Mỹ đã tính toán sai lầm trong “Mùa xuân Ả rập”?

Ảnh mang tính chất minh họa.

Nhận định trên được ông John Brennan đưa ra trong bài trả lời phỏng vấn kênh truyền hình CNN.

“Tôi nghĩ rằng một số lãnh đạo chính quyền đã rất, rất không thực tế khi trông đợi rằng các cuộc cách mạng “Mùa xuân Ả rập” có thể xóa bỏ được các chế độ độc tài, còn nền dân chủ sẽ được phát triển vì người dân ở đó mong muốn điều này”- ông John Brennan đánh giá.

Theo Giám đốc CIA, trên thực tế người dân Trung Đông mong muốn sự tự do “cho chính bản thân mình, cho những nhóm người hoặc bộ lạc của mình. “Tuy nhiên, quan điểm dân chủ của Mỹ trên thực tế lại không “bám rễ” được vào nhiều dân tộc, nhiều nền văn hóa và nhiều quốc gia”- ông John Brennan kết luận.

Giám đốc CIA cũng tuyên bố rằng quyết định rút lực lượng quân Mỹ khỏi Iraq không phải là nguyên nhân đầu tiên dẫn đến sự mất ổn định ở Iraq, nhưng đó là “nhân tố đồng hành” khiến lực lượng khủng bố Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng phát triển mạnh tại Iraq.

“Tôi không nghĩ rằng đó là một lý do. Tôi nghĩ rằng đó là nhân tố làm nảy sinh các sự kiện sau này. Nguyên nhân là trước đó chúng ta không hiện diện ở đó, không thể tiến hành sự chuẩn bị cần thiết về mặt quân sự và không cung cấp được sự trợ giúp cần thiết”- Giám đốc CIA giải thích.

“Nếu như trước đó chúng ta biết được như bây giờ về các khả năng của IS trong việc gây mất ổn định ở Iraq và sau đó là lan sang Syria thì liệu chúng ta có quyết tâm thực hiện chính sách này không? Có thể là không”- ông John Brennan nói, đồng thời nhấn mạnh rằng việc Mỹ tiếp tục hiện diện quân sự tại Iraq có thể dẫn đến cái chết của hàng trăm quân nhân Mỹ, cũng như có thể là cái cớ để IS kêu gọi “thánh chiến”.

Quân nhân Mỹ

Ngoài ra, Giám đốc CIA cũng bỏ ngỏ khả năng có một kịch bản khác cho các sự kiện ở Syria nếu như phe đối lập Syria nhận được sự trợ giúp tích cực ngay từ đầu của Mỹ vì khi đó chính quyền Syria vẫn đang khá yếu và dễ tổn thương. Tuy nhiên, nếu như khi đó Mỹ tích cực ủng hộ phe đối lập Syria thì sẽ xảy ra nhiều tình huống phức tạp khác. “Sự ủng hộ một cách mù quáng cho phe đối lập Syria và việc đưa vũ khí vào Syria có thể khiến tình hình tồi tệ hơn hiện nay nhiều”- John Brennan quả quyết.

Hồi tháng 12/2016, Tổng thống sắp mãn nhiệm Mỹ Barack Obama đã thừa nhận sự liên quan của Mỹ đến sự xuất hiện của IS. Tổng thống Mỹ khi đó tuyên bố rằng trong quá trình Quân đội Mỹ can thiệp vào Iraq năm 2003, Mỹ đã phạm phải một số sai lầm mà những sai lầm này “đã thúc đẩy sự hình thành của các tổ chức tiền thân của IS”.

Theo ông Obama, để không lặp lại các sai lầm này và nghĩ được các biện pháp đối phó hiệu quả với IS, Mỹ cần hành động không chỉ bằng sức mạnh của riêng mình mà cần phải nhận được sự trợ giúp của các lực lượng địa phương, cũng như thành lập liên minh quốc tế gồm 70 quốc gia khác nhau.

“Mùa xuân Ả rập” là tên gọi của làn sóng phản đối chính quyền lan khắp các quốc gia Ả rập hồi năm 2011 ở Tunisia, Ai Cập, Yemen, nội chiến ở Libya và Syria, biểu tình quy mô lớn ở Algieria, Iraq, Marroco, Oman và một số quốc gia khác.