Quốc hội cân nhắc sửa Điều 60 Luật Bảo hiểm xã hội

Báo cáo ý kiến về Điều 60 của Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) năm 2014, Ủy ban về các vấn đề xã hội của Quốc hội đồng tình với đề xuất của Chính phủ về việc sửa đổi điều luật này.

Theo báo cáo của Chính phủ, chính sách BHXH một lần trong Luật BHXH (năm 2006) dẫn đến hàng năm số người lao động hưởng bảo hiểm xã hội một lần (gấp 4,4 lần số người hưởng lương hưu hằng tháng), chiếm tỷ lệ 80% tổng số người được giải quyết chế độ BHXH, chủ yếu là người lao động có thời gian tham gia BHXH từ 1 năm đến 3 năm (chiếm 72%). Số đối tượng này tập trung vào khu vực doanh nghiệp tư nhân và liên doanh ở các ngành, nghề như dệt may, da giày và khu công nghiệp tập trung, số lượng người xin hưởng BHXH một lần cao hơn.

Bà Trương Thị Mai - Chủ nhiệm Ủy ban về các vấn đề xã hội của Quốc hội

Dẫn kinh nghiệm quốc tế, bà Trương Thị Mai – Chủ nhiệm Ủy ban về các vấn đề xã hội của Quốc hội cho hay, việc thu hẹp điều kiện cho phép hưởng BHXH một lần như Luật BHXH năm 2014 là phù hợp với xu hướng chung trên thế giới.

“Ngay cả các quốc gia có hệ thống bảo hiểm hưu trí dựa trên tài khoản cá nhân thì hầu hết các quốc gia này cũng không khuyến khích người lao động rút các khoản đóng góp trước tuổi 55 hoặc chỉ cho phép rút một tỷ lệ hạn chế để đáp ứng một phần nhu cầu tiêu dùng, đầu tư...”- Chủ tịch Uỷ ban về các vấn đề xã hội chia sẻ.

Tuy nhiên, bà Mai cho biết, trên cơ sở nguyện vọng của một bộ phận người lao động chỉ làm việc ở khu vực chính thức trong một thời gian ngắn, trong điều kiện sự dịch chuyển lao động từ khu vực phi chính thức sang khu vực chính thức còn chậm, việc làm của người lao động chưa thật sự bền vững, đa số thành viên Ủy ban tán thành với đề xuất của Chính phủ.

Cụ thể, trước mắt cho phép người lao động nếu có nguyện vọng thì được nhận lại số tiền đã tham gia BHXH. Đồng thời, cần xây dựng lộ trình nâng dần điều kiện hưởng BHXH một lần phù hợp với tỷ lệ lao động trong khu vực chính thức và sự phát triển của thị trường lao động, giảm dần số người không có lương hưu khi về già (năm 2014, ngân sách phải chi hơn 3.000 tỷ đồng cho khoảng 1,5 triệu người 80 tuổi trở lên không có lương hưu).

Tán thành phương án của Chính phủ về việc sửa điều 60, song Chủ nhiệm Uỷ ban về các vấn đề của xã hội cũng lưu ý, các cơ quan quản lý Nhà nước, công đoàn, cơ quan BHXH các cấp, các cơ quan thông tin đại chúng, các địa phương phải phối hợp chặt chẽ và có nhiều giải pháp phù hợp hơn nữa để tuyên truyền, phổ biến và giải thích đúng bản chất, ý nghĩa, mục tiêu, quan điểm của chính sách BHXH.

Đồng thời, tăng cường thanh tra, kiểm tra xử lý vi phạm chính sách, pháp luật BHXH, xử lý nghiêm các trường hợp lợi dụng thu gom Sổ BHXH của người lao động gặp khó khăn để lấy tiền BHXH một lần.

Về phía các tổ chức thực hiện chính sách, cần tư vấn, giải thích cho người lao động hiểu đầy đủ các chính sách như bảo lưu, cộng dồn, tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện có sự hỗ trợ của Nhà nước nếu không tiếp tục làm việc tại doanh nghiệp,... để người lao động có sự lựa chọn tốt nhất cho quyền lợi của họ.