HĐND TP Đà Nẵng:

Chất vấn không phải để biết mà để giải quyết

Sự sôi động tại kỳ họp thứ 4 HĐND TP Đà Nẵng khoá VIII đang được dư luận cả nước chú ý bắt nguồn từ đâu? Ngoài vai trò của người chủ trì, điều hành các phiên thảo luận, chất vấn là Chủ tịch HĐND TP Nguyễn Bá Thanh thì các đại biểu khác đã có đóng góp như thế nào?

>> Chi tiết hội thoại ông Nguyễn Bá Thanh "truy" Giám đốc Sở

>> Ông Nguyễn Bá Thanh "lật tẩy" chuyện ô nhiễm môi trường ở Đà Nẵng

>> Ông Nguyễn Bá Thanh: Sai quy định nhưng có lợi cho dân thì kiên quyết làm!

>> Cán bộ Đà Nẵng nghĩ gì về ông Nguyễn Bá Thanh?

>> GS. Nguyễn Minh Thuyết "bình" về "hiện tượng Nguyễn Bá Thanh"

Đại biểu trẻ Lê Thị Nam Phương tuy mới lần đầu tham gia HĐND TP Đà Nẵng song đã có nhiều ý kiến đáng lưu ý tại kỳ họp thứ 4 HĐND TP Đà Nẵng khoá VIII vừa qua - Ảnh: HC

Nhiều nhân tố mới khao khát thể hiện

Không phải đến bây giờ mà đã từ rất lâu, phiên chất vấn tại các kỳ họp HĐND TP Đà Nẵng đều được truyền hình trực tiếp đến người dân. Đây thực sự là một áp lực không nhỏ không chỉ đối với người trả lời chất vấn mà cả với người chất vấn. Chất vấn theo kiểu "hỏi cho có, hỏi cho biết" mà không truy đến cùng những vấn đề đang gây bức xúc chắc chắn sẽ ảnh hưởng không nhỏ đến hình ảnh của vị đại biểu đó trong mắt của cử tri.

Khi những đại biểu nổi tiếng gai góc như Nguyễn Quang Nga, Bùi Thị Diệu Thanh... về hưu sau khi kết thúc nhiệm kỳ khoá VII, nhiều người đã âu lo các kỳ họp HĐND TP Đà Nẵng sẽ giảm sút chất lượng vì không còn người biết "hỏi cho ra hỏi". Thế nhưng đến kỳ họp thứ 3 và nhất là kỳ họp thứ 4 vừa rồi, cử tri Đà Nẵng đã thấy nổi lên nhiều nhân tố mới rất đáng chú ý ở mong muốn, khao khát thể hiện đúng vai trò của một đại biểu dân cử và nói lên tiếng nói chính đáng của người dân. Đây là ghi nhận được chính bà Bùi Thị Diệu Thanh trao đổi với PV Infonet.

Bên cạnh những đại biểu cựu trào như Thái Thanh Hùng (Chủ tịch Hội Cựu Chiến binh TP Đà Nẵng), Trần Văn Lĩnh (Chủ tịch HĐQT, TGĐ Công ty cổ phần thuỷ sản - thương mại Thuận Phước), Nguyễn Hoàng Sơn (Giám đốc Công ty Cơ khí ô tô và thiết bị điện Đà Nẵng), Nguyễn Thị Anh Đào (Chủ tịch HĐQT, Phó Hiệu trưởng trường Đại học Đông Á), Trương Phước Ánh (Giám đốc Công ty TNHH Việt Tin)... đã xuất hiện nhiều gương mặt trẻ như Lê Thị Nam Phương (Chủ tịch HĐQT trường chất lượng cao Sky-Line), Lê Vinh Quang (TGĐ Công ty cổ phần vận tải và dịch vụ Phú Hoàng), Tạ Tự Bình (Phó Ban Pháp chế HĐND TP Đà Nẵng)...

Chỉ riêng ở kỳ họp thứ 4 vừa qua đã có 20/49 đại biểu HĐND TP Đà Nẵng gửi 48 ý kiến chất vấn đến UBND TP và giám đốc các sở, ban, ngành. Tất nhiên vẫn còn những câu hỏi mà dù có hỏi, có trả lời hay không thì cũng chẳng mấy thu hút được sự quan tâm của cử tri. Song điều đáng ghi nhận là đại bộ phận các phát biểu trong phiên thảo luận và câu hỏi trong phiên chất vấn ở kỳ họp vừa qua không chỉ dừng ở mức "hỏi cho ra vấn đề", hay hỏi theo kiểu bắt bí người trả lời mà còn tham mưu, đề xuất với chính quyền và các sở, ngành hữu quan của TP hướng giải quyết có hiệu quả cho chính những vấn đề đó.

