Báo Đức: VinFast và BMW mắc nợ một người

Bài viết được lược dịch từ tờ Handelsblatt của Đức nói về VinFast, công ty xe hơi đầu tiên của Việt Nam.

Việt Nam xây dựng thương hiệu xe hơi đầu tiên của mình. Công ty Đức đáp ứng các đơn hàng bạc tỷ. Trên tất cả, họ nợ một người.

Hai chiếc xe đặc biệt sẽ được giới thiệu vào ngày 1/10 ở triển lãm Paris Motor Show lần này. Chúng khác biệt khi đến từ đất nước chưa bao giờ có tiếng về sản xuất xe hơi. Với chiếc sedan và SUV mang thương hiệu Vinfast đó, mọi người thấy thông điệp: thương hiệu xe hơi đầu tiên của Việt Nam, chiếc xe đầu tiên được lắp ráp hoàn toàn tại nước này.

Hai mẫu xe sắp ra mắt của VinFast.

Nửa sự thật còn lại của chiếc xe

Nhưng đó chỉ là một nửa sự thật. Bởi những chiếc xe này được chế tạo bởi máy móc của Đức. Chúng được thiết kế dựa trên mẫu mã Đức, một phần thiết bị là của các công ty Đức, và nhân công làm nên chiếc xe cũng được đào tạo theo tiêu chuẩn Đức.

Do vậy, dự án VinFast cũng là thành công của nền công nghiệp Đức. Nhà máy của công ty này tại Hải Phòng được coi là dự án công nghiệp lớn nhất trong khu vực Đông Nam Á. Công ty mẹ Vingroup đã đầu tư khoảng 3,5 tỷ USD cho dự án này.

Theo thông tin mà Handelsblatt có được, phần lớn nguồn vốn này được đổ vào các công ty Đức. Dự án này được kỳ vọng là "dẫn đường" cho nền kinh tế trong nước.

Sự thành công của công ty Đức trong dự án này khiến nhiều người ngạc nhiên. Thị trường Việt Nam do các hãng xe từ Hàn Quốc, Nhật Bản và Trung Quốc chiếm đa số. Tại các khu công nghiệp ở đây, các công ty châu Á chiếm đa số.

Trong tổng kim ngạch nhập khẩu của Việt Nam, chỉ có 3% từ Đức, trong khi đó hơn một nửa tới từ Trung Quốc, Hàn Quốc và Nhật Bản.

Để tìm nguyên nhân ngành công nghiệp Đức có thể xâm nhập thị trường châu Á, tốt nhất hãy tìm tới người đàn ông nhỏ bé, với hàm răng hở và nụ cười ranh mãnh. Võ Quang Huệ đứng giữa tổng hành dinh của VinFast tại Cát Hải, với hình dáng như một chiếc tàu UFO.

Ông Võ Quang Huệ, "cầu nối" giữa BMW và VinFast. Ảnh: Lê Quân.

“Anh có biết ai thiết kế tòa nhà này không”, vị giám đốc ngành ôtô của Vingroup hỏi. Đó là công ty kiến trúc Henn, một công ty Đức. Ông đưa ra những công trình khác được Henn thiết kế: Trung tâm sáng tạo của BMW tại Munich, Trung tâm thiết kế Porsche tại Weissach, và còn nhiều dự án nữa. “Tôi chỉ chuyển giao những gì tôi biết”, ông Huệ nói.

Rất nhiều kỹ sư Đức đang xây dựng phần quan trọng của nhà máy VinFast: máy nén từ Schuler, dây chuyền từ Eisenmann, sơn của Dürr, robot từ ABB và hệ thống mạng do Siemens thiết kế. “Dây chuyền gần như là 100% của Đức”, ông Huệ cho biết.

Câu chuyện từ những năm 1970

Không chỉ có vậy, tại trung tâm đào tạo của tổng hành dinh có 200 kỹ sư Việt Nam có chứng chỉ do Phòng Thương mại Đức ở nước ngoài cấp. Chứng chỉ cấp cao nhất này tương đương với kỹ sư công nghiệp Đức hoặc kỹ sư ngành ôtô.

Đương nhiên, sự phát triển của ngành công nghiệp xe hơi Đức là nguyên nhân chính giúp cho các công ty Đức giành được nhiều vị trí quan trọng trong dự án. Tuy nhiên sự thành công này là kết quả có tính dây chuyền mà đi rất sâu trong ngành công nghiệp có phân nhánh rất rộng này.

Đứng đầu chuỗi phản ứng chính là ông Võ Quang Huệ. Ông cho biết: “Tôi thấy mình giống như một cầu nối giữa Đức và Việt Nam”.

Từ những năm 1970, cha mẹ ông Huệ quyết định gửi ông sang Đức để học và trở thành kỹ sư. Ông học tại Cologne và Aachen, sau đó làm việc tại BMW.

