World Bank cam kết hỗ trợ các dự án khởi nghiệp đổi mới sáng tạo tại Việt Nam

Mục tiêu của buổi tiếp nhằm trao đổi về thực trạng đổi mới sáng tạo trong ứng phó với biến đổi khí hậu tại Việt Nam, đồng thời làm rõ các thách thức, khó khăn của các doanh nghiệp khởi nghiệp và định hướng hỗ trợ của Ngân hàng Thế giới (World Bank-WB) cho hoạt động đổi mới sáng tạo tại Việt Nam.

Về phía doanh nghiệp tham dự buổi tiếp có đại diện Công ty Cổ phần Đi Chung (lĩnh vực công nghệ thông tin), Công ty Cổ phần Nguyên Khôi Xanh, Hợp tác xã nông nghiệp Trường Xuân, Công ty TNHH công nghệ và thương mại Phạm Gia (lĩnh vực Nông nghiệp bền vững), Công ty Cổ phần Hà Yến (lĩnh vực năng lượng hiệu quả), Công ty TNHH công nghệ xử lý nước TA (lĩnh vực quản lý nước và lọc nước).

Những doanh nghiệp này là các doanh nghiệp đã được giải và trưởng thành từ các Cuộc thi Chứng minh ý tưởng (POC) do VCIC tổ chức. Tại buổi tiếp, ông Phạm Đức Nghiệm – Giám đốc Ban QLDA VCIC đã chia sẻ những kết quả chính của VCIC cùng một số thông tin tổng quan về môi trường hoạt động của các doanh nghiệp khởi nghiệp tại Việt Nam.

Buổi làm việc giữa VCIC và World Bank.

“Môi trường hoạt động trong nước cho doanh nghiệp khởi nghiệp đã thuận lợi hơn trong những năm gần đây. Tuy nhiên chúng tôi nhận thấy để đưa các sản phẩm công nghệ của Việt Nam, đặc biệt là công nghệ sạch, sang thị trường quốc tế thì cần sự hỗ trợ mạnh mẽ của những tổ chức, đối tác quốc tế.

Về phía VCIC, với sự hỗ trợ của Ngân hàng Thế giới, đang triển khai các hoạt động kết nối thị trường, chuyển giao công nghệ nhằm hỗ trợ tốt hơn cho doanh nghiệp tiếp cận những nguồn lực quốc tế, đẩy nhanh quá trình go-global của doanh nghiệp được VCIC hỗ trợ” – ông Nghiệm cho biết.

Cũng tại buổi tiếp, các doanh nghiệp POC đã trình bày về ý tưởng, sản phẩm của mình, những thách thức gặp phải khi khởi nghiệp, những hỗ trợ của VCIC cho doanh nghiệp, những thành tích và tác động tới môi trường – xã hội mà doanh nghiệp đạt được và những nhu cầu hỗ trợ của doanh nghiệp trong tương lai gần.

Trên cơ sở những kết quả Dự án VCIC đã đạt được và chia sẻ của đại diện 06 doanh nghiệp, bà Pinelopi Goldberg đánh giá cao những sáng kiến của các doanh nghiệp POC và những hỗ trợ của VCIC cho doanh nghiệp, đồng thời ghi nhận những cố gắng, nỗ lực của các doanh nghiệp POC trong quá trình biến thách thức của biến đổi khí hậu thành cơ hội kinh doanh. Bà Pinelopi Goldberg cũng cho rằng, các sản phẩm tốt cần được hỗ trợ, phát triển và nhân rộng.

“World Bank khẳng định sẽ tiếp tục tăng cường nghiên cứu, thiết kế và triển khai các phương án, chương trình hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo tại Việt Nam trong thời gian tới, đồng thời cân nhắc đưa một số doanh nghiệp POC tham gia các chương trình hỗ trợ doanh nghiệp đang triển khai của Ngân hàng Thế giới nhằm thúc đẩy chuyển giao công nghệ, ứng dụng công nghệ để tạo ra những tác động tích cực cho kinh tế - môi trường – xã hội của Việt Nam trong tương lai”, bà Pinelopi Goldberg nói thêm.

Trong báo cáo "Việt Nam: Tăng cường năng lực cạnh tranh và liên kết của doanh nghiệp vừa và nhỏ" do World Bank phát hành, cơ quan này cho rằng Cải thiện tăng trưởng năng suất, đặc biệt là của khu vực tư nhân trong nước, là một ưu tiên hàng đầu của Việt Nam. Việt Nam đã thành công trong việc thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) và tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu (GVC). Tuy nhiên, hầu hết các công ty trong nước còn có quy mô nhỏ và chỉ phục vụ thị trường nội địa.

Nhận thức được thách thức và cơ hội này, Chính phủ đã đưa ra khung chính sách về Công nghiệp Hỗ trợ (CNHT) nhằm nâng cao năng lực và công nghệ của các nhà cung cấp trong nước nhằm tạo thuận lợi cho liên kết với FDI, đồng thời giúp họ tiếp cận thị trường nước ngoài.

Chính phủ đang trong quá trình thực hiện chương trình phát triển CNHT, cũng như rà soát lại chính sách DNVVN về phát triển khu vực tư nhân trong nước. Việc thiết kế và triển khai chi tiết của các chương trình và chính sách mới này vẫn cần phải được xây dựng.

Vì vậy một trong những mục tiêu của báo cáo này là đóng góp cho những nỗ lực nêu trên của Chính phủ nhằm nâng cao khả năng cạnh tranh của khu vực tư nhân trong nước và tạo điều kiện tăng cường hiệu ứng lan tỏa và liên kết của FDI.

Báo cáo chỉ ra rằng việc thiếu kỹ năng lao động đang cản trở các doanh nghiệp vừa và nhỏ liên kết và duy trì quan hệ kinh doanh với FDI. Hạn chế này tồn tại ở nhiều ngành, mặc dù các bộ kỹ năng cụ thể theo yêu cầu của từng ngành có thể khác nhau.

Ví dụ, trong lĩnh vực điện tử/ICT, các phàn nàn thường liên quan đến việc thiếu lao động có kỹ năng ngoại ngữ, quản lý và kỹ năng kỹ thuật. Sự bất đối xứng thông tin là một trở ngại quan trọng đối với các nhà cung cấp trong nước.

Do thiếu các kênh chính thức để thu thập thông tin về chiến lược mua hàng của FDI, các nhà cung cấp trong nước không có mối quan hệ kinh doanh sẽ bị thiệt thòi về cơ hội liên kết. Hơn nữa, các công ty trong nước ít tương tác trực tiếp với bộ phận thu mua toàn cầu của  FDI, đặc biệt nếu các công ty đầu chuỗi (ví dụ: các OEM) thực hiện mua hàng tập trung từ các văn phòng chính ngoài Việt Nam.

Việc thiếu thông tin về các yêu cầu chất lượng, chi phí và giao hàng (QCD) và các tiêu chuẩn quản lý của nhà cung cấp cũng làm giảm các cơ hội liên kết, vì các nhà cung ứng lớp trên và nhà cung cấp của họ phải tuân thủ quy trình quản lý chất lượng của các công ty đầu chuỗi.