Chất vấn đi cùng đề xuất hướng giải quyết

Có thể đơn cử, đại biểu Lê Thị Nam Phương tuy mới lần đầu tham gia HĐND TP Đà Nẵng song đã có những ý kiến đáng chú ý. Ở tầm "vĩ mô" là đề xuất hướng xây dựng văn hoá người Đà Nẵng; còn ở tầm "vi mô" là giúp nông dân huyện Hoà Vang phần nào yên tâm khi qua chất vấn của mình đã đem lại câu trả lời của Giám đốc Sở Xây dựng Phạm Việt Hùng: Lãnh đạo TP đã có chủ trương thu hồi tất cả các diện tích đất nông nghiệp đã thu hồi một phần hoặc chưa thu hồi nhưng không có khả năng sản xuất (do bị ngập úng, không có nước để canh tác...) Hiện Ban giải phóng mặt bằng của các quận, huyện đang tiến hành rà soát, lập thủ tục để đền bù cho dân.

Đại biểu Trần Văn Lĩnh phản ảnh, trong khi trên cả nước, lãi suất cho vay sản xuất kinh doanh thông thường (không được ưu đãi) đã giảm mạnh thì lãi suất cho vay tại các ngân hàng (NH) ở Đà Nẵng vẫn rất cao, gây khó khăn rất lớn cho các doanh nghiệp (DN). Ông kiến nghị UBND TP Đà Nẵng cần tác động ngay để các NH trên địa bàn hạ lãi suất cho vay thực tế xuống ngang với mức bình quân chung cả nước... Đồng thời đề xuất chính quyền TP cần có cuộc gặp gỡ, đối thoại với các DN để "một cái đầu có thể không thông minh, nhưng nhiều cái đầu cùng hợp sức sẽ loé lên những tia sáng tốt hơn".

Đại biểu "lão làng" Thái Thanh Hùng đã có nhiều đề xuất tại kỳ họp thứ 4 HĐND TP Đà Nẵng khoá VIII - Ảnh: HC

Từ đề xuất này, ông Nguyễn Bá Thanh quyết định không tổ chức đối thoại chung chung giữa chính quyền TP với DN mà sẽ đối thoại giữa DN với các NH vào cuối tháng 7, mời Thống đốc NHNNVN vào cùng tham dự với lãnh đạo TP. Tại đó, các DN sẽ trình bày rõ vay vốn của ai, nợ nần ra sao, lãi suất bao nhiêu... Đồng thời nêu rõ phương án làm ăn, nhu cầu về vốn, lãi suất... Ngược lại, các NH phải cam kết đưa lãi suất thực tế về mức hợp lý. Nếu họ "nói một đường làm một nẻo" thì Đà Nẵng sẽ kiến nghị NHNN cho đi nơi khác, vì "đóng ở đây phải có trách nhiệm hỗ trợ cho các vấn đề kinh tế ở đây"!

Và đáng chú ý nhất vẫn là sự thể hiện của đại biểu "lão làng" ở kỳ họp vừa qua. Khi thấy Giám đốc Sở TN-MT Nguyễn Điểu trả lời lòng vòng về tình trạng ô nhiễm môi trường tại nhiều điểm nóng trên địa bàn, ông nói ngay: "Giám đốc Sở TN-MT trả lời tôi thấy nhiều người có trách nhiệm quá nên không ai chịu trách nhiệm hết!". Từ đó ông đề xuất: "Vừa rồi Quốc hội có đề xuất bỏ phiếu tín nhiệm các Bộ trưởng thì ở HĐND TP chúng ta cũng nên bỏ phiếu tín nhiệm. Không phải để cách chức mà để thấy trách nhiệm của từng giám đốc sở đối với nhiệm vụ của mình, từ đó phải khắc phục". Đề xuất này đã được ông Nguyễn Bá Thanh hoàn toàn nhất trí và sẽ bắt đầu thực hiện từ năm 2013!

