Đề xuất cơ quan kiểm ngư, chứng khoán, thuế được quyền điều tra

Thứ trưởng Bộ Công an - Thượng tướng Lê Quý Vương báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội sáng 27/2 về dự án Luậttổ chức cơ quan điều tra hình sự (Ảnh: ND)

Báo cáo Thường vụ Quốc hội về dự án Luật tổ chức cơ quan điều tra hình sự sáng 27/2, Thứ trưởng Bộ Công an - Thượng tướng Lê Quý Vương cho biết, trong quá trình xây dựng dự án Luật, có hai loại ý kiến khác nhau về bổ sung các cơ quan như kiểm ngư, Ủy ban Chứng khoán nhà nước và cơ quan thuế là cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra.

Loại ý kiến thứ nhất đề nghị giữ nguyên như quy định của pháp luật hiện hành về các cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra, không bổ sung kiểm ngư, Ủy ban Chứng khoán nhà nước và cơ quan thuế là cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra.

Tuy nhiên loại ý kiến thứ hai lại đề nghị bổ sung các lực lượng này được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra, vì tình hình vi phạm pháp luật trong lĩnh vực thủy sản trên biển, thuế, chứng khoán ngày càng gia tăng, với thủ đoạn ngày càng tinh vi. Việc bổ sung quy định kiểm ngư, Ủy ban Chứng khoán nhà nước và cơ quan thuế là cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra sẽ huy động được sức mạnh tổng hợp tham gia đấu tranh phòng, chống tội phạm, nhất là ở những lĩnh vực có tính chất đặc thù như thủy sản trên biển, thuế, chứng khoán. Ở các nước, những cơ quan này đều được giao thẩm quyền điều tra.

Theo Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Nguyễn Văn Hiện, nhiều ý kiến cho rằng, hiện các cơ quan này chỉ có chức năng thanh tra các vụ việc và nếu nghi ngờ có dấu hiệu tội phạm thì chuyển cho cơ quan điều tra chuyên trách. Trong nhiều trường hợp, hoạt động này không đủ sức ngăn chặn, xử lý và răn đe vi phạm.

Nếu cơ quan Thuế, Ủy ban chứng khoán nhà nước, Kiểm ngư được giao nhiệm vụ thu giữ, tạm giữ và bảo quản vật chứng, tài liệu liên quan trực tiếp giải quyết, xác minh, lấy lời khai ban đầu, trưng cầu giám định khi cần thiết, khởi tố vụ án hình sự và chuyển hồ sơ cho Cơ quan điều tra có thẩm quyền thì sẽ kịp thời ngăn chặn, xử lý tội phạm trong các lĩnh vực này. Ngoài ra, việc giao các cơ quan này thẩm quyền điều tra ban đầu sẽ giảm tải cho các Cơ quan điều tra chuyên trách.

Tuy nhiên, một số ý kiến lại đề nghị giữ nguyên như quy định của pháp luật hiện hành về các cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra vì cho rằng, khác với các cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra hiện nay có địa bàn hoạt động thường ở vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo. 

Hoạt động xác minh, kiểm tra, thanh tra của các cơ quan Thuế, Ủy ban chứng khoán nhà nước chủ yếu làm việc tại trụ sở cơ quan, kiểm tra vụ việc trên giấy tờ, tài liệu, khi phát hiện vụ việc có dấu hiệu tội phạm thì có thể chuyển ngay hồ sơ vụ việc cho Cơ quan điều tra chuyên trách nên không cần thiết phải giao thẩm quyền tiến hành một số hoạt động điều tra cho các cơ quan này.

Riêng đối với cơ quan kiểm ngư mặc dù có địa bàn hoạt động trên biển nhưng cũng trên địa bàn này đã có lực lượng Cảnh sát biển hoạt động, nên việc bổ sung kiểm ngư là cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra cũng không thực sự cần thiết.

Cho ý kiến về việc này, Phó Trưởng Ban Nội chính trung ương Nguyễn Doãn Khánh đề nghị không giao trách nhiệm điều tra cho các lực lượng trên, vì trái với các quy định đã được ban hành từ Bộ Chính trị. Nhiều ý kiến trong Ủy ban thường vụ Quốc hội cũng không đồng tình với chủ trương mở rộng cơ quan điều tra cho các ngành khác và vẫn giữ nguyên như hiện nay.