9. 300 tỷ đồng nợ bảo hiểm xã hội: Phạt tiền lãi gấp 2 lần

Ông Trần Đình Liệu, Trưởng Ban đổi thu BHXH Việt Nam cho biết tính đến ngày 28/12, doanh nghiệp còn nợ đọng BHXH khoảng 9.300 tỷ đồng. Tuy nhiên càng đến ngày cuối năm thì dự kiến số thu sẽ tăng thêm khoảng 3.000- 4.000 tỷ, do đó số nợ có thể giảm xuống chỉ còn 5.000 tỷ.

BHXH Việt Nam cho biết, theo quy định mới của Luật BHXH sửa đổi, từ ngày 01/01/2016, người sử dụng lao động, người lao động trốn đóng, chậm đóng, chiếm dụng tiền BHXH, Bảo hiểm thất nghiệp từ 30 ngày trở lên ngoài việc đóng đủ số tiền còn phải nộp tiền lãi gấp 2 lần mức lãi suất đầu tư quỹ BHXH.

Nhiều điểm mới về luật BHXH sửa đổi có hiệu lực từ ngày 01/01/2016

Đồng thời Bộ Lao động- Thương binh và Xã hội cũng đã trình Chính phủ về chức năng thanh tra của BHXH. Trong năm 2015 BHXH Việt Nam đã phối hợp với Thanh tra chính phủ đào tạo 500 thanh tra chuyên ngành. Do đó, lãnh đạo BHXH Việt Nam khẳng định chắc chắn sang năm 2016, cơ quan BHXH sẽ có nhiều công cụ để rà soát, xử phạt nghiêm những DN không thực hiện tốt; trực tiếp thanh tra những đơn vị chưa đóng, nợ đóng BHXH, đồng thời phối hợp với cơ quan thuế để rà soát giữa đóng BHXH và quyết toán thuế .

Ông Bùi Sĩ Lợi, Phó chủ nhiệm Uỷ ban các vấn đề xã hội của quốc hội cho rằng về mặt Luật pháp chúng ta có đủ chế tài, căn cứ để xử lý những doanh nghiệp cố tính không đóng BHXH. Tuy nhiên vấn đề quan trọng là tính tuân thủ của doanh nghiệp, vai trò quản lý của nhà nước của các cơ quan có liên quan.

“Tôi nghĩ rằng về mặt quy định của pháp luật thì chúng ta đã quy định cụ thể nhưng không thể khắc phục triệt để nợ đọng. Hình sự hóa tội trốn đóng, chiếm dụng quỹ BHXH chỉ là hình thức răn đe. Quan trọng vẫn là tuyên truyền để người sử dụng lao động hiểu việc đóng góp cho người lao động chính là đà để DN phát triển. Thứ hai, người lao động phải xem chủ lao động đã thực hiện nghiêm chỉnh quy định của pháp luật đối với mình hay chưa để có đề xuất, kiến nghị, khiếu kiện”, ông Lợi chia sẻ.

Theo ông, cần áp dụng các biện pháp để xử lý, không thể đợi đến lúc nợ đọng quá nhiều mới vào xử lý thì không được.

Khi mức đóng BHXH cao lên, liệu có lo ngại doanh nghiệp sẽ tìm cách trốn đóng BHXH? Trả lời câu hỏi này, ông Lợi khẳng định, điều này không thể không tránh khỏi vì xu hướng của DN là lợi nhuận. Bao giờ họ cũng tìm cách giảm tiền đóng nhưng pháp luật đã quy định với mục tiêu đảm bảo lợi ích cho cả người sử dụng lao động và lao động. 

Nếu chủ sử dụng không đóng thì không chỉ thiệt cho người lao động mà bản thân người sử dụng lao động cũng thiệt. Lao động sẽ tìm cách di chuyển, chấm dứt hợp đồng lao động. Doanh nghiệp mất đi những lao động có tay nghề, gắn bó lâu dài với DN. Nếu các doanh nghiệp hùa theo nhau để bắt ép người lao động thì doanh nghiệp cũng chết, lao động cũng chết.

Cũng thông tin tại hội nghị, ông Đỗ Văn Sinh, Phó Tổng giám đốc BHXH Việt Nam cho biết số thu BHXH năm 2015 đạt khoảng 211.000 tỷ đồng, vượt 3,6% so với kế hoạch Thủ tướng chính phủ giao. Hiện có 12 triệu người tham gia đóng BHXH bắt buộc, 250.000 người tham gia BHXH tự nguyện; 10,2 triệu người đóng Bảo hiểm thất nghiệp.

Dự báo đến 31/12, số người tham gia BHYT của Việt Nam là xấp xỉ 70 triệu người (khoảng 76%), đạt mục tiêu đề ra là 75% dân số tham gia BHYT vào cuối năm 2015.

Về giải quyết chế độ chính sách: BHXH Việt Nam cho biết, năm 2015 dự kiến giải quyết cho 8,7 triệu lượt người hưởng chế độ; hưởng hàng tháng 170.000 người; hưởng 1 lần 660.000 người. Hưởng trợ cấp thất nghiệp 745.000 người; hưởng ốm đau thai sản, phục hồi sức khỏe 7 triệu lượt người. Về khám chữa bệnh, phục vụ trên 140 triệu lượt khám chữa bệnh.

Tuy nhiên, hiện có 5 nhóm đối tượng chưa được cấp thẻ BHYT gồm: đối tượng thuộc hộ gia đình nghèo, cận nghèo, người dân tộc thiểu số ở vùng khó khăn và đặc biệt khó khăn, ở xã đảo, huyện đảo với tổng số 16,2 triệu người. Nguyên nhân việc ban hành chuẩn nghèo tiếp cận đa chiều áp dụng cho giai đoạn 2016- 2020, Liên bộ vẫn chưa có văn bản hướng dẫn. Đối với các đối tượng khác từ năm 2016 trở đi cũng chưa có văn bản quy định hướng dẫn.

Chính vì thế, Cơ quan bảo hiểm cho biết vẫn giữ nguyên chế độ này đến ngày 30/6/2016. Khi có hướng dẫn mới, việc cấp thẻ BHYT cho các đối tượng này sẽ được thực hiện từ ngày 1/7/2016.