Vẫn còn "hiền"!

Trong vai trò điều hành các phiên thảo luận và chất vấn, ông Nguyễn Bá Thanh luôn yêu cầu các đại biểu HĐND TP tham gia chất vấn "hỏi ngắn, rõ", còn giám đốc các sở, ban, ngành "trả lời tập trung vào vấn đề cần trả lời". "Các câu hỏi, trả lời lòng vòng, tốn thời gian nếu chủ toạ không ngắt sẽ phá vỡ chương trình, còn ngắt thì mang tiếng thiếu dân chủ. Hỏi nắng hay mưa thì trả lời thẳng chứ không nói lan man!" - ông Nguyễn Bá Thanh nói.

Trên thực tế, ông đã không ít lần cắt ngang kiểu lòng vòng như vậy: "Người ta hỏi rất cụ thể, ông kể lể làm chi? Bữa ni là tháng 7, ông trả lời đi, tháng mấy xong? Người dân đang chờ mà ông lại kể lể dông dài Xuân Hạ Thu Đông!" (đối với Giám đốc Sở Xây dựng); "Đề nghị anh trả lời vô câu hỏi của đại biểu Thái Thanh Hùng, ô nhiễm khiến báo đăng, đài đọc, đưa lên cả truyền hình, bức xúc như thế. Ai chịu trách nhiệm? Chứ không phải trả lời xà quần, xà quần, kỳ sau lại chất vấn nữa, rồi lại nói lòng vòng, không có cái chi dứt điểm được hết!".

Có thể nói, thái độ dứt khoát, không cả nể, luôn đi thẳng, trực diện vào vấn đề và bám sát thực tế của Chủ tịch HĐND TP Đà Nẵng đã có tác động không nhỏ đến các đại biểu khác. Do vậy các chất vấn của họ cũng ngày càng cụ thể, đi sâu vào các vấn đề bức xúc ở cơ sở và nói lên được nhu cầu, nguyện vọng chính đáng của người dân. Nhờ đó chương trình truyền hình trực tiếp phiên chất vấn tại các kỳ họp HĐND TP Đà Nẵng luôn thu hút sự quan tâm, theo dõi của đông đảo cán bộ và nhân dân địa phương.

Tuy nhiên, kết luận kỳ họp thứ 4 HĐND TP Đà Nẵng khoá VIII vừa qua, ông Nguyễn Bá Thanh cho rằng các đại biểu vẫn còn "hiền". Ông nói: "Sáng nay chất vấn là người ta tha cho ông Thơ (Huỳnh Đức Thơ, Giám đốc Sở KH-ĐT) và chị Hường (Lê Thị Hường, Giám đốc Sở Tài chính) đấy. Chứ gặp tui chất vấn thì tui sẽ kính thưa các ông, các bà, tại sao 6 tháng đầu năm TP thu ngân sách chỉ đạt có hơn 30% kế hoạch mà các ông, các bà có mục dám chi đến 56%? Thế thì tiền ở đâu mà các ông, các bà chi? Các ông, các bà có in tiền ra được không? Phải hỏi rứa kia, chứ đại biểu HĐND ni còn hiền đó!".

Ông Nguyễn Bá Thanh phát biểu tại kỳ họp thứ 4 HĐND TP Đà Nẵng khoá VIII - Ảnh: HC "Mang tiếng dài tay!" "Tôi cũng bị mang tiếng lấn sân, bao biện, dài tay. Nhưng có cái không dài tay không được. Ngoài chức Bí thư thì tôi còn chức Chủ tịch HĐND TP nữa. Người dân bầu lên rồi, Hội đồng đây bầu ra tôi rồi. Thường trực HĐND, Chủ tịch HĐND có quyền và trách nhiệm kiểm tra, đôn đốc UBND và các sở, ban, ngành. Tôi không thể làm thay UBND TP, các anh cứ tự quyết, tự chịu trách nhiệm. Nhưng còn những cái đã được đưa vào Nghị quyết HĐND TP rồi mà các anh không chịu làm, làm chậm trễ là gây áp lực đấy, là áp sát đấy, là phải đôn đốc, phải kiểm tra đấy chứ không có nói chơi chơi. Hễ đụng đến dân là tôi không ngồi yên đâu!" (ông Nguyễn Bá Thanh)

HẢI CHÂU