiến cho rằng việc quyết định thu tiền về ngân sách của Bộ Tài chính là “làm khó” cho ngân hàng.
Tuy nhiên, Bộ Tài chính cho rằng, việc ban hành văn bản nói trên đã cho thấy Bộ Tài chính đã thực hiện đúng chức năng, nhiệm vụ của mình trong việc yêu cầu các ngân hàng phải chấp hành đúng chính sách pháp luật của nhà nước.
Theo dẫn giải của Bộ Tài chính, ngày 11/11/2015, Quốc Hội ban hành Nghị Quyết số 99/2015/QH13 giao dự toán thu cân đối Ngân sách nhà nước năm 2016 từ lợi nhuận còn lại và cổ tức được chia cho phần vốn nhà nước của các công ty cổ phần có vốn góp do Bộ, ngành, địa phương đại diện chủ sở hữu và số lợi nhuận còn lại sau khi trích nộp các quỹ theo quy định của pháp luật của các Tập đoàn, Tổng công ty nhà nước sở hữu 100% là 55.000 tỷ đồng.
Đồng thời, tại khoản 5 Điều 23 Nghị định 57/2012/NĐ-CP ngày 20/7/2012 về chế độ tài chính đối với tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài quy định: “Việc phân chia phần lợi nhuận còn lại do tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài tự quyết định. Đối với tổ chức tín dụng là ngân hàng thương mại cổ phần do nhà nước sở hữu trên 50% vốn điều lệ, người đại diện vốn nhà nước tại ngân hàng phải lấy ý kiến Ngân hàng Nhà nước Việt Nam và thống nhất với Bộ Tài chính về việc phân chia lợi nhuận còn lại để biểu quyết tại đại hội đồng cổ đông.”
Và tại Khoản 4 Điều 48 Luật số 69/2014/QH13 ngày 26/11/2014 quy định về quyền, trách nhiệm của người đại diện vốn nhà nước, cụ thể: “Yêu cầu công ty cổ phần, công ty trách nhiệm hữu hạn hai thành viên trở lên nộp vào ngân sách nhà nước khoản lợi nhuận, cổ tức được chia tương ứng với phần vốn nhà nước đầu tư tại công ty.”
Ngoài ra, tại Khoản 4 Điều 43 Luật số 69/2014/QH13 quy định về quyền, trách nhiệm của cơ quan đại diện chủ sở hữu đối với phần vốn nhà nước đầu tư tại công ty cổ phần, công ty trách nhiệm hữu hạn hai thành viên trở lên: “Yêu cầu người đại diện phần vốn nhà nước thực hiện những nhiệm vụ quy định tại Điều 48 của Luật này”.
Bộ Tài chính cho rằng, quy định của pháp luật rất rõ ràng như vậy, nhưng thời gian qua một số ngân hàng thương mại cổ phần nhà nước sở hữu trên 50% vốn điều lệ đã tự quyết định hình thức phân chia lợi nhuận không đúng theo quy định của pháp luật, không thống nhất với Bộ Tài chính. Vì lẽ đó để đảm bảo thực hiện đúng Nghị quyết số 99 của Quốc Hội về dự toán thu cân đối Ngân sách nhà nước năm 2016; thực hiện đúng Luật số 69 của Quốc hội về quản lý, sử dụng vốn nhà nước đầu tư vào sản xuất, kinh doanh tại doanh nghiệp; Nghị định số 91 của Chính phủ về đầu tư vốn vào doanh nghiệp và quản lý, sử dụng vốn, tài sản tại doanh nghiệp.
Bộ Tài chính đã có văn bản đề nghị NHNN chỉ đạo người đại diện phần vốn nhà nước tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam BIDV, Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam Vietinbank biểu quyết chia cổ tức năm tài chính 2015 bằng tiền mặt và nộp toàn bộ số cổ tức được chia cho phần vốn nhà nước tại 2 ngân hàng nêu trên vào ngân sách nhà nước theo đúng quy định của pháp luật.
Sau khi Bộ Tài chính có văn bản đề nghị NHNN chỉ đạo 2 ngân hàng BIDV và VietinBank chia cổ tức bằng tiền mặt và nộp toàn bộ số cổ tức được chia cho phần vốn Nhà nước vào ngân sách, 2 ngân hàng này đều đã lên tiếng.
Ngân hàng VietinBank nêu ý kiến, để đáp ứng nhu cầu tăng vốn, việc VietinBank đã đề xuất phương án giữ lại lợi nhuận để tăng vốn. Đại diện Vietinbank cho rằng, phương án này cũng đã được các cổ đông thống nhất cao tại Đại hội đồng cổ đông VietinBank 2016.
Tương tự, đại diện của BIDV cũng bày tỏ quan điểm về việc giữ lại lợi nhuận để bổ sung vốn tự có là cần thiết.