Không đóng tiền thay nghĩa vụ quân sự

Chiều nay (21/5),  Ông Nguyễn Kim Khoa, UV Thường vụ Quốc hội, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng an ninh đã thay mặt UB thường vụ Quốc hội báo cáo giải trình tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật nghĩa vụ quân sự (sửa đổi).

Nội dung báo cáo giải trình nêu rõ: Có ý kiến đề nghị chuyển đoạn “Nghĩa vụ quân sự (NVQS) là nghĩa vụ vẻ vang của công dân phục vụ trong Quân đội nhân dân Việt Nam” tại khoản 1 vào Điều 3 giải thích từ ngữ và chuyển nội dung còn lại vào các điều khác cho phù hợp; nhiều ý kiến đề nghị bổ sung một số hình thức hoạt động trong lĩnh vực quốc phòng, an ninh được coi như hoàn thành NVQS để bảo đảm công bằng xã hội; có ý kiến đề nghị bổ sung thanh niên xung phong công tác tại các vùng có điều kiện kinh tế khó khăn, biên giới, hải đảo từ đủ 36 tháng trở lên, giáo viên cắm bản ở các vùng sâu, vùng xa, vùng biên giới, hải đảo khó khăn của Tổ quốc được coi như hoàn thành NVQS.

UBTVQH giải thích như sau: Hiến pháp năm 2013 quy định “Bảo vệ Tổ quốc là nghĩa vụ thiêng liêng và quyền cao quý của công dân”, trong đó NVQS là hình thức cao nhất trong các hình thức thực hiện nghĩa vụ bảo vệ Tổ quốc. Do đó, việc quy định “NVQS là nghĩa vụ vẻ vang…” vào một điều để xác định rõ ví trí, ý nghĩa gắn với nội dung của NVQS và trách nhiệm của công dân trong xây dựng lực lượng vũ trang nhân dân nói chung, quân đội nói riêng. Việc quy định thực hiện các hình thức hoạt động của công dân được công nhận như hoàn thành NVQS trong thời bình phải dựa trên các tiêu chí, theo đó hoạt động này phải gắn với xây dựng lực lượng vũ trang và nhiệm vụ quốc phòng, an ninh theo quy định của pháp luật. 

Tiếp thu ý kiến ĐBQH, UBTVQH đã hoàn chỉnh các lĩnh vực được công nhận hoàn thành NVQS tại khoản 4 Điều 4 dự thảo Luật. Đối với thanh niên xung phong, giáo viên công tác tại các vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn, biên giới, hải đảo từ đủ 24 tháng trở lên, dự thảo Luật quy định được miễn gọi nhập ngũ tại điểm đ khoản 2 Điều 42 là phù hợp với quy định của pháp luật có liên quan và tình hình thực tiễn của nước ta hiện nay. Vì vậy, đề nghị Quốc hội cho giữ như dự thảo Luật.

Đối với một số ý kiến đề nghị bổ sung hình thức được công nhận như thực hiện NVQS tại ngũ như lao động công ích hoặc đóng một khoản tiền vào quỹ quốc phòng, UBTVQH xin báo cáo như sau: NVQS là nghĩa vụ vẻ vang của công dân đã được quy định trong Hiến pháp năm 2013 nên việc quy định nghĩa vụ dân sự thay thế như nghĩa vụ đóng tiền hoặc nghĩa vụ lao động công ích là không có cơ sở chính trị, pháp lý và thực tiễn, đồng thời làm mất ý nghĩa thiêng liêng của NVQS. Do đó, đề nghị Quốc hội không bổ sung quy định này vào dự thảo Luật.