Ông Huệ có quốc tịch Đức, và đã làm việc tại rất nhiều quốc gia trên thế giới, bao gồm cả Ai Cập, Mexico và Việt Nam. Trước khi chuyển sang VinFast, ông là Tổng Giám đốc của Bosch Việt Nam. Hai năm trước, ông nhận cuộc gọi từ ông Phạm Nhật Vượng.

Ông Vượng là người đứng đầu Vingroup. Sau khi thành công tại Ukraina với sản phẩm mì ăn liền, ông trở về Việt Nam và xây dựng Vingroup thành một tập đoàn mạnh, hoạt động trong nhiều lĩnh vực. 

Giờ ông Vượng muốn biến Việt Nam thành đất nước có nền công nghiệp xe hơi, và ông tìm tới ông Huệ.

Tại VinFast, họ xác định từ đầu là sẽ phải mua lại rất nhiều thứ. Thiết kế do studio Pininfarina của Italy đảm nhiệm. Bên cạnh đó, VinFast và ông Huệ đã xác định sẽ gắn chặt với công nghệ Đức. Ông Huệ đã liên hệ với rất nhiều hãng sản xuất xe hơi của Đức, và tìm được lời đồng ý từ công ty cũ của ông là BMW. Hãng xe này đồng ý bán cho VinFast quyền phát triển và thiết kế sơ bộ của dòng xe 5 Series cũ, và cả hai chiếc xe của VinFast đều được phát triển dựa trên nguyên mẫu này.

45% linh kiện từ Đức

"Trong ngành xe hơi, đây là một việc tương đối lạ. Chúng tôi đang xây dựng theo một cách mới", CEO James Deluca của VinFast cho biết. Ông Deluca trước đây là Phó Chủ tịch điều hành hoạt động sản xuất toàn cầu của General Motors. Tuy nhiên, BMW không bình luận về vấn đề này.

Vì các linh kiện quan trọng đều của BMW, nên không chỉ các kỹ sư mà các hãng linh kiện Đức cũng đóng vai trò trong chiếc xe. Theo ông Deluca, có tới 45% linh kiện đến từ các công ty Đức. Bên cạnh nhà máy chính, công ty Đức ZF cũng đang xây dựng thêm một nhà máy nữa với số tiền đầu tư là 18 triệu euro. Nhà máy này dự kiến hoàn thành vào tháng 12.

Lịch trình đưa ra thì rất gấp. VinFast dự tính sẽ xuất xưởng mẫu xe đầu vào năm 2019. Tuy nhiên, VinFast cũng rất nhanh: nơi một năm trước còn là bãi biển, thì giờ đã là bãi bồi, những chiếc cẩu đã xây xong nhà xưởng.

Tổ hợp nhà máy VinFast tại Hải Phòng. Ảnh: Nhật Nguyên.

Trong tương lai, VinFast không chỉ tập trung vào xe chạy xăng. Công ty đã làm việc với Siemens để phát triển động cơ điện cho xe bus. Mẫu xe điện đầu tiên đang được Edag phát triển, và cũng sẽ được giới thiệu trong năm sau.

Các chuyên gia trong ngành cho rằng VinFast có thể thành công nhờ nhờ lợi thế ở các đối tác quốc tế. “Với sự hợp tác chặt chẽ với BMW, VinFast có lợi thế lớn so với những công ty như Proton”, Titikorn Lertsirirungsun, quản lý vùng Đông Nam Á của công ty tư vấn LMC Automotive cho biết.

Proton, công ty sản xuất xe hơi của Malaysia, chưa bao giờ có được các hợp đồng lớn với đối tác quốc tế.

VinFast cũng muốn bán xe ở thị trường quốc tế. Đây là một điều rất quan trọng nếu họ muốn thành công. Nhà máy của họ có công suất tới 250.000 xe/năm, tức là tương đương số xe tiêu thụ trên cả nước Việt Nam trong một năm. Tới 2025, sẽ có tới nửa triệu xe được sản xuất.

Nhưng với động cơ ít nhất là 175 mã lực, đây sẽ là chiếc xe "ngoài tầm với" của hầu hết người Việt Nam. Tổng giám đốc VinFast, ông James Deluca cho biết họ giới thiệu xe tại Paris để thăm dò thị trường. Chiếc xe sẽ được giới thiệu là xe do Việt Nam sản xuất. “Nhưng chúng tôi sẽ không ngần ngại nói về số lượng lớn công nghệ Đức được ứng dụng trên xe”, ông James nói.

• VinFast

  

  VinFast là công ty thuộc tập đoàn VinGroup của tỷ phú Phạm Nhật Vượng. Đầu tháng 9/2017, VinGroup công bố thành lập dự án VinFast. Hai mẫu xe đầu tiên của VinFast là Lux A2.0 và Lux SA2.0 đã xuất hiện tại Paris Motoshow 2018.

  • Thành lập: 2017
  • Người sáng lập: Phạm Nhật Vượng
  • Trực thuộc: VinGroup