Cảnh báo việc dùng quỹ bảo hiểm cho vay lấy lãi

Thảo luận về Luật Việc làm chiều 19/8, đa số các đại biểu tập trung vào việc hỗ trợ cho người lao động và giải pháp sử dụng nguồn quỹ sao cho hiệu quả.

Luật việc làm quy định, Trung tâm dịch vụ việc làm là đơn vị sự nghiệp, bao gồm Trung tâm dịch vụ việc làm do cơ quan quản lý nhà nước về việc làm thành lập nhằm cung cấp dịch vụ công về việc làm và Trung tâm dịch vụ việc làm do các tổ chức chính trị - xã hội thành lập nhằm khuyến khích xã hội hóa lĩnh vực dịch vụ việc làm.

ĐB UBTVQH đề nghị nguồn quỹ bảo hiểm và quỹ giải quyết việc làm cần được công khai minh bạch

Không ít đại biểu còn tỏ ra băn khoăn với quy định kể trên. Chủ nhiệm UBPL Phan Trung Lý chất vấn ban soạn thảo, việc phân biệt thành 2 loại trung tâm như vậy có nên không? Ông cho rằng chỉ nên để một loại trung tâm dịch vụ việc làm do cơ quan nhà nước quản lý là được.

Cùng đề cập đến nội dung quy định tại chương 5 này, Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu cho hay, với phương châm xã hội hóa, vậy trung tâm này là đơn vị hạch toán có thu hay tự chủ một phần? Quy định này cần phải được làm rõ trong luật. Ngoài ra cũng cần quy định rõ cấp nào được cho phép thành lập trung tâm.

Lo ngại về thực trạng gia tăng nguồn quỹ hỗ trợ, Chủ nhiệm UBTCNS Quốc hội Phùng Quốc Hiển lưu ý ban soạn thảo cần rà soát lại để đảm bảo tính khả thi của ngân sách. Ông tỏ ra lo lắng vì luật lần này nêu nhiều đối tượng được hỗ trợ, thậm chí đối tượng thanh niên cũng nằm trong diện này, như vậy không biết nguồn ngân sách sẽ đưa về mức nào? Hàng năm nguồn ngân sách hỗ trợ thực hiện từ luật này là bao nhiêu?

Đề cập đến nguồn quỹ bảo hiểm thất nghiệp (BHTN), ông Hiển cho rằng quỹ này phải được sinh lời. Có thể bằng hình thức gửi tiền vào ngân hàng (có số vốn nhà nước chi phối 50%) để sinh lời cũng có thể “chấp nhận được”. Hoặc có thể dùng quỹ này đầu tư vào các công trình do Chính phủ quy định.

Tuy nhiên Chủ nhiệm Hiển cũng đưa ra cảnh báo cần phải hết sức thận trọng khi đầu tư cho vay mở rộng, vì trong cơ chế hiện này việc đầu tư đang kém hiệu quả, thu hồi vốn rất khó khăn. Bởi thế việc cho vay phải thận trọng, trên cơ sở đảm bảo được nguồn vốn, không nên quá mở rộng đầu tư.

Cũng đề cập đến việc này, ông Phan Trung Lý đề nghị nguồn quỹ bảo hiểm và quỹ giải quyết việc làm của quốc gia cần được công khai, minh bạch để quản lý tốt hơn.

Trong quá trình đi thực hiện giám sát, Chủ tịch Hội đồng dân tộc Ksor Phước còn băn khoăn trước chính sách hỗ trợ với đối tượng học nghề. Thực tế vừa qua có thực hiện hỗ trợ nhưng không được rõ nét lắm. Thậm chí phần nhiều các trung tâm dạy nghề sống được vì thu tiền của người lao động rất nhiều.

“Nếu chúng ta có muốn làm thì khả năng ngân sách cũng không đảm bảo được vì nhu cầu của người học rất nhiều. Cần phải thận trọng rà soát lại các nguồn vốn, nguồn lực tham gia trong quá trình giải quyết việc làm cho người lao động”.

Ông Ksor Phước cũng phản ánh thực trạng người lao động hiện đang phải đóng bao nhiêu loại thuế thu nhập, BHXH, BHYT, giờ lại thêm BHTN, nên tiền lương người lao động thu về hàng tháng không được bao nhiêu. Việc thu nhiều khoản như thế đẩy họ trở thành nhóm nghèo của xã hội, nên ông đề nghị phải hết sức cân nhắc.

“BHTN là bắt buộc, vì khi làm việc thì khả năng rủi ro sẽ rất lớn. Tôi không phản đối việc thu BHTN, nhưng thu bao nhiêu trong luật cần phải quy định rõ ràng, cụ thể”.

Phó Chủ tịch Tổng LĐLĐ Việt Nam Mai Đức Chính cũng tỏ ra băn khoăn về chính sách hỗ trợ cho doanh nghiệp. Việc hỗ trợ trước đây chỉ thực hiện khi người lao động mất việc làm do doanh nghiệp chuyển đổi công nghệ. Còn bây giờ luật lại quy định hỗ trợ cả cho doanh nghiệp gặp khó khăn do suy thoai kinh tế, con số này hiện có hàng chục triệu doanh nghiệp, nếu hỗ trợ như vậy thì nguồn quỹ sẽ gặp khó khăn.

Bộ trưởng Bộ LĐTB&XH Phạm Thị Hải Chuyền cho biết, hiện nay chỉ có một loại sổ là sổ BHXH, còn sổ BHTN thì không có. Đối với các trung tâm dịch vụ việc làm nhà nước vẫn hỗ trợ kinh phí một phần, những hoạt động khác là đơn vị sự nghiệp có thu.

Cũng theo Bộ trưởng Chuyền, hiện người lao động đang đóng 1% tiền lương cho quỹ BHTN. Bà cũng khẳng định sẽ không mở rộng đối tượng cho vay từ nguồn Quỹ để đảm bảo an toàn ở mức tối